۸۷

۱۱۸

ساعات آفتابی

۱۴۰۴

۱۶۵۴

جهت باد

شمالغربی

غرب

تعداد روزهای یخبندان

۱۴٫ ۳

۱۴٫ ۴

جدول(۳-۱) مقایسه لاهیجان و ماسال از نظر شرایط اقلیمی و عوامل اجتماعی
۳-۴٫ زمین شناسی
شهر لاهیجان بر روی زون ساختمانی – رسوبی گرگان – رشت واقع شده است. این زون شامل مناطقی است که سواحل جنوبی دریای خزر در ایران را دربر می گیرد و در شمال گسل شمالی البرز قرار گرفته است. بخش اعظم آن بوسیله رسوبات دوره کواترنر پوشیده شده است، حرکات تریاس میانی در بخش غربی این زون، سبب گرانیت زایی در جنوب شهر لاهیجان شده است. این زون در امتداد گسلی که از گرگان تا لاهیجان ادامه می یابداز دورهء نئوژن در حال فرونشینی بوده است. در همین حال البرز برعکس در حال بالا آمدن است. در نتیجه پسروی آب دریای خزر و فعالیت رسوب گذاری رودخانه ها منجر به پیدایش جلگه های سواحل جنوبی دریا و از جمله جلگه گیلان که شهر لاهیجان در آن قرار گرفته، شده است. بخش اعظم جلگه شرق گیلان از فعالیت رسوبگذاری دلتایی رودخانه سفیدرود ناشی شده است. شهر لاهیجان بر روی رسوبات ساحلی دریایی و نهشته های دریایی کواترنر که نتیجه رسوبگذاری سفیدرود است، بنا شده است. این رسوبات بدلیل جوان بودنشان(سن این رسوبات پلیسیتوسن است) هنوز سخت نشده و فضای خالی آن محل مناسبی برای ذخیره آب های زیرزمینی محسوب می شود. (طرح جامع لاهیجان، مهندسین مشاور بعد تکنیک، ۱۳۷۵)
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

ساختار زمین شناسی شهرستان ماسال وابسته به نوار چین خورده آنتی کلینوریوم با محور شمالی – جنوبی بوده که این نوار چین خورده در سمت شرق خود با شیب ۶۰ تا ۷۰ درصد و در سمت غرب با شیب کمتر بین ۲۵ تا ۴۰ درصد می باشد. این مناطق در فاز کوهزایی لارامید و آلپ با بالا آمدن رسوب کرتاسه بالا و اوایل پالئوسن همراه بوده است. مرز این بالا آمدگی با حوضه فرو رفته خزر به واسطه یک گسل وارونه پوشیده شده است. در این شهرستان مجموعه افیولیتی شاندرمن (بازمانده توده اقیانوسی خزر) که جزء سنگهای دگرگونی و مجموعه گشت- شاندرمن- اسالم می باشد، مشاهده شده است. این مجموعه به صورت توده دگرگونی بوده و با گسل های شرقی – غربی و جنوبی از سایر تشکیلات جدا شده است.
در بخش جلگه ای، این شهرستان از رسوبات و نهشته های آبرفتی – کوهپایه ای عصر پلیوستوسن و نهشته‎های دریای عصر حاضر تشکیل شده است. در بخش کوهپایه ای از رسوبات دوران مزوزوئیک یا دروان دوم (سنگهای آهک خاکستری و سنگهای آتشفشانی در کرتاسه زیرین) و توده دگرگونی و رسوبات پالئوزوئیک مربوط به دوران اول که از دونین تا پرمین را در بر گرفته و از سنگهای تخریبی و افیولیتی متخلخل با سنگ آهک همراه با مقدار کوارتزیت و کنگلومرا و سنگهای آتشفشانی– اندزیتی تشکیل شده است. در بخش کوهپایه ای و کوهستانی، توده دگرگونی شیست سبز دیده می شود.
در بخش کوهستانی رسوبات دوران اول که با گسل رورانده محور تالش از رسوبات نئوژن بخش زنجان جدا شده است و رسوبات دوران دوم به همراه شیستهای سبز به صورت شمال غربی – جنوب شرقی در ارتفاعات شهرستان مورد مطالعه گسترده شده است.
۳-۵٫ توپوگرافی
وضع توپوگرافی زمین در ناحیه لاهیجان از نظم ارتفاعی مشخصی برخوردار است. هر چه از شمال ناحیه به طرف جنوب آن پیش برویم به ارتفاع زمین افزوده می شود، بطوریکه از ۲۷- متر در ساحل دریای کاسپین(شرق روستای حسن بکنده) تا ارتفاع ۲۴۸۳ متری در جنوبی ترین قسمت ناحیه (دهستان پیرکوه) نوسان پیدا می کند.
بخشی از شمالی ترین قسمت ناحیه که عمدتا دهستانهای شیرجوپشت و رودبنه شهرستان لاهیجان را در برمی گیرد و وسعت آن حدودا ۱۵ درصد کل ناحیه است، در ارتفاعی کمتر از صفر واقع شده است. منحنی میزان صفر از شرق روستای لیالستان شروع و پس از عبور از شمال در حوالی روستای توتستان از شهرستان لاهیجان خارج می گردد.
در این قسمت از ناحیه که در جهت شمال شرقی تا ساحل دریای کاسپین کشیده شده، زمین تقریبا هموار و در ان هیچ عارضه توپوگرافی وجود ندارد. شهر رودبنه در این ناحیه قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا ۷- متر است. (طرح هادی رودبنه، مهندسین مشاور شمال)
نقشه (۳-۳) توپوگرافی لاهیجان
محدوده ماسال از سه تیپ اکولوژیک جلگه ای، کوهپایه ای و کوهستانی تشکیل شده است که بخش جلگه‎ای آن از ارتفاع ۵۰ الی ۱۰۰متر، بخش کوهپایه ای از ۱۰۰متر الی ۵۰۰متر و بخش کوهستانی آن از ۵۰۰متر به بالا تا ارتفاع ۲۵۰۰ متری کشیده شده است. توپوگرافی مناسب محیطی به همراه رودخانه های دائمی و پرآب سبب شده که جنگل های پایکوهی و کوهستانی و برفهای قله های ارتفاعات، اقلیم مناسب و دلپذیر را در قسمتهای مختلف شهرستان به همراه داشته باشد و بیشتر مساحت این شهرستان بوسیله کوهها و ارتفاعات پوشانده شده است و از نظر توپوگرافیکی این شهرستان از سرزمین های مرتفع بالاتر از ۳۰۰۰متر تا نواحی زیر ۱۰۰متر تشکیل شده است.
نقشه (۳-۴) توپوگرافی ماسال
۳-۶٫ منابع آب
مهمترین و باارزش ترین منابع آبی منطقه، نزولات آسمانی(بارش) می باشد. باران سالانه منطقه لاهیجان با ارتفاع بیش از یک متر و با احتمال وقوع و ریزش در تمام ماه های سال شرایط بسیار مطلوب و مساعدی را در وضعیت منطقه بوجود آورده است.
در شهرستان لاهیجان رودخانه های متعددی جریان دارند که اکثرا در تمام طول سال دارای آب بوده و از رودهای دائمی محسوب می شوند. لاهیجان رود به عنوان مهمترین رودخانه منطقه می باشد که از ارتفاعات جنوب لاهیجان سرچشمه گرفته و از کنار شهر لاهیجان می گذرد. حشمت رود نیز از رودخانه های مهم منطقه است که از طریق اراضی شمال شهرستان وارد دریای کاسپین می شود. سایر روهای منطقه عبارتند از: شهرود و دیسام که پس از طی کردن مسیرهایی از شهرستان به حشمت رود می پیوندند.
منابع آب ماسال عبارتند از آب جاری در سطح شهرستان و ذخایر آب زیرزمینی و آب ذخیره شده در آب بندانها. آبهای جاری این شهرستان شامل چشمه ها، رودهای کوچک و بزرگ و آبهای زیرزمینی این شهرستان شامل چاه های معمولی، نیمه عمیق و عمیق بوده که به دلیل بارش برف و باران زیاد در طول سال سطح آن بالا می باشد. در سطح شهرستان ماسال چند رود دائمی نسبتا پر آب و تعدادی آبراهه و رودهای کوچک جریان دارند که مهمترین آنها بدین قرارند:
ماسال رود(خالکایی)
رودخانه مرغک
رودخانه بهمبر (اسکندر رود)
آب بندانها
چون در بخشی از شهرستان ماسال هنوز عملیات اجرایی شبکه آبیاری انجام نگرفته و رودهای جاری در سطح شهرستان نیز فاقد تاسیسات مهار کننده آب می باشد، لذا آب بندانها برای جبران کمبود آب در مواقع کم آبی همچنان به عنوان منابع آبی مورد بهره برداری قرار می گیرند. در سطح شهرستان ماسال ۲۹ آب بندان وجود دارد که ظرفیت آنها مجموعا به ۳/۱ میلیون متر مکعب می رسد. (اصلاح عربانی، ۱۳۸۷، ص۱۸۷۳)
۳-۷٫ اقلیم
تغییرات ماهیانه دما
بیشترین درجه حرارت ماهیانه در ایستگاه لاهیجان مربوط به ماه مرداد با ۱/۲۶ درجه سانتی گراد و کمترین درجه حرارت در ماه بهمن با ۳/۷ درجه سانتی گراد می باشد.
نقشه(۳-۵) نقشه هم دما لاهیجان
نقشه (۳-۶) نقشه هم دما ماسال
جدول ۳-۲ میانگین درجه حرارت ایستگاه لاهیجان۱۳۹۰-۱۳۸۱

ماه

۲۰۰
۲۵۰
۳۰۰
تمایل به خروج ازمحل
تمایل به سکونت
درمحل در وضع موجود
تمایل به دریافت زمین
معوض
تمایل به سکونت
درصورت بهسازی
ونوسازی
جمع
خطا
جمع
فراوانی
درصد
درصدتجمعی
۴-۲- سؤالات تحقیق:
۴-۲-۱- آیا توانمند سازی بافت فرسوده سورو با مشارکت ساکنان محله امکان پذیر است؟
با توجه به ضرورت حضور و مشارکت ساکنین در طرح توانمندسازی، تشکیل شورای محله به عنوان اولین و مهمترین گام در درگیر کردن ساکنین می تواند در بسترسازی جهت حضور مردم و متشکل کردن آنها موثر باشد. وجود این نهاد محلی، موجب نهادینه شدن ارتباط ساکنین با مدیریت شهری به شمار می رود. در این خصوص بهره گیری از ظرفیت ها، تجربیات و دستاوردهای کمیته هماهنگی که در حال حاضر در محله تش
کیل است. پایان می یابد. اهداف زیر را دنبال دارد.
– رسمیت یافتن مشارکت مردمی در مورد آینده محله با حضور منتخبین محلی
– تسهیل خدمات رسانی به محله
– ارتباط نهادینه شده مردم با مدیریت شهری؛
– زمینه سازی برای مشارکت حداکثری و بسیج مردم؛

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

– اعتماد سازی بین ساکنین و مدیریت شهری.
نتایج مطالعاتی که در این زمینه صورت گرفته نشان می دهد که ساکنان محله با همکاری هم توانسته اند با حضور گسترده خود در زمینه ساخت مسجد، مصلی، مراکز فرهنگی و ورزشی و همچنین انجام امور خریه در ساخت مدرسه، ساخت باشگاه ورزشی اروند که یکی از محدود باشگاههای ورزشی غیر دولتی در استان هرمزگان است که دارای سالنهای مختلف و زمین چمن فوتبال می باشد، این باشگاه با تلاش چند نسل از جوانان سورو و با همت ویاری مردم محله سورو در محل فبرستان قدیمی سورو حدود ۳۰ نسل پیش بنا گردید. این باشگاه تاکنون در زمینه های مختلف ورزشی فعال بوده و مقامهای خوبی در سطح بندر عباس و استانی کسب نموده است.
شکل شماره (۴-۲۵) باشگاه ورزشی اروندمحله سورو
و همچنین مدرسه دانشمند یکی از قدیمی ترین مدارس بندرعباس می باشد. این مدرسه در سال ۱۳۲۲ شمسی به همت آقای حاجی دانشمد در محله سورو بنا گردید، بعدها این مدرسه گسترش یافت و دبیرستان تا کلاس ۹ دانش آموز می پذیرفتکه نه تنها از محله سورو بلکه از سراسر بندرعباس دانش آموزان به مدرسه می آمدند، این مدرسه ملی بود و در ابتدا تمام مخارج آن آقای دانشمند پرداخت می نمود. کارگاه نساجی تا مدتی در مدرسه سورو دایر بود.
شکل شماره (۴-۲۶) مسجد جامع سورو در کنار دریا
۴-۲-۲- آیا با افزایش تاسیسات و تجهیزات شهری می توان در جذب ساکنان بومی و اولیه محله موفق عمل کرد؟
همان طور که مشخص و معین است جذب ساکنان بومی و اولیه هر شهر یا محل تابعی از امکانان، تاسیسات و تجهیزات آن محل می باشد. با تحقیق و بررسی هایی که در این محل صورت گرقته نشان می دهد که عمده کمبود های محله سورو در رابطه با خدمات مذهبی و تاسیسات شهریچون کمبود امکانات زیر بنایی و خدمات شهری که متناسب با جمعیت محله نمی باشد، نبود امکاناتی چون مشکل آب شهری، کمبود ، کمبود خدمات بهداشتی و آموزشی، کمبود مراکز فرهنگی، فضاهای سبز و تفریحی، سیستم دفع فاضلاب، شبکه بسیار نامناسب تردد و حمل و نقل درون محله ای مهمترین عوامل را تشکیل می دهند. درصورت ایجاد امکانات و تاسیسات بیشتر می توان در جذب افراد بیشتر موفق عمل کرد.
۴-۲-۳- آیا می توان با بهسازی و نوسازی بافت فرسوده سورو امکان آزاد شدن زمین جهت سکونت افراد بیشتر در این محله را امکان پذیر ساخت؟
براساس اطلاعات بدست آمده و برداشت های میدانی صورت گرفته در محله سورو می توان ادعا نمود این محله از قدمت بالایی برخوردار می باشد. بطوریکه ۶۱ درصد از قطعات آن بالاتر از ۳۰ سال قدمت دارند. در صورتی کیفیت کالبدی این محله چندان رضایت بخش نمی باشد. بطوریکه فقط ۴۱ درصد از واحدهای مسکونی موجود در آن قابل استفاده اند درمقابل ۲۴ درصد نیز نیازمند مرمت و اقدامات عمرانی می باشند.علاوه بر این ۱۳ درصد از ابنیه موجود نیز تخریبی و فاقد بنا هستند که نسبت مساحت یک محله مسکونی رقم قابل توجهی بشمار می رود و حکایت از اوضاع نابسامان این محدوده در زمینه ابنیه دارد. همچنین در بررسی شبکه معابر در محله سورو در سطح درون محله شبکه معابر و دسترسی های محلی کاملا ارگانیک و فاقد نظم مشخص هندسی و طراحی می باشد. کوچه های پر پیچ و خم و تو در تو باعث شده فضای زیادی را اشغال کند و کارایی چندانی ندارد با این وجود در صورت بهسازی و نوسازی محله می توان فضای بیشتری در جهت کاربری شهری مورد استفاده قرار می گیرد. نکته قابل تامل وجود درصد قابل توجه اراضی بایر در محله می باشد. (حدود ۶ درصد) وجود اراضی بایر و بلا استفاده در یک محله مسکونی علاوه بر سیما و منظر نامناسب، کانون شکل گیری و رواج ناهنجاری های محیطی بشمار می رود که با توجه به تقاضای فزاینده برای مسکن چنانچه مورد توجه و برنامه ریزی قرار نگیرند در آینده نچندان دور آنها نیز به طریق غیر رسمی و فانونی جهت فضای بیشتر مورد تفکیک واقع شده و به زیر ساخت و ساز خواهند رفت. بررسی های صورت گرفته حاصل از پیمایش از مجموع جامعه نمونه بین ۲۵۰ نفر که در این آزمون شرکت کرده اند ۱۹۵ نفر یا به عبارتی حدود ۷۸ درصد با بهسازی و نوسازی محله موافق بودن که مسولین و مدیران توجه زیادی در این زمینه دارند.
۴-۳- فرضیات تحقیق
۴-۳-۱- فرضیه اول: به نظر می رسد محله سورو دارای ارزش تاریخی- فرهنگی و معماری بومی است.
محله سورو از محلات قدیمی بندرعباس شناخته می شود، مطالعات صورت گرفته نشان می دهد که محله سورو از نظر برخورداری و سازمان یافتگی با سایر محلات شهر بندرعباس قابل مقایسه نیست.ساکنین محله سورو با توجه به نام آن، بیشتر بومیان اصیل بندرعباس هستند که اغلب دارای هویت واحدی محسوب می شوند. اما با توجه به تمایزات جدیدی که بر اثر مهاجرت های صورت گرفته طی سالیان اخیر در این محله به وجود آمده، تا حدودی یکپارچگی و انسجام اجتماعی در میان ساکنین محله کمرنگ شده است، اگرچه نباید غافل شد که محله سورو از انسجام اجتماعی و سرمایه اجتماعی درون گروهی و برون گروهی نسیت خوبی برخودار است. بر اساس اطلاعات بدست آمده و برداشتهای صورت گرفته در محله می توان این ادعا نمود این محله از قدمت بالایی برخوردار می باشد ولی چون آثار تاریخی چندانی ندارد که بتوان براساس این آثار ارزش معماری و بومی این محله مشخص کرد. با این وجود با توجه به این فرضیه بین ارزش تاریخی و فرهنگی در این تحقیق رابطه ای وجود ندارد. جهت بررسی این فرضیه از رگرسیون چند متغیری با بهره گرفتن از روش ورود یا Enter استفاده شد و نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیری نشان داد که این عوامل روی هم رفته ۰۹۷/۵ درصد از واریانس مربوط به متغیر را پیش بینی می کنند. این ارقام نشان می دهد فرضیه ی مطرح شده قابل تایید نبوده و رد می گردد. با توجه به پرسشنامه ای که در مورد محله سورو طراحی شده نتایجی بدست آمده که در جدول شماره ۴-۲۸ نشان داده شده است.
جدول شماره (۴-۲۵) روش ورود متغیرها به مبادله رگرسی

مدل

متغرهای وارد شده

متغیرهای حذف شده

روش

ور از خلاف تو پولاد سخت یاد کند
بر او خدای کند خاک نرم را سوهان(۵۰۲۸)
خاکستر

• • با واژه‌ی خاکستر ۲ تشبیه ساخته شده است:

* مشبهٌ‌به خاک از جهت داغی و خردی:
هوای او دژم و باد او چون دود جحیم
زمین او سیه و خاک او چو خاکستر(۱۲۹۱)
*مشبه به خارا از جهت خرد شدن و شکستن:
نسبتی دارد ز خشم خواجه این آتش مگر
کز تفش خارا همی در کوه خاکستر شود(۹۷۰)
خانه

• • با واژه‌ی خانه و مترادف‌های آن سرا، سراچه و کاشانه ۱۳ تصویر شامل ۶ تشبیه، ۱ استعاره و ۶ کنایه ساخته شده است:

*خانه‌های بهشت؛ مشبهٌ‌به خانه‌ی ممدوح(سلطان محمود غزنوی) از جهت زیبایی:
یکی خانه کرده است فر خار دیس
که بفروزد از دیدن او روان
جهانی و چون خانه‌های بهشت
زمینی و همسایه‌ی آسمان(۴۰-۴۸۳۹)
*نگارین خانه‌ی دستور؛ مشبهٌ‌به همه روی زمین از جهت رنگارنگی :
هر زمان از نقش گوناگون همه روی زمین
چون نگارین خانه‌ی دستور گردد سر به سر(۳۷۵۲)
*خانه‌ی پر بت؛ مشبهٌ‌به جهان از جهت زیبایی و آراستگی:
تذرو جفت گم کرده کنون با جفت همبر شد
جهان چون خانه‌ی پر بت شد و نوروز بتگر شد(۸۲۳۲)
*خانه‌ی مانی؛ مشبهٌ‌به کاخ ممدوح(امیر محمد بن محمودغزنوی) از جهت زیبایی:
از روی نکو کاخ تو چون خانه‌ی مانی
وز زلف بتان بزم تو چون کلبه‌ی عطار(۲۳۴۴)
*کاشانه‌ی مانی؛ مشبهٌ‌به خیمه‌ی شاعر ازجهت آراستگی و زیبایی:
از ساز مرا خیمه چون کاشانه‌ی مانی
و زفرش مرا خانه چو بتخانه‌ی فرخار(۱۵۳۹)
*خانه‌ی نوشاد مشبهٌ‌به خانه‌ی ممدوح از جهت کثرت خلق:
خلق را قبله گشت خانه‌ی تو
همچو زین پیش خانه‌ی نوشاد(۸۲۱)
*سراچه‌ی ارژنگ؛ استعاره از دنیا:
مخالفانش چو بیژن اندر اول کار
زگه فتاده به چاه سراچه ارژنگ(۴۱۹۰)
* خانه بر کسی آشیان شدن؛ کنایه از دچار شدت و سختی شدن و نیز در رنج و عذاب بودن:
اندر این هفته شکاری کرد کز اخبار آن
قصر به قیصر قفس شد، خانه بر خان آشیان(۶۷۶۷)
*خانه‌ی عشرت کسی بر کاخ بودن؛ کنایه از همواره در عیش و شادکامی بودن:
دوستداران ترا خانه‌ی عشرت بر کاخ
بد سکالان ترا خانه‌ی خرم بر چاه(۷۲۴۹)
*خانه کسی بر چاه بودن؛ کنایه از ناشاد و پریشان بودن(دهخدا ،۱۳۹۱ :ذیل چاه ) و نیز بی قرار و ناپایدار بودن:
نک نمونه‌ی پیش
*خانه‌ای که ریزان شود او را در و دیوار؛ مشبهٌ‌به ملک جهان، بی سایه و حشمت ملک:
بی سایه و بی حشمت او ملک جهان بود
چون خانه که ریزان شود او را در و دیوار(۳۱۳۵)
*در سرای گشادن؛ کنایه از سخی و بخشنده و جوانمرد بودن:
در سرای گشاده است بر وضیع و شریف
نهاده روی جهانی بدان مبارک در(۳۲۱۰)

۵-۵-پیشنهاد برای تحقیقات آتی ۹۸

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

منابع و مآخذ ۱۰۱
فهرست اشکال
شکل ۳-۱ حرکت جلوپا و اسکوات با محدودیت جریان خون ۵۹
شکل ۳-۲ دستگاه داپلر ۶۰
شکل ۳-۳ دستگاه Elisa Reader 61
فهرست جداول
جدول(۳-۱) حجم برنامه تمرین مقاومتی کم شدت BFR 58
جدول(۳-۲) حجم برنامه تمرین مقاومتی بدون BFR 59
جدول(۴-۱) نتایج آزمون کلموگراف-اسمیرنف برای متغیرهای آنتروپومتریک، فیزیولوژیک و متغیرهای هورمونی ۶۹
جدول(۴-۲) نتایج آزمون همگنی واریانس ها (آزمون لِوِن) ۷۰
جدول (۴-۳)آماره­ های توصیفی سن(سال) آزمودنیها به تفکیک گروه­ ها ۷۱
جدول(۴-۴) میانگین و انحرافاستاندارد مقادیر پیش­آزمون و پس آزمون متغیرهای آنتروپومتریک و فیزیولوژیک گروه ­های مختلف ۷۲
جدول(۴-۵) میانگین و انحراف­استاندارد مقادیر پیش­آزمون و پس آزمون متغیرهای خونی گروه ­های مختلف ۷۲
جدول(۴-۶) مقایسه مقادیر پیش آزمون اندازه دور ران بین سه گروه ۷۳
جدول(۴-۷)مقایسه مقادیر پیش آزمون ۱RM اسکوات بین سه گروه……………………………………………..۷۳
جدول(۴-۸)مقایسه مقادیر پیش آزمون ۱RM جلو پا بین سه گروه………………………………………………..۷۳
جدول(۴-۹) مقایسه مقادیر پیش آزمون سطح سرمی کورتیزول بین سه گروه ۷۴
جدول(۴-۱۰) مقایسه مقادیر پیش آزمون سطح سرمی GH بین سه گروه ۷۴
جدول(۴-۱۱) مقایسه مقادیر پیش آزمون سطح سرمی تستوسترون بین سه گروه ۷۵
جدول(۴-۱۲) مقایسه مقادیر پیش آزمون سطح سرمی IGF-1 بین سه گروه ۷۵
جدول(۴-۱۳) مقایسه میانگین سطح سرمی کورتیزول بین سه گروه در پایان تمرین ۷۶
جدول(۴-۱۴) نتایج آزمون تعقیبی توکی برای مقایسه تفاوت بین میانگین­های بین دو گروه ۷۶
جدول(۴-۱۵) مقایسه میانگین سطح سرمی GH بین سه گروه در پایان تمرین ۷۷
جدول(۴-۱۶) نتایج آزمون تعقیبی توکی برای مقایسه تفاوت بین میانگین­های بین دو گروه ۷۸
جدول(۴-۱۷) مقایسه میانگین سطح سرمی تستوسترون بین سه گروه در پایان تمرین ۷۸
جدول(۴-۱۸) مقایسه میانگین سطح سرمی IGF-1 بین سه گروه در پایان تمرین ۷۹
جدول(۴-۱۹) نتایج آزمون تعقیبی توکی برای مقایسه تفاوت بین میانگین­های بین دو گروه ۷۹
جدول(۴-۲۰) مقایسه میانگین اندازه دور ران بین سه گروه در پایان تمرین ۸۰
جدول(۴-۲۱) نتایج آزمون تعقیبی توکی برای مقایسه تفاوت بین میانگینهای بین دو گروه ۸۱
جدول(۴-۲۲) مقایسه میانگین ۱RM اسکوات بین سه گروه در پایان تمرین ۸۱
جدول(۴-۲۳) نتایج آزمون تعقیبی توکی برای مقایسه تفاوت بین میانگین­های بین دو گروه ۸۲
جدول(۴-۲۴) مقایسه میانگین ۱RM جلو پا بین سه گروه در پایان تمرین…………………………………….۸۲
جدول(۴-۲۵) نتایج آزمون تعقیبی توکی برای مقایسه تفاوت بین میانگین­های بین دو گروه ۸۳

فصل اول

طرح پژوهش

۱-۱-مقدمه

تمرین مقاومتی از مؤلفه­ های ضروری و مهم بیشتر برنامه ­های ورزشی محسوب می­ شود. این تمرینات در برنامه ­های بازتوانی ورزشکاران پس از آسیب­های جسمانی نیز اهمیت زیادی دارند. اثر بخشی این تمرینات در افزایش قدرت عضلانی، درمان آسیب­های ورزشی و همچنین پیشگیری از کاهش توده عضلانی ناشی از افزایش سن و بی تحرکی به حجم تمرین بستگی دارد [۲،۱]. بر اساس شواهد پژوهشی، تمرین مقاومتی با شدت بالا، یعنی تقریباً ۸۰ درصد حداکثر یک تکراربیشینه^[۱](۱RM) باعث افزایش بهینه قدرت عضلانی می­ شود [۱]. همچنین گزارش شده است که انجام تمرین مقاومتی با ۶-۱۲ تکرار و با شدت ۷۰-۸۵ درصد ۱RM باعث افزایش قدرت و اندازه عضله یا هایپرتروفی^[۲] می­گردد [۳]. کالج پزشکی ورزشی امریکا^[۳] (ACSM) نیزتمرین مقاومتی با بار بیشتر از ۷۰ درصد ۱RM را برای سازگاری­های عملکردی و مورفولوژیکی (شکل ظاهری) عضله پیشنهاد کرده­است [۵،۴]. از اینرو، یکی از اهداف اصلی استفاده از روش­های مختلف تمرینات مقاومتی، افزایش قدرت بیشینه و اندازه­عضله یا هایپرتروفی است. براساس نتایج مطالعات انجام شده، تمرینات با شدت بالا(۸۰ تا ۹۰ درصد ۱RM) با تعداد تکرار کم (۲تا ۸ تکرار) و فواصل استراحتی طولانی (۲تا ۵ دقیقه) برای افزایش قدرت بیشینه و تمرینات با شدت متوسط به بالا (۷۰تا ۸۰ درصد ۱RM) با تعداد تکرار زیاد (۸ تا ۱۵ تکرار) و فواصل استراحتی کوتاه­تر (۳۰ ثانیه تا ۲ دقیقه) برای افزایش اندازه یا هایپرتروفی عضلانی مناسب هستند[۷،۶]. این در حالیست که، در زمینه سازگاری­های کوتاه مدت و بلند مدت هورمون­های مرتبط با افزایش قدرت و اندازه توده­عضلانی بعد از پروتکل­های مختلف تمرینی نتایج متفاوتی گزارش شده است. شدت۷۰-۸۰ درصد ۱RM تمرین مقاومتی که شدتی مناسب برای افزایش قدرت و اندازه عضله گزارش شده­است، برای ایجاد تغییر در هورمون­های مربوط به افزایش قدرت و اندازه عضله نیز ضروریست [۸]. لذا، به نظر می­رسد تمرینات مقاومتی با شدت بالا با تغییرات زیادی در هورمون­های آنابولیک-کاتابولیک همراهند. تعادل بین هورمون کاتابولیک مثل کورتیزول و آنابولیک مثل تستوسترون و دی­هیدرواپی اندسترون^[۴] (DHEA) کاربرد مهمی در دوره­ های اجرا و بازیافت پس از تمرین مقاومتی دارد[۱۰،۹]. کورتیزول هورمونی کاتابولیک و مهم ترین هورمون ضد استرس در بدن است. اما افزایش آن در طولانی مدت سبب بروز مشکلاتی می­ شود که مهمترین آنها مشکلات مربوط به سیستم ایمنی و تخریب پروتئین است[۱۱]. نتایج مطالعات انجام شده نشان می­دهد که تغییرات کورتیزول به شدت و مدت تمرین بستگی دارد[۹].
میزان رشد سلول­های عضلانی به فعالیت برخی هورمون­ها از جمله هورمون رشد^[۵] (GH)، انسولین، فاکتور­رشد­شبه­انسولین-۱^[۶] (IGF-1) و هورمون های جنسی استروئیدی بویژه تستوسترون نیز وابسته­است [۱۲]. نتایج پژوهش­ها در خصوص پاسخ هورمونی حاد به تمرین مقاومتی، نشان می­دهد هورمون­های آنابولیک نظیر هورمون رشد و تستوسترون که در رشد و شکل­ گیری مجدد بافت بسیار مهم وحیاتی هستند، حین و بعد از تمرین مقاومتی افزایش می یابند[۱۳]. این هورمون­ها در افزایش سنتز پروتئین نقش مهمی دارند. لذا، بهبود برخی از عوامل آمادگی جسمانی در افراد نوجوان به افزایش سطح این هورمون­ها نسبت داده می­ شود[۱۴]. در این راستا کریمر^[۷] (۲۰۰۴) اظهار داشت چنانچه فاصله استراحت بین دوره­ های تمرین مقاومتی که با ۸۰ درصد ۱RM در ۶ دوره و ۱۰ تکرار در هر دوره اجرا می­ شود، کمتر از ۱ دقیقه باشد؛ می ­تواند باعث افزایش قابل توجهی در ترشح هورمون رشد و تستوسترون شود[۱۵]. تستوسترون هورمونی آنابولیکی است که باعث تحریک پروتئین­سازی می­ شود و در رشد و حفظ بافت عضلانی نقش بسیار مهمی بر عهده دارد [۱۶].
هورمون رشد یکی از مهم­ترین هورمون­های بدن است که همراه با گروهی از هورمون­های دیگر بر متابولیسم اثر گذاشته و برای حفظ وزن بدن و پروتئین­سازی در افراد بالغ لازم و ضروری است. ثابت شده است که رشد طبیعی با غلظت پلاسمایی سوماتومدین-C^[8] یا عامل رشد شبه انسولینی IGF-1 رابطه مستقیم دارد [۱۷]. ترشح GH و IGF-1 بر افزایش اندازه عضلات مؤثر بوده و رابطه مستقیمی بین میزان غلظت این هورمون­ها و افزایش قدرت و اندازه عضلات مشاهده شده است [۱۸].
مطالعات متعددی در ارتباط با تأثیر هورمون رشد بر افزایش قدرت بیشینه و افزایش اندازه عضلات صورت گرفته است که در بیشتر آنها رابطه مستقیمی بین میزان غلظت این هورمون و افزایش قدرت و اندازه عضلات مشاهده شده است. در افراد بالغ هورمون رشد، پروتئین سازی را تسهیل می­ کند. این عمل با انتقال اسید آمینه از طریق غشای سلول، انجام می گیرد و منجر به تحریک افزایش تولید و به فعالیت واداشتن ریبوزوم­های سلولی می شوند. [۱۹].
هورمون IGF-1 دیگر متغیر وابسته به اندازه سلول عضلانی است. دستگاه IGF مجموعه ­ای از پپتیدها و پروتئین­های هم خانواده است که نقش محوری در رشد و متابولیسم بازی می کند. IGF-1 به عنوان مهم­ترین عضو این خانواده اثرات رشد قوی را بر بافت عضلانی و استخوانی اعمال می کند. این پپتید همچنین اعمال شبه انسولینی را به ویژه در بافت عضله میانجیگری می­ کند و در پلاسما به شکل ترکیب با یکی از شش پروتئین اتصالی خود گردش می­ کند [۲۰]. شواهد پژوهشی نشان می­دهد که یک ارتباط تنظیمی-بازخوردی بین هورمون رشد و دستگاه IGF-1 وجود دارد که به موجب آن ترشح هورمون رشد، تولید کبدی IGF-1 را افزایش می دهد. IGF-1 علاوه بر این اثرات ویژه، برخی از اعمال GH را به ویژه در بافت عضله و استخوان میانجیگری می کند و سطوح IGF-1 درگردش به صورت بازخورد منفی ترشح GH را متوقف می کند [۲۱]. محققان معتقدند GH به طور غیر مستقیم در تحریک رشد شرکت می کند. بدین ترتیب که GH باعث می شود کبد (و به میزان بسیار کمتر سایر بافت­ها) چند پروتئین کوچک موسوم به سوماتومدین بسازد که تأثیر بسیار قوی در افزایش جنبه­ های رشدی بافت ها دارد. GH از طریق جریان خون به کبد و سایر بافت های محیطی می­رود و در آنجا IGF-1 تولید می­ شود. این هورمون آثار آنابولیک دارد و موجب رشد بافتی می­ شود [۲۲].
بر اساس نتایج پژوهش­های انجام گرفته، پس از تمرین قدرتی با شدت بالا (شامل حرکت اسکوات با شدت ۱۰۰ درصد سه تکرار بیشینه و تعداد ۳ تکرار و حرکت اکستنشن پا را به همان شدت با تعداد ۶ تکرار و ۶-۴ دقیقه استراحت بین ست­ها) واکنش­های حاد هورمون رشد بین برنامه ­های مختلف تمرینی معنادار نبود. اما تفاوت­های بین فردی زیادی در پاسخ حاد هورمون رشد به هر دو برنامه تمرینی مشاهده شد [۲۴،۲۳]. گوتو^[۹] و همکاران(۲۰۰۳) نیز در پژوهشی بر روی ۸ ورزشکار مرد مبتدی مشاهده کردند که تمرینات با وزنه شدید (معادل۹۰ تا ۹۵ درصد ۱RM) تأثیر قابل توجهی بر میزان ترشح هورمون رشد پس از تمرین ندارد. آنها پیشنهاد کردند چنانچه بلافاصله پس از تمرین پرشدت یک دوره تمرین با وزنه با شدت کمتر (معادل ۵۰ درصد ۱RM) و تعداد تکرار تا حد واماندگی انجام شود، میزان ترشح هورمون رشد پس از تمرین به طور معناداری افزایش پیدا خواهد کرد [۲۵].
علیرغم توصیه­های فراوان برای انجام تمرینات مقاومتی با شدت بالا (بیشتر از ۸۰ درصد ۱RM) برای پیشگیری از کاهش توده­­عضلانی در برنامه ­های مربوط به کاهش وزن مرتبط با سلامتی، این تمرینات با عوارض متعددی از قبیل آسیب­های بافتی و مفصلی، التهاب(تورم) و کاهش کامپلیانس شریان مرکزی همراه است [۴]. این موضوع بیانگر این است که تمرینات مقاومتی با شدت بالا برای برخی از افراد بویژه سالمندان و بیماران قلبی-عروقی دارای محدودیت­های اجرایی است. اخیراً نتایج پژوهش­ها در زمینه آمادگی­جسمانی و توانبخشی شکل تازه­ای از تمرینات مقاومتی را ارائه کرده ­اند که محدودیت اجرایی کمتری در مقایسه با تمرینات قدرتی با شدت بالا دارد و در عین حال اهدافی را که از تمرینات با شدت بالا انتظارمی­رود، برآورده می­سازد. این تمرینات که تمرین مقاومتی با جریان خون محدود شده^[۱۰] (BFR) نام دارند به­ طور حیرت­آوری در مدت زمان کوتاه باعث هایپرتروفی عضله و افزایش قدرت عضلانی می­ شود که این میزان سازگاری­ با سازگاری­های ایجاد شده در اثر تمرینات مقاومتی با شدت بالا برابری می کند [۲۷،۲۶]. براساس شواهد علمی موجود، بطور کلی کاهش جریان خون در طول تمرین، یکی از شرایط ضروری برای ایجاد سازگاری بعد از تمرینات مقاومتی است [۲۸]. ویژگی منحصر بفرد تمرینات مقاومتی BFR، انجام آنها با شدت پایین (معمولاً۲۰ تا ۳۰درصد ۱RM) است [۲۹]. نتایج پژوهش­ها نشان می­دهد حتی پیاده­روی با جریان خون محدود شده نیز می ­تواند باعث افزایش قدرت و هایپرتروفی عضلانی شده و به حفظ و نگهداری توده­عضلانی کمک نماید [۳۰]. شواهد معتبری وجود دارد دال بر اینکه میزان هایپرتروفی و افزایش قدرت­عضلانی پس از تمرینات مقاومتی BFR با شدت تقریبا۲۰% ۱RM و تمرین­های مقاومتی شدید (با شدت تقریبی ۸۰ درصد ۱RM) اما بدون محدودیت در جریان خون مشابه است [۳۲،۳۱]. در این روش تمرینی، اگرچه فقط ۲۰% از حداکثر قدرت بیشینه فرد بکار می­رود؛ اما محدود شدن جریان خون درطی تمرین باعث ایجاد نتایج مشابه در افزایش قدرت و اندازه عضله با تمرینات مقاومتی شدید می­ شود.
در طول این تمرینات، افزایش فشار خون سیستولی متعاقب محدود شدن بازگشت وریدی که توسط فشار یک کاف یا باند کشی بوجود می ­آید؛ باعث متلاطم شدن جریان خون شریانی، افزایش فشار متابولیکی و همچنین افزایش فراخوانی واحد­های حرکتی تند­انقباض در عضلات اسکلتی می­ شود [۳۳،۲۹]. در پایان تمرین برقراری مجدد جریان خون، فشار منطقه­ای را که با کاف محدود شده بود، تحریک کرده و اتساع عروقی و جریان خون افزایش می­یابد. اگرچه مکانیسم دقیق هایپرتروفی عضلانی متعاقب تمرینات مقاومتی BFR به طور کامل شناخته نشده است؛ اما گزارش شده است این تمرینات حتی با شدت کم می­توانند سنتز پروتئین عضله را افزایش داده و هدف پستانداری راپامایسن کمپلکس^[۱۱] (mTORC1) و پیامدهی آنابولیکی با واسطه پروتئین فعال شده توسط میتوژن^[۱۲] (MAPK) را تحریک کند [۳۴]. MAPK یک عامل احتمالی در تحریک هایپرتروفی عضله توسط این تمرینات است که می تواند با افزایش فشار متابولیکی داخل عضله مانند تخلیه فسفو کراتین عضله، افزایش هورمون رشد، افزایش فسفات آزاد (غیر آلی) و کاهش PH عضله باعث افزایش اندازه و متعاقباً قدرت عضلانی گردد [۳۳].
در این راستا، تاکارادا^[۱۳] و همکاران (۲۰۰۴) نشان دادند که تمرینات مقاومتی با شدت کم و جریان خون محدود شده و همچنین راه رفتن با جریان خون محدود شده به طور چشمگیری منجر به هایپرتروفی عضله و افزایش قدرت عضلانی در مقایسه با تمرینات با شدت بالا و بدون محدودیت عروق شد[۳۵]. اب^[۱۴] و همکاران (۲۰۰۵) و فوجیتا^[۱۵] و همکاران (۲۰۰۷) نیز گزارش کردند سنتز پروتئین عضله در تمرین­های مقاومتی BFR با ۲۰ درصد ۱RM موجب هایپرتروفی می­ شود [۳۶،۳۱]. نتایج پژوهش دیگر فوجیتا و همکاران در سال ۲۰۰۸ نشان داد که افزایش اندازه عضله در تمرینات مقاومتی کم شدت با محدود کردن جریان خون با تمرینات قدرتی شدید اما بدون محدودیت جریان خون قابل مقایسه است [۳۷]. در سال­های ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ دو گروه تحقیقاتی بطور جداگانه تأثیر تمرینات مقاومتی با شدت کم (۲۰ تا ۳۰ درصد۱RM) با جریان خون محدود شده را بر هایپرتروفی عضله مورد بررسی قرار دادند و دریافتند که هایپرتروفی ناشی از این تمرینات با تمرینات شدید اما بدون محدودیت عروق برابری می­ کند [۳]. کوبو^[۱۶] و همکاران (۲۰۰۶) نیز گزارش کردند مکانیسم افزایش قدرت در تمرینات مقاومتی همراه با محدودیت عروق با مکانیسم افزایش قدرت عضلانی در اثر تمرینات بدون محدودیت عروق متفاوت است. آنها افزایش قدرت را پس از تمرینات مقاومتی BFR به هایپرتروفی عضلانی نسبت دادند و سهم سازگاری عصبی را در افزایش قدرت پس از این نوع تمرینات ناچیز می­دانند [۳۸].

۱-۲-بیان مسئله

سازگاری­های عضلانی ناشی از انواع تمرینات مقاومتی، یکی از چالش­های بحث برانگیز در بین محققین و متخصصان علوم ورزشی به شمار می­رود. بر اساس نتایج برخی از مطالعات گذشته، شرکت در تمرینات مقاومتی باعث افزایش قدرت و اندازه عضلات درگیر می­ شود [۲۷،۲۶]. تغییر در قدرت و اندازه عضله پس از تمرینات مقاومتی به دلیل سازگاری عصبی و هورمونی ناشی از تمرین اتفاق می­افتد [۳۱]. لذا ارزیابی تغییرات عضلانی متعاقب تمرین بویژه تمرینات مقاومتی، نیازمند مطالعه تغییرات عصبی و هورمونی ناشی از این تمرینات است. در این بین، تأثیر دستگاه­ غدد درون ریز برسازگاری­های ناشی از تمرین از اهمیت بیشتری برخوردار است. زیرا براساس شواهد پژوهشی موجود، تغییر در میزان ترشح برخی از هورمون­ها متعاقب تمرینات مقاومتی، عامل اصلی در سنتز پروتئین پس از تمرینات مقاومتی و ایجاد سازگاری­های مثبت در ساختار عضلات اسکلتی است [۱۸].
­در چند دهه گذشته، انجام تحقیقات گسترده­ در زمینه نوع تازه­ای از تمرینات مقاومتی به نام تمرینات مقاومتی BFR [40-38]، باعث رشد و توسعه روش­شناسی این تحقیقات شده است. بیشتر تحقیقات انجام شده دراین خصوص بر تأثیر تمرینات مقاومتی BFR بر قدرت و اندازه عضله بدون در نظر گرفتن سازگاری هورمونی مرتبط با افزایش قدرت و تغییر ساختاری عضلات اسکلتی تمرکز کرده ­اند. از آنجائیکه بیشترین سازگاری در ساختار عضله اسکلتی پس از تمرینات مقاومتی، در زمان استراحت پس از تمرین و در دوره برگشت به حالت اولیه اتفاق می­افتد [۴۱]، به نظر می­رسد تغییر در ساختار عضله پس از تمرینات مقاومتی BFR که جریان خون پس از محدود شدن مقطعی در طول تمرین، مجدداً برقرار می­ شود، بیشتر تحریک شود. علاوه بر این، مطالعات متعددی افزایش قابل توجه هورمون رشد را به تمرینات مقاومتی یک جلسه­ای BFR گزارش کرده اند[۴۲،۳۶،۳۱]؛ این ­در حالیست ­که نتایج مطالعات در زمینه­ پاسخ هورمون­های IGF-1، کورتیزول و تستوسترون به تمرینات مقاومتی یک جلسه­ای BFR متناقض است [۱۲۰] . بر اساس مطالعات محقق، درزمینه­ی سازگاری­های بلند مدت هورمون­های رشد، IGF-1، کورتیزول و تستوسترون به دنبال تمرینات مقاومتی BFR مطالعات محدودی وجود دارد. در حالیکه به نظر می­رسد سطح این هورمون­ها با افزایش هایپرتروفی عضله که پس از حداقل ۸ روز [۳۱] . تمرینات مقاومتی کم شدت BFR اتفاق می افتد، به دلیل رشد سلول­های عضلانی تغییر یابد. از اینرو پژوهش حاضر با بررسی تأثیر تمرین مقاومتی با محدودیت جریان خون بر هورمون­های مرتبط با قدرت و اندازه عضله، در صدد پاسخ به این سوال است که آیا افزایش احتمالی در قدرت و اندازه عضله پس از سه هفته تمرین مقاومتی BFR به سازگاری هورمونی وابسته است؟

۱-۳-ضرورت و اهمیت تحقیق

• مقدمه

شبکه ­های عصبی یکی از قدیمی­ترین روش­های داده کاوی^[۲۲] می­باشند. در سال‌های اخیر کاربرد شبکه‌های عصبی مصنوعی در بسیاری از زمینه‌های مهندسی، گسترش یافته‌اند. به خصوص ANNs برای حل بسیاری از مسائل مهندسی ژئوتکنیک بکار گرفته شده‌اند و عملکرد قابل قبولی از خود نشان داده‌اند. مروری بر ادبیات فنی نشان می‌دهد ANNs به طور موفقیت­آمیز در پیش ­بینی ظرفیت باربری شمع‌ها، مدل‌سازی رفتار خاک، مشخصات یابی سایت، سازه‌های نگه‌دارنده زمین، نشست سازه‌ها، پایداری شیب‌ها، طراحی تونل و مغارها، روانگرایی، نفوذپذیری خاک، تراکم خاک، تورم خاک و طبقه بندی خاک‌ها بکار رفته‌اند. تحقیقات و علاقه‌مندی به شبکه‌های عصبی از زمانی آغاز شد که مغز به عنوان یک سیستم دینامیکی با ساختار موازی و پردازشگری کاملاً مغایر با پردازشگرهای متداول شناخته شد. نگرش نوین در مورد کارکرد مغز نتیجه تفکراتی بود که در اوایل قرن بیستم توسط رامول سگال در مورد ساختار مغز به عنوان اجتماعی از اجزای محاسباتی کوچک به نام نرون شکل گرفت[۱۶] .(Patterson, 1996)

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

.
مغز به عنوان یک سیستم پردازش اطلاعات با ساختار موازی از ۱۰۰ تریلیون (۱۰^۱۱) نرون به هم مرتبط و تعداد ۱۰^۱۶ ارتباط، تشکیل شده است. نرون ها ساده‌ترین واحد ساختاری سیستم‌های عصبی هستند. بافت‌هایی که عصب نامیده می‌شوند اجتماعی از نرون ها هستند که اطلاعات و پیام‌ها را از یک قسمت بدن به قسمت دیگر منتقل می‌کنند. این پیام‌ها از نوع ایمپالسهای^[۲۳] الکتروشیمیایی هستند.
میلیون‌ها نرون در بدن انسان وجود دارند، حتی ساده‌ترین کارهای روزمره انسان از قبیل پلک زدن، تنها از طریق همکاری همه جانبه این نرون ها میسر است. بیشترین تعداد نرون ها در مغز و باقی در نخاع و سیستم‌های عصبی جانبی تمرکز یافته‌اند. گرچه همه نرون ها کارکرد یکسانی دارند، ولی اندازه و شکل آن‌ها بستگی به محل استقرارشان در سیستم عصبی دارد. با وجود این همه تنوع، بیشتر نرون ها از سه قسمت اساسی تشکیل شده‌اند:

• بدنه سلول (که شامل هسته و قسمت‌های حفاظتی دیگر می‌باشد).

• دندریت^[۲۴]

• اکسون^[۲۵]

که دو مورد آخر، عناصر ارتباطی نرون را تشکیل می‌دهند. شکل‌های (۳-۱) و (۳-۲) ساختمان سلول عصبی را نشان می‌دهند.
دندریت‌ها به عنوان مناطق دریافت سیگنال‌های الکتریکی، شبکه‌هایی تشکیل یافته از فیبرهای سلولی هستند که دارای سطح نامنظم و شاخه‌های انشعابی بی شمار می‌باشند، به همین علت آن‌ها را شبکه‌های “درخت گونه” گویند. دندریت‌ها سیگنال‌های الکتریکی را به هسته سلول منتقل می‌کنند. بدنه سلول، انرژی لازم را برای فعالیت نرون فراهم نموده و بر روی سیگنال‌های دریافتی عمل می‌کند، که با یک عمل ساده جمع و مقایسه با یک سطح آستانه مدل می‌گردد. اکسون بر خلاف دندریت‌ها از سطحی هموارتر و تعداد شاخه‌های کمتر برخوردار می‌باشد.

نواحی اصلی یک سلول عصبی بیولوژیک[۱۶] (Patterson, 1996)

شمای یک نرون حسی[۱۶] (Patterson, 1996)
اکسون طول بیشتری دارد و سیگنال الکتروشیمیایی دریافتی از هسته را به نرون های دیگر منتقل می‌کند. محل تلاقی یک اکسون از یک نرون به دندریت‌های سلول دیگر را سیناپس می‌گویند. سیناپس ها واحد های ساختاری کوچک تابعی^[۲۶] هستند که ارتباط بین نرون ها را برقرار می‌سازند. سیناپس ها انواع مختلفی دارند که یکی از مهم‌ترین آن‌ها، سیناپس های شیمیایی هستند.
تاریخچه شبکه‌های عصبی را می‌توان به اوایل قرن بیستم و اواخر قرن نوزدهم نسبت داد. نخستین کاربرد عملی شبکه‌های عصبی در اواخر دهه ۵۰ قرن بیستم مطرح شد، زمانی که فرانک روزنبلات در سال ۱۹۵۸ شبکه‌ی پرسپترون را معرفی نمود. کاربردهای شبکه‌های عصبی در دنیای علوم، فنی مهندسی را می‌توان به شرح زیر خلاصه کرد:

• طبقه بندی، شناسایی و تشخیص الگو

• پردازش سیگنال

• پیش بینی سری‌های زمانی

• مدل سازی و کنترل

• بهینه سازی

• سیستم‌های خبره و فازی

• مسائل مالی، بیمه، امنیتی، بازار بورس و وسایل سرگرم کننده

• ساخت وسایل صنعتی، پزشکی و امور حمل و نقل.

• مدل ریاضی شبکه‌های عصبی

• نرون

نرون کوچک‌ترین واحد پردازشگر اطلاعات است، که اساس عملکرد شبکه‌های عصبی را تشکیل می‌دهد. شکل (۳-۳) ساختار یک نرون تک ورودی را نشان می‌دهد. اسکالرهای p و a به ترتیب ورودی و خروجی این نرون می‌باشند.

مدل نرون تک ورودی[۱۶] (Patterson, 1996)