. یونس، ۹٫ ↑
. مجادله، ۱۱٫ ↑
. فاطر، ۱۰٫ ↑
. یونس، ۸۱٫ ↑
. ر.ک: المیزان، طباطبایی، همان، ج۱۰، ص۱۱۰٫ ↑
. تین، ۶؛ بینه، ۷؛ طلاق، ۱۱؛ محمد، ۲٫ ↑
۳ . نور، ۳۱٫ ↑
. طباطبایی، همان، ج۱۵،ص۱۱۳٫ ↑
. توبه، ۱۱۲٫ ↑
. ر.ک: المیزان، طباطبایی، همان، ج۹، ص۳۹۴٫ ↑
. ر.ک: جوامع الجامع، طبرسی، همان، ج۲، ص۸۸؛ الوجیز فی تفسیر القرآن العزیز، حسین بن علی، العاملی، تحقیق: شیخ مالک محمودی، (قم: دارالقرآن الکریم، ۱۴۱۳ هـ . ق)، چ۱، ج۲، ص۳۸؛ الوسیط للقرآن الکریم، سیدمحمد، طنطاوی، (مصر: بی‌نا، بی‌تا)، ج۶، ص۴۱۲٫ ↑
. حسین بن عبدالله، عکبری، التبیان فی إعراب القرآن، (عمان – ریاض: بیت‌الافکار الدولیه، بی‌تا)، چ۱، ج۱، ص۱۹۰٫ ↑
. اعراف، ۳۵٫ ↑
. ر.ک. تفسیر المراغی، مراغی، همان، ج۸، ص۱۴۵؛ مجمع البیان فی تفسیرالقرآن، فضل‌بن حسن، طبرسی، (تهران: انتشارات ناصرخسرو، ۱۳۷۲ هـ . ش)، چ۳، ج۴، ص۶۴۱٫ ↑
. تمیمی آمدی، همان، ص ۲۴۳؛ جمال الدین، خوانساری،شرح بر غرر الحکم، (تهران: نشر دانشگاه تهران، ۱۳۶۶هـ.ش)، چ۱، ج۴، ص ۳۸۳٫ ↑
. شوری، ۴۰٫ ↑
. ر.ک: المیزان، طباطبایی، همان، ج۱۸، ص۶۴٫ ↑
. ر.ک: الکشاف، زمخشری، همان، ج۴، ص۲۲۹؛ روح المعانی، آلوسی، همان، ج۱۳، ص۴۸؛ کشف الأسرار و عده الابرار، میبدی، رشیدالدین احمد، تحقیق: علی اصغر حکمت، (تهران: انتشارات امیرکبیر، ۱۳۷۱ هـ . ش)، چ ۵، ج۹، ص۴۰٫ ↑
. آل عمران، ۱۵۹٫ ↑
. تحریم، ۶٫ ↑
. زمخشری، همان، ج۴، ص ۵۶۸٫ ↑
. علی بن محمد بن علی، دخیل، الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، ( بیروت: دارالتعارف للمطبوعات، ۱۴۲۲هـ.ق)، چ۲، ج۱، ص ۷۵۸؛ طبرسی ، مجمع البیان، همان، ج۱۰، ص ۴۷۷٫ ↑
. بقره، ۲۲۴٫ ↑
. ر.ک: المیزان، طباطبایی، همان، ج۲، ص۲۲۳-۲۲۲٫ ↑
. هود، ۸۸٫ ↑
. ر.ک: المیزان، طباطبایی، همان، ج۱۰، ص۳۶۷٫ ↑
. حجرات، ۹و۱۰٫ ↑
. ر.ک: المیزان، طباطبایی، همان، ج۱۸، ص۳۱۵٫ ↑
. همان. ↑
. کلینی، همان، ج۲، ص۱۶۶٫ ↑
. همان، ج۲، ص۲۰۹؛ ابوعبدالله، مفید، الأمالی، (قم: کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ هـ . ق)، چ۱، ص۱۲؛ سی‌دی گنجینه روایات، همان، ( بحارالانوار، ج۷۳، باب ۱۰۱، ص۴۴). ↑
. حسن بن حسن، دیلمی، إرشاد‌القلوب الی الصواب، (قم: شریف رضی، ۱۴۱۲ هـ . ق)، چ۱، ج۱، باب ۲۴، ص۹۸٫ ↑
. دیلمی، همان. ↑
. ورام، همان، ج۲، جزء۲، ص۱۱۸؛ آمدی، همان، ص۲۳۶؛ علیرضا، صابری و دیگران، الحکم الزاهره، ترجمه: انصاری، (قم: مرکز چاپ و نشر تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۵ هـ . ش)، چ ۲، ص۴۷۵٫ ↑
. آمدی، همان، ص۲۴۰؛ خوانساری، همان، ج۴، ص۳۴۰٫ ↑
آمدی، همان، ص۳۲۵؛ خوانساری، همان، ج۷، ص۳۹۰٫ ↑
. آمدی، همان، ص۲۳۷؛ صابری، همان، ص۷۳٫ ↑
. ر. سی‌دی گنجینه روایات، همان، (بحارالانوار، ج۷۴، باب ۳، ص۶۰)؛ طبرسی، مکارم الأخلاق، همان، ص۴۴۳؛ ابن بابویه، صدوق القمی، من لایحضره الفقیه، (قم: جامعه مدرسین، ۱۴۰۴ هـ . ق)، چ۲، ج۴، ص۳۷۲٫ ↑
. همان(بحارالانوار، مکارم الأخلاق، من لایحضر). ↑
. نهج‌الفصاحه، همان، ص۶۳۲٫ ↑
. طبرسی، همان، ص۲۲۲؛ نهج‌الفصاحه، همان، ص۲۳۹؛ قاضی، قضاعی، شهاب الأخبار، تصحیح: جلال‌الدین حسینی، (تهران: مرکز انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۶۱ هـ . ش)، چ ۱، ص۳۱۴٫ ↑
. الحر العاملی، همان، ج۱۶، ص۳۴۴٫ ↑
. صدوق، الأمالی، همان، ص۲۱؛ ابوالفتح، کراجکی، کنزالفوائد، (قم: دارالذخائر، ۱۴۱۰ هـ . ق)، چ۱، ج۱، ص۳۰۱؛ سی‌دی گنجینه روایات، همان، (بحارالانوار، ج۷۴، ب۶، ص۱۱۶). ↑
. سی‌دی گنجینه روایات، همان، (بحار، ج۶۹، ب۱۱۴، ص۲۶۳) شعیری، همان، ص۱۴۸؛ الحر العاملی، همان، ج۱۲، ص۲۵۳؛ میرزا حسین، نوری، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، (بیروت: موسسه آل‌البیت، ۱۴۰۸ هـ . ق)، چ ۱، ج۹، ص ۹۶٫ ↑
. ناصر، مکارم شیرازی، بحوث فقهیه هامه، (قم: نشر مدرسه امام علی ابن ابیطالب علیه السلام، ۱۴۱۲هـ.ق)، چ۱، ص۵۰۲؛ محمد تقی، جعفری، رسائل فقهی، (تهران: موسسه منشورات کرامت، ۱۴۱۹هـ.ق.) چ۱، ص۳۳۴ ؛ روح‌الله، موسوی، خمینی، (قم: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۱۵هـ.ق)، چ۱، ج۲، ص۱۱۹٫ ↑
. کلینی، همان، ج۲، ص۲۰۹؛ طبرسی، مشکاه الانوار، همان، فصل۲، ص۱۹۰٫ ↑
. سی‌دی گنجینه روایات، همان، (بحار، ج۷۳، ص۴۳)؛ صدوق، ثواب الأعمال، همان، ص۱۴۸٫ ↑
. نهج الفصاحه، همان، ص۲۳۱؛ مشکینی، همان، فصل ۸، ص۶۹٫ ↑
. ورام، همان، ج۲، جزء۲، ص۱۷۶؛ دیلمی، همان، ج۱، ص۱۶۵٫ ↑
یونسکو فهرست خصوصیات شاخص های آموزش وپرورش رابدین صورت ارائه کرده است :
الف)شاخص عبارت است ازبیان کمی که معمولاً رابطه موجود بین دو کمیت را نشان می دهد.
ب)شاخص ازاهمیت سیاستگذاری برخوردار است ومی تواند روشنگر موضوع مورد مطالعه باشد.
ج)شاخص بایک برهه از زمان مرتبط است ،یعنی هرشاخصی بایک دوره از زمان (مانند سال تحصیلی)مشخص می شود ویک مجموعه ازاین نوع شاخص می تواند روشنگر روند موضوع مورد مطالعه باشد د)شاخص درسطوح مختلف یک نظام می تواند مورد استفاده قراربگیرد.
ه)ارزش شاخص قراردادی است .
و)شاخص براساس داده های موجود تدوین می شود.
ز)شاخص به صورت ارزش های عددی ،قابل فهم وتفسیری می باشد (یونسکو،ترجمه مشایخ ،۱۳۷۰: ۹۴).
-
- شاخص ها،درطبقه بندی نیزبه کار می روند. یک شاخص چون گروه خاصی رادرزمان مشخص موردنظر قرار می دهد مقایسه را امکان پذیر می سازد.
شاخص ها باید شامل ویژگیها و شرایطی باشند که در ذیل به آنها اشاره شده است:
– شاخص باید واضح و بدون ابهام باشد؛
– شاخص باید مربوط و سازگار باشد؛
– شاخص باید قابل کمّی کردن باشد و در عین حال محدود به آمار و اطلاعات در دسترس باشد (امکان‌پذیری)؛
– شاخص نباید تحت تأثیر بزرگی منطقه باشد، یا به عبارتی باید به صورت نسبی بیان شود؛
– شاخص باید دارای متغیر انسانی باشد؛ یعنی نوعی بهرهمندی با محرومیت خانوارها و یا افراد را بیان کند؛
– تعداد اندک شاخص های کلیدی که جنبه‌های مهمتر شرایط مطلوب زندگی یا محرومیت را نشان میدهد، باید بر انبوه شاخص هایی که بیانکننده جنبه‌های محدودی از شرایط هستند، ترجیح داده شوند؛
– شاخص هایی باید انتخاب شود که بیانگر آثار توسعه یافتگی می‌باشند تا شاخص هایی که موجب توسعه یافتگی خواهند شد. زیراچهبسا شاخص هایی که موجب توسعه میشوند، امکان دارد در برخی مواقع به هدف توسعه منجر نشوند؛
– شاخص باید به صورت صعودی یا نزولی باشد؛ یعنی در یک جهت و راستا بوده، توسعه یافتگی یا توسعه نیافتگی را بیان کند.
شاخص ها باید سه شرط داشته باشند:
-
- شاخص ها باید معرّف واقعیت مورد مطالعه باشند، با موضوع تحقیق ارتباط داشته و با واقعیت مغایرت نداشته باشند (عدم اطمینانهایی که بر شاخص ها تأثیر می‌گذارند، باید تصادفی و مستقل بوده، به طور متوسط صفر باشند؛ تا جایی که در نتایج، هیچ خطای سیستماتیک وارد نکنند). به علاوه، فرضیه‌هایی که موجب انتخاب این شاخص ها شده اند، باید روشن باشند.
آشکار است که کیفیتآمارهای پایه بر ارزش نوعشناسی تأثیر می گذارد. خطای هاربیسون، مایزر و راسِت این بود که به اندازه کافی، داده‌های مورد استفاده را نقد نکرده و آنها را برای مقایسه، همگن نساخته بودند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
-
- در کابرد ابزار آماری، لازم است که هر نمونه شامل فهرست کاملی از تمامی متغیرها باشد.اگر در زمینه یک شاخص یا یک کشور، آماری در دست نباشد، نمی توان همبستگیهای قابل مقایسه را محاسبه و در نتیجه، بر پایه آنها یک نوعشناسی جدی را برقرار کرد. این مورد، یکی از اشکالات نوعشناسی انستیتوی مطالعات توسعه اقتصادی و اجتماعی است.
در صورت نبود اطلاعات، باید متغیر یا نمونه را کنار گذاشت. با وجود آنکه گاهی این عمل اجتنابناپذیر است و کنار گذاشتن یک نمونه، بر کنار گذاشتن یک شاخص ترجیح داده می شود، امّا کنار گذاشتن یک نمونه (که بر تعداد نمونه نیز تأثیر می گذارد)به احتمال قوی تصادفی نیست، بلکه زمانی تحقق میپذیرد که به طور کلی، ارزش شاخص تاحدی نامطمئن باشد.
-
- تعداد نهایی شاخص ها باید تا حد امکان کم باشد. برای آنکه یک نمونه ترکیبی و قابل استفاده داشته باشیم، باید از تعداد شاخص هایی که در نظر گرفته میشوند، کاست. هر شاخص، اطلاعات جزئی از موقعیت مشاهده شده ارائه میدهد. در صورت افزایش تعداد شاخص ها، اطلاعات کلی نیز افزایش پیدا می کند. با این وصف، اگر بین دو شاخص، یک همبستگی قوی وجود داشته باشد، اطلاعات اضافی که یکی از آنها میدهد، قابل اغماض است؛ پس میتوان یکی از آنها را در نظرگرفت. در نتیجه، به کمکشاخصهایی که کمیّت اطلاعات کلی را به حداکثر رسانده استـ که به صورت وابستگیهای مشترک بین شاخص ها بیان می شود ـمیتوان بهترین فهرست را از کمترین تعداد شاخص ها فراهم کرد. به علاوه، همانطور که ایوانوویچ[۸۷]می‌گوید، حتی اگر کمک خاص یک شاخص قابل اغماض نباشد، زمانی این کمک مفید خواهد بود که ارزش آن تقریباً در مجموع کشورهای مشاهده شده تغییر نکند.
بدین ترتیب، در کشورهای ثروتمند، درصد بیسوادان در گروه سنی ۱۰ سال و بالاتر که میزان آن بین ۱ تا ۳ درصد است، هیچ معنایی ندارد. برعکس، در کشورهای فقیر، این میزان بین ۵ تا ۹۹ درصد در نوسان است، تا جایی که برای این کشورها، این شاخص متمایزکننده است.
ایوانوویچ معیارهای انتخاب شاخص را به صورت زیر خلاصه می کند: «هرقدر یک شاخص در ارزیابیسطح توسعه یک نمونه، مشارکت بیشتری داشته باشد، قدرت متمایزکنندگی آن در مجموع کشورهای مشاهده شده بیشتر و میزان اطلاعات که اطلاعات کلی شاخص های مهمتر، در آن جایی ندارد، فراوانتر است.»
اماشاخص های آموزشی درباره عملکرد یاعمل یک سیستم آموزشی چیزهایی می گویند ومی توانند برغنای تصمیم گیری آموزشی بیفزایند ولی تمام آمار آموزشی به عنوان شاخص مطرح نمی شوند. شاخص های آموزشی همانند شاخص های اقتصادی وبهداشتی برجنبه های اصلی موضوع تکیه دارند (Bottani:1990).
شاخص های آموزشی وضعیت فعالیت های آموزشی را ارائه می دهند، اهداف مختلفی را برای منابع انسانی وآموزشی درآینده تعیین می کنند، مبنایی برای تعریف پیشرفت سیستماتیک به سوی کاربرد بهتر منابع توسط سیستم یا سازمانهای آموزشی می باشند وپایه ای برای مقایسه سیستم های آموزشی بایکدیگر فراهم می کنند.(Windham: 1980).
باتوجه به تعاریف ارائه شده می توان نتیجه گرفت که به طور کلی شاخص ها بازتاب مفروضات درباره ماهیت واهداف نظام آموزش وپرورش هستند وغالباً در برگیرنده باورهای سیاستگذارانی می باشند که جهت مفروضات وباورها سوق می دهد(مشایخ،۱۳۷۹).
به طور کلی شاخص ها بازتاب مفروضات درباره ماهیت واهداف نظام آموزش وپرورش هستند وغالباً در برگیرنده باورهای سیاستگذارانی می باشند که جهت مفروضات وباورها سوق می دهد (مشایخ،۱۳۷۹: ۱۱۰).
«ازاین رو توجه به این نکته ضروری است که اگرشاخص رابه صورت بیان یک مجموعه پدیده پیچیده به وسیله یک رقم درنظر بگیریم این رقم حامل بار توضیحی خواهدبود که برای روشن شدن واقعیت به آن نیاز است .بنابراین شاخص رابه عنوان ابزاری باید درنظر گرفت که برای توصیف ودرک نظام آموزشی ضروری است ولی کافی نیست . به عبارت دیگر شاخص ها به تنهایی نمی توانند مبنای سیاست گذاری و تصمیم گیری قرارگیرند بلکه با نشان دادن نقاط قوت وضعف،انجام بررسی کیفی ومشاهدات عینی را درنظام آموزشی الزامی می دارد (همان: ۱۱۲).
بنابراین شاخص های آموزشی یا داده هایی که سیستم های آموزشی برای تعریف ، توصیف، تحلیل، مشروعیت بخشی و پایش خویش مورد استفاده قرار می دهند ابزار سودمندی در تحلیل مشکلات آموزشی و شکل گیری سیاستهای آموزشی می باشد. این شاخص ها اساسا مربوط به دسترسی به تعلیم و تربیت و کیفیت خدمات تامین شده می باشد(.(Louzano,2001:2استفاده از شاخص ها برای اندازه گیری نابرابری آموزشی در نشریات بین المللی مرتبط با تعلیم و تربیت به ویژه درOECD و” نگاهی به آموزش و پرورش” و … سابقه ای چندین ساله دارد. شاخص ها قابلیت کاربردهای فراوانی درآموزش وپرورش یافته اند واین امر به ویژه درسال های اخیر که رقابت های علمی وآموزشی میان کشورهای مختلف دنیا رو به فزونی گذاشته است ازاهمیت بیشتری برخوردار گردیده است (Smith and Eta l:1997). بالطبع برای رسیدن به استانداردهای آموزشی ابتدا باید شاخص های آموزشی راتهیه ، تدوین وهنجاریابی نمود.
یونسکو شاخصها را به دو دسته کمی و کیفی تقسیم کرده و آنها را ابزاری برای اندازه گیری و نظارت بر نتایج و دستاوردهای مورد انتظار تعریف می کند و بیان می دارد که شاخصها میزان موفقیت یا پیشبرد اهداف را نشان می دهد. (یونسکو،۲۰۰۳: ۱۱).
شاخص‌های آموزشی به دو صورت کمی و کیفی تدوین میشوند و این دیدگاه که شاخص فقط یک آماره، عدم، نسبت یا درصد می‌باشد، نگرش درستی نمی‌باشد. باتوجه به اینکه بسیاری از ابعاد و قابلیت‌های مربوط به نظام آموزش و پرورش، صرفاً به عدد درنمی‌آیند و از سویی سنجش این ابعاد بسیار مهم می‌باشد، بنابراین لازم است که نظامی از شاخص‌های کمی و کیفی برای ارزیابی کامل کیفیت این نظام تدوین، مستقر و اجرایی گردد (Elis: 2003, Boekaerts: 2003).
۲-۴-۲- سیستم شاخص ها(نشانگرها)
باعنایت به پیچیدگی وتنوع نظام های آموزشی ،واضح است که یک شاخص اطلاعات محدودی را منتقل می کند. بنابراین نیاز به یک مجموعه سیستمی ازشاخص های آموزشی است که درپیوستگی با یکدیگر ،یک مجموعۀ معتبر را تشکیل دهند.این مجموعه تحت عنوان «سیستم شاخص ها(نشانگرها)» به کار می رود.«سیستم شاخص ها مجموعه ای هماهنگ از شاخص هاست که وضع یک نظام را معین می کندوکاستی های آن را آشکار می سازد. باتدوین سیستم شاخص های آموزشی می توان رخسارۀ کل نظام آموزش وپرورش راتصویرکرد.»(بازرگان ۱۳۷۲: ۱۱)
سیستم شاخص ها می تواند به عنوان ابزاری قوی در اختیار مدیران و برنامه ریزان نظام آموزش وپرورش قرارگیرد تاآنهابتوانند به طور شفاف عملکرداین نظام ،نقاط قوت وضعف آن را مشاهده کنندوبه تصمیم گیری معقول بپردازند. با تدوین سیستم شاخص ها،سازوکارجمع آوری دقیق وکامل وجامع اطلاعات دربارۀ هر یک از اجزاء نظام آموزشی فراهم شده وزمینۀ ایجاد«نظام اطلاعات مدیریت » در آموزش وپرورش آماده می گردد.
ازیک سیستم خوب شاخص ها انتظار می رود که اطلاعات صحیح ودقیقی را به منظور نشان دادن شرایط نظام آموزش وپرورش وتوسعه آن تامین کند. شاخص های تدوین شده باید زمینۀ سیاستگذاری صحیح ودقیق آموزشی قرارگیرند ودرتدوین اهداف آموزش وپرورش وتبدیل آن به عمل کمک کننده باشند(Shavelson: 1991).
برای تدوین سیستم شاخص ها درآموزش وپرورش،ابتدا باید هدف های آموزش وپرورش موردنظر قرارگرفته وتعریف شود زیرا اهداف مبنایی برای تدوین شاخص هاهستند. سپس مجموعه ای ازنشانگرها دربارۀ هریک از عناصرنظام آموزشی طراحی وتدوین می شود،آنگاه داده های لازم برای محاسبۀ شاخص های مزبور گردآوری وتحلیل می شوند.این داده ها باید درارتباط با نیازها،دقیق و به هنگام باشند.
به منظور به حداکثر رساندن استفاده ازتحلیل شاخص ها واستفاده ازآنها دربهبود فعالیت های آموزش وپرورش ،لازم است که نتایج حاصل از تحلیل شاخص ها در اختیار مجریان ومدیران آموزش وپرورش قرارداده شود تاتصمیم گیرندگان درهرسطح ،براساس آن اقدامات لازم را برای بهبود فعالیت های تربیتی انجام دهند.باتوجه به مراتب فوق طبقه بندی شاخص های تربیتی با استفاده ازرویکرد سیستمی و براساس عناصر نظام آموزشی به صورت زیرتعریف می شود(یونسکو،ترجمه مشایخ ،۱۳۷۰)
۱- شاخص های درونداد نظام آموزشی:
درونداد به هرآنچه که وارد نظام آموزشی می شود اعم ازمنابع مادی ومالی،دانش آموزان ومعلمان اطلاق می شود. به عبارت دیگر،درونداد نظام آموزشی مشتمل است بر:منابع انسانی،منابع مالی ومنابع مادی(کالبدی)
الف. شاخص های نیروی انسانی
– نسبت کل کارکنان آموزشی به دانش آموزان :
– نسبت معلم به دانش‌آموز ابتدایی در منطقه:
– نسبت معلم به دانش‌آموز راهنمایی در منطقه:
نکته قابل توجه و مهم این است که باید ارائه مطالب در راستای نظر کلی شرع باشد و با دلایل محکمه پسند بتوان از انتشار آنها دفاع کرد. و به افراد ذی نفع واگذار نشود تا به بهانه مصلحت جویی حریم خصوصی افراد، مورد تعرض قرار نگیرد. مشخص است که تشخیص اهم، مقدماتی لازم دارد و وظیفه مجتهد و مرجع است که آن را روشن کند و در اختیار مقلدین قرار دهد،مگر در مواردی که احتیاج به برهان نداشته باشد. اما اصالت احتیاط در عرض و آبروی مؤمن اقتضا می‌کند که در موارد مشکوک نیز اقدام به تجسس و اطلاع رسانی نکنیم.[۱۰۴]
با توجه به آنچه در شرع نسبت به تجسس وارد شده و نیز موارد قانونی که فعلاً مورد عمل است، ضوابط زیر برای فعالیت حرفه‌ای رسانه‌های خبری به اثبات می‌رسد:
۱٫ممنوعیت تهیه خبر و گزارش در مورد امور شخصی و زندگی روزمره شهروندان در صورتی که لازمه این امر تحقیق باشد.
۲٫ممنوعیت تهیه خبر و گزارش در مورد امور کشوری و لشکری و مسائل اجتماعی در صورتی که نشان دادن نقاط ضعف و آسیب پذیر حکومت اسلامی به دشمنان را موجب شود.
۳٫مساعدت رسانه‌های خبری در تهیه خبر و اطلاع رسانی در مواردی که استیفای حقوق عمومی باشد و برای این منظور ناگزیر از تجسس و تحقیق و تفحص باشیم.
۴٫ضرورت حضور فعال رسانه‌های خبری و خبرنگاران و گزارشگران ایشان با پوشش‌های مختلف در مناطق گوناگون جهان به منظور پشتیبانی اطلاعاتی نسبت به مقامات تصمیم گیر حکومت اسلامی با ارائه اخبار و اطلاعات لازم در زمینه وضعیت و اوضاع آن مناطق و مساعد بودن حرفه و پوشش خبر نگاری برای انجام دادن این مهم.[۱۰۵]
افشای اسرار ( انتشار مسائل خصوصی):
افشای اسرار (اسرار اشخاص حقیقی یا حقوقی، اسرار گروه ها و اجتماعات و اسرار مختلف سیاسی، اقتصادی، نظامی یک کشور اسلامی و…) از دیگر محورهای پیام ممنوع محسوب می شود.
همان طور که کتمان حقایقی که ابراز آن ها لازم و واجب است، از گناهان محسوب می شود، عکس این مطلب یعنی افشای مطلبی، که نه تنها ابراز آن لزومی ندارد، بلکه باعث ایجاد ضرر مادی یا معنوی بر فرد یا افراد یا… می شود حرام می باشد. تا ضرورتی اقتضا نکند، انسان حق ندارد با آشکار کردن اسرار پنهان مردم، اسباب هتک آبرو و لکه دار کردن شخصیت اجتماعی آنان را فراهم سازد و شاید نهی خداوند بزرگ از تجسس در امور شخصی از باب مقدمه بودن برای همین امر و یا تعاون بر آن باشد.[۱۰۶]
هنگام تحقیق در مسئله افشای اسرار و نقش آن در اطلاع رسانی با منابعی روبرو می‌شویم، که مسئله افشای اسرار را به عنوان یک گناه اخلاقی و یک امر ناپسند مورد توجه قرار داده‌اند و حتی در کتب فقهی و استدلالی نیز که به مناسبت هایی مثل بحث غیبت، مسئله افشای اسرار مورد اشاره قرار گرفته، تنها همین جنبه مد نظر بوده است.
مسئله افشای اسرار با تفکیک مورد ، هم در مباحث حقوق جزای اختصاصی تحت عنوان جرایم علیه اشخاص مطرح گردیده است، با این بیان که افشای اسرار در مواردی که سر شخص منتشر می‌گردد نوعی تعرض به بعد معنوی شخصیت اوست و هم تحت عنوان «جرایم علیه امنیت کشور و آسایش عمومی» به این دلیل که افشای اسرار در مواردی امنیت ملی و منافع کشور را با مخاطره مواجه می‌سازد. [۱۰۷]
مفهوم افشای اسرار:
سر، در لغت به معنای چیزی است، که انسان مخفی و کتمان می کند و به این معنی هم در اشیاء به کار می‌رود و هم در مفاهیم و مطالب. واژه افشاء نیز به معنای انتشار و پخش کردن و اظهار است. [۱۰۸]
این دو واژه در اصطلاح فقها نیز به همین معنی به کار رفته است. از این رو می‌بینیم، که برخی سر را با عبارت « هر چیز پوشیده و مخفی از دیگران» شناسانده‌اند.
با پیگیری نصوص دینی به این نکته دست می یابیم، که طلب کتمان ، شرط تحقق سر نیست، بلکه هر چیز مربوط به شخص (حقیقی یا حقوقی)، که در صورت انتشار ناخشنود می‌شود، سر او محسوب می‌شود. به همین جهت حتی بیماری ای که فرد مبتلای به آن از آن بی خبر است نیز سر به حساب می‌آید. [۱۰۹]
ادله حرمت افشای اسرار:
از نظر قانون جرم افشای اسرار مردم به خودی خود عنوان مجرمانه و قابل تعقیب کیفری نیست، بلکه تنها در صورت وجود پاره‌ای شرایط مثل اطلاع یافتن فرد افشاء کننده بر اسرار از رهگذر شغل خاص خود و به کارگیری تهدید و ارعاب علیه شخص به منظور افشای اسرار و از این قبیل، جرم شمرده می‌شود.
اما می توان گفت که در فقه امامیه افشای اسرار به خودی خود گناه محسوب می شود یعنی گناه بودن آن منوط به شرایط دیگر نیست بلکه خود عنوان افشاء سر حکم حرمت را به دنبال می آورد.
روایات:
در روایت عبد الله بن سنان از امام صادق (ع) نقل شده است:
“به امام صادق (ع) عرضه داشتم که عورت مومن بر مومن حرام است؟ فرمود: بلی. گفتم: منظور دو عضو جنسی او (پیش و پس) است؟ فرمود: نه چنین است که تو گمان کرده ای، بلکه افشای اسرار اوست.”[۱۱۰]
نیز در روایت زید از امام صادق (ع) در مورد حدیثی که می گوید:
“عوره المومن علی المومن حرام” آمده است: منظور این نیست که چیزی از او بر تو کشف شود، بلکه منظور این است که بر او عیب جویی کنی یا آن چه را می دانی به جهت نقص او بر ملا سازی[۱۱۱].
در روایت صحیحه از پیامبر اسلام (ص) نقل شده است:
“مجالس امانت هستند و باید از خیانت در نقل مطالب برحذر بود.”[۱۱۲]
در روایتی دیگری از پیامبر اسلام (ص) نقل شده است:
“مجالس امانت هستند. اگر کسی سخنی گفت باید این مکتوم بماند کسی حق ندارد از مجلس این مطالب را بیرون برده و نقل نماید. “[۱۱۳]
اسراری که افشای آنها جایز است:
حرمت افشای اسرار در دو حالت برداشته شده است:
اول، مواردی که ملاک این حرمت با مصلحت اهم تزاحم پیدا کند از این قبیل است؛ اصطکاکی که میان حق صاحبان اسرار و حق عموم مردم در رسانه‌های خبری پیدا می شود. همچنین مواردی که مخفی ماندن اسرار موجب سلب آسایش عمومی یا امنیت ملی یا منافع کشور و شهروندان باشد.
دوم، افشای اسرار در مقام تظلم و دادخواهی که دلیل این امر آیات شریفه زیر می باشد:
“و لمن انتصر بعد ظلمه فاولئک ما علیهم من سبیل انما السبیل علی الذین یظلمون الناس و یبغون فی الارض بغیر الحق”[۱۱۴].
بر کسانی که مظلوم گشته اند و یاری می جویند و داد می خواهند عقابی متوجه نیست؛ همانا عقاب متوجه کسانی است که بر مردم ظلم روا می دارند و به ناروا در زمین ستم می کنند.
“لایحب ا… الجهر بالسوء من القول الا من ظلم”[۱۱۵]
خداوند اظهار سخنان ناروا را دوست ندارد، مگر از سوی کسی که مورد ستم قرار گرفته است.
نکته:
نشر و افشای اسرار مردم در رسانه‌های خبری با داشتن مخاطبان عام که نسبت به همه ایشان احتمال رفع ستم نمی‌رود، در اکثر موارد نه از باب تظلم مجاز است و نه از باب تعارض با مصلحت اهم، بررسی موارد استثنا در قالب این پژوهش نمی گنجد.
بنابراین رسانه‌های خبری به هیچ عنوان حق افشای اسرار مردم و اظهار آن را ندارند، مگر آن که این اسرار جنبه شخصی خود را از دست داده و در قالب اقداماتی بر ضد امنیت و آسایش عمومی در آمده باشد، که از بحث ما خارج است.
افشای اسرار دولتی و مرتبط با امنیت و منافع کشور:
همه حکومت‌ها و دولت‌های جهان ناگزیرند که بخشی از اقدامات و فعالیت‌های خود را مکتوم داشته و از اطلاع همگان جلوگیری کنند. این امور را اسرار دولتی و حکومتی می‌نامیم. امروزه به وسیله سیستم‌های حفاظت اطلاعات طبقه‌بندی شده و پیچیده از این اسرار و اسناد محرمانه که حاوی ناگفته‌های یک حکومت است، مراقبت می شود، که میتوان نمونه‌های بیشماری از این پرده پوشی و حفظ و مراقبت از اسرار را در سیره حکومتی پیامبر اکرم (ص) و امیرالمومنین (ع) مشاهده کرد.[۱۱۶]
افشای اسرار و ورود به حریم خصوصی افراد:
در جامعه اسلامی حفظ حریم و آبروی افراد لازم است و تا آن زمان که ضرورتی ایجاب نکند، کسی حق ندارد با آشکار کردن اسرار پنهان مردم، اسباب هتک آبرو و لکه دار شدن شخصیت اجتماعی آنان را فراهم آورد. از پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله در نهی از ورود در حریم خصوصی زندگی مردم نقل شده است:
” در پی افشای حریم خصوصی مسلمانان نباشید، چرا که خداوند کسی را که این چنین کند درونش را فاش و او را مفتضح سازد. “[۱۱۷]
انسان شناسان و دانشمندان علوم اجتماعی به ما می گویند، که نیاز به حریم شخصی امری بسیار ریشه دار و یک نیاز فطری و مساله ای است، که تنها به انسان محدود نمی شود[۱۱۸].
جان لاک در بحث پیرامون این موضوع می گوید: هر انسانی در درون خود یک قلمرو شخصی دارد و هیچ کس غیر از خود شخص هیچ حقی برای ورود به این قلمرو را ندارد.
تجزیه و تحلیل جان لاک به رغم کوتاه بودن آن نشان می دهد که حریم شخصی که تعبیر مناسب تری برای آن یافت نمی شود میزان احساس امنیتی است، که ما از کنترل و مالکیت خود بر آن فضای خصوصی داریم .
در مورد حفظ حریم خصوصی افراد، در دستورالعمل برنامه سازی BBC آمده است:
بی بی سی باید حریم خصوصی افراد را محترم بشمارد، و این را تشخیص بدهد، که تنها توجیه نقض این حریم، انجام دادن این کار در خدمت هدفی والاتر است. چهره‌های شناخته شده در جایگاه خاصی قرار دارند، اما آن ها هم حریمی برای زندگی خصوصی خود دارند. مردم باید از واقعیات مربوط به توانایی تناسب این مقامات برای کسب یا حفظ مقام یا انجام وظیفه خود آگاه شوند، اما حق ندارند چیزی در مورد رفتارهای خصوصی آنان بدانند، مگر آن که رفتارهایشان غیر قانونی باشد یا پیامدهای مهمتر و گسترده تر از حوزه زندگی خصوصی آنان داشته باشد. به عنوان یک اصل کلی، برنامه‌های خبری بی بی سی نباید گزارشی در مورد رفتار شخصی قانونی مقامات دولتی پخش کنند، مگر آن که به واسطه خود آن رفتار یا پیامدهای علنی شدن آن، مسائلی آشکار شود که مردم حق دارند از آن ها آگاه شوند. صرف این واقعیت که رفتار شخصی در قلمرو عمومی قرار دارد(یعنی کس دیگری آن را قبلا گزارش کرده است)،برای توجیه پخش گزارش آن توسط بی بی سی کافی نیست[۱۱۹].
رسانه‌های غربی با هدف جلب مشتری بیشتر روز به روز تقید خود را به رعایت اصول اخلاقی همچون حفظ حریم خصوصی افراد بیشتر از دست می دهند. نات هنتاف یکی از نویسندگان نشریه صدای روستا که به تدریس روزنامه نگاری تفحصی اشتغال داشته است، می گوید مطبوعات به یکی از دهشتناکترین دشمنان حریم خصوصی تبدیل می شوند. وی معتقد است مطبوعات دیگر نمی توانند جنبه‌های انسانی خود را حفظ کنند و به ابزاری برای کسب درآمد تبدیل شده اند“.[۱۲۰]
منشور اصول بین المللی اخلاق حرفه ای خبرنگاری که در سال ۱۹۸۳ در چهارمین نشست یونسکو در این زمینه، که به تصویب سازمانهای بین المللی و منطقه ای خبرنگاران رسید. در اصل ششم خود بر احترام به اسرار محرمانه و حیثیت انسانی تاکید کرده است، در این اصل آمده است. بخش مکمل استانداردهای حرفه ای خبرنگار همانا احترام به حق اشخاص در حفظ اسرار محرمانه و حرمت انسانی شان بر پایه موارد موجود در قانون بین المللی و قوانین ملی از جمله حمایت از حقوق و آبروی دیگران و منع افترا, بهتان و لطمه به حیثیت و آوازه اشخاص است[۱۲۱].
نمیمه(سخن چینی):
مفهوم نمیمه:
یکی از اموری که ذیل بحث افشای اسرار از آن بحث می شود، نمیمه است.
شایستگی رهبر
۹۷۸/۰
۲
اشتیاق کارکنان
۹۳۰/۰
۳
درستی رهبر
۹۱۱/۰
۴
تفکر استراتژیک رهبر
۹۳۸/۰
۵
توسعه سازمان رهبر
۸۹۵/۰
۶
همکاری رهبر
۸۹۶/۰
۷
خودآگاهی رهبر
۹۶۹/۰
۳-۹- روش تجزیه و تحلیل داده‌ها
در این پژوهش از روش های آمار توصیفی و آمار استنباطی برای تجزیه و تحلیل داده ها و فرضیات استفاده شده است. در آمار توصیفی، پژوهشگر در واقع با جمع آوری و خلاصه کردن اطلاعات کمی حاصل از نمونه ها ، مشخصات نمونه مورد مطالعه را توصیف می نماید.
( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
در این تحقیق، جهت تجزیه و تحلیل داده ها و تعمیم نتایج حاصل از آمار توصیفی( جدول فراوانی و نمودار ستونی) ، آمار استنباطی ( ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون ) و نرم افزار SPSS استفاده شده است.
ضریب همبستگی:
تحلیل همبستگی ابزاری آماری است که به وسیله آن می توان درجه ای که متغیری به متغیر دیگر از نظر خطی مرتبط است ، اندازه گیری کرد. بطور کلی ، همبستگی معیاری است که برای تعیین میزان ارتباط دو متغیر استفاده می‌شود و درباره دو معیار بحث می‌کند :
- ضریب تعیین : مهمترین معیاری است که با آن می توان رابطه بین دو متغیر Y و X را توضیح داد.
- ضریب همبستگی: اگر از ضریب تعیین، ریشه دوم بگیریم، به مقدار بدست آمده، ضریب همبستگی می گویند ، و آن را با ( r ) نشان می دهند.
رگرسیون: تحلیل رگرسیون یکی از روش های پرکاربرد در مطالعات اجتماعی- اقتصادی است. این روش ارتباط تنگاتنگی با ضریب همبستگی داشته و عموما بطور همزمان در مطالعات مورد استفاده قرار می گیرد. تحلیل رگرسیون این امکان را برای محقق فراهم می‌کند تا تغییرات متغیر وابسته را از طریق متغیرهای مستقل پیش بینی و سهم هر یک از متغیرهای مستقل را در تبیین متغیر وابسته تعیین کند. رگرسیون رابطه نزدیکی با ضریب همبستگی دارد. بدین معنا که برای انجام رگرسیون باید ضریب همبستگی را محاسبه نمود. اگر میان متغیرهای مورد مطالعه همبستگی وجود داشت، تنها در این صورت است که می توانیم از رگرسیون برای آزمون فرضیه های تحقیق استفاده نمائیم(کلانتری، ۱۳۸۹، ص ۱۶۹)
انجام ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون دارای مفروضاتی است که به شرح آنها پرداخته می‌شود:
الف) آزمون کولموگروف – اسمیرنوف
این آزمون جهت بررسی ادعای مطرح شده در مورد توزیع داده های یک متغیر مورد استفاده قرار می گیرد. اگر در جدول خروجی مقدار سطح معنی داری(sig) بزرگتر از ۰۵/۰ باشد داده ها دارای توزیع نرمال است(مومنی و فعال قیومی، ۱۳۸۹، ص ۱۸۸).
۴) تجزیه و تحلیل
تجزیه و تحلیل داده‌ها به منظور بررسی صحت و سقم فرضیات ، از اهمیت خاصی برخوردار است. داده‌های خام با بهره گرفتن از فنون آماری، پس از تجزیه و تحلیل و پردازش، به شکل اطلاعات در اختیار استفاده کنندگان قرار می گیرند. این فصل به تجزیه و تحلیل داده‌های تحقیق اختصاص دارد؛ بدین معنی که داده‌ها، پس از جمع آوری ، مورد تجزیه و تحلیل واقع شده تا تکلیف فرضیه‌های پژوهش که گذاره‌های احتمالی و غیر یقینی بودند معین شود. برای این منظور ابتدا میزان و یا مقدار هر متغیر بر اساس داده‌ها و امتیازات حاصل از پرسشنامه، مشخص گردید و سپس توصیف اطلاعات حاصل شده در قالب جداول و نمودار های توصیفی، دیدگاه کلی از چگونگی توزیع آنها ایجاد نمود که می‌تواند در چگونگی استفاده از الگوهای آماری گوناگون مفید باشد. با تعیین الگو، آزمون فرضیه‌های تحقیق با استفاده ار آزمون های ضریب همبستگی و رگرسیون استفاده شده است.کلیه این مراحل از تحلیل توسط نرم افزار SPSS انجام شد.
۴-۱) توصیف متغیر های تحقیق
ابتدا از آمار توصیفی برای توصیف هر متغیر استفاده شده است .که برای این کار از نمودارهای ستونی و جداول فراوانی بهره برده شده است .
۴-۱-۱) جنسیت
هنگام شمارش نمرات سئوالات ۲۴ و ۲۹ بطور معکوس محاسبه می شود . نمره خرده مقیاس ها با جمع نمرات سئوالات آن خرده مقیاس بدست می آید و نمره کل عبارت از مجموع نمرات کل سئوالات که دامنه آن از ۲۹ تا ۱۴۵ است . نمرات بالاتر نشانه پرخاشگری بیشتر است .
۴-۵-۳ اعتبار : پرسشنامه پرخاشگری از همسانی درونی بسیار خوبی برخوردار است . ضریب آلفا برای خرده مقیاسهای پرخاشگری فیزیکی ،کلامی ، خشم و خصومت به ترتیب ۸۵/۰ ،۷۲/۰ ، ۸۳/۰و۷۷/۰ و ضریب آلفای کل نمرات پرسشنامه ۸۹/۰ است .پرسشنامه پرخاشگری یک ابزار با ثبات با اعتبار بازآزمایی خوبی است ،همبستگی بازآزمایی بعد از یک دوره نه هفته ای برابر ۸/۰ ،۷۶/۰ و ۷۲/۰ برای خرده مقیاسهای پرخاشگری فیزیکی ،کلامی ،خشم و خصومت و ۸۰/۰ برای کل نمرات پرسشنامه بوده است . نتایج اجرای مقدماتی فوق الذکر روی دانش آموزان مهاجر و غیر مهاجر سال اول متوسطه در شهر بجنورد نشان می دهد که ضریب آلفا برای خرده مقیاسهای پرخاشگری فیزیکی ، کلامی ،خشم و خصومت به ترتیب ۷۳/۰ ،۵۸/۰، ۷۶/۰،و ۶۴/۰ و ضریب آلفای کل نمرات پرسشنامه ۷۰/۱۰ است .
( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۵-۵-۳ روایی :
نمرات پرسشنامه پرخاشگری همبستگی معقولی با یکدیگر داشته اند . در عین حال وقتی واریانس همبستگی های مربوط به خرده مقیاس خشم کنار گذاشته شد . سایر همبستگی ها معنی دار نبود این تایید روایی نظری پرسشنامه پرخاشگری به این صورت است که ارتباط بین خرده مقیاسهای پرخاشگری فیزیکی ، کلامی ،خشم و خصومتبسته به همبستگی آنها با خشم است نمر ات از روایی همزمان خوبی بدون ارتباط با معنابین پرخاشگری فیزیکی ، کلامی و تهییج پذیری ، ولی همبستگی قوی بین تهیج پذیری خرده مقیاسهای خشم و خصومت برخوردار است . نمرات هر چهار خرده مقیاس با تکانش گری ، رقابت و قاطعیت همبستگی دارد ،گر چه همبستگی بین قاطعیت و خرده مقیاسهای پرخاشگری فیزیکی و خصومت ضعیف تر بود . گواه روایی سازه ای ، همبستگی پرسشنامه پرخاشگری با مشاهده پرخاشگری ، جامعه پذیری و کمرویی توسط همسالان و همردیفان است .
۶-۳ روش اجرا :
پس از تهیه پرسشنامه های عزت نفس کوپر اسمیت و پرخاشگری آرنولداچ .باس و مارک پری پرسشنامه های مذکور تایپ و تکثیر گردید و سپس برای هر آزمودنی از هر پرسشنامه یک نسخه به هم الصاق گردید پس از هماهنگی با آموزشگاههای موضوع طرح ،آزمون در هر آموزشگاه به صورت گروهی و با حضور شخص نگارنده بعمل آمد و آنگاه ابتدا سئوالات دروغ سنج هر دو آزمون بررسی گردید که جمعاً ۳۳ پاسخنامه بدلیل اخذ نمره خارج از محدوده و پایین بودن اعتبار آن بوسیله مقیاس دروغ سنج از دور تحقیق حذف گردید در ضمن تعداد ۶ پاسخنامه بدلیل ناقص بودن پاسخ سئوالات و تعداد ۱۱ پاسخنامه مربوط به غائبین از دور تحقیق خارج شدند که خوشبختانه بدلیل پیش بینی چنین مسائلی از قبل توسط نگارنده ، حجم گروه نمونه در حد معقول و مطلوب باقی مان تاخللی در امر تحقیق ایجاد نشود خلاصه در نهایت سایر سئوالات نیز بوسیله کلید بررسی و تصحیح و نمره گذاری گردید . آنگاه نمرات در لیستی به تفکیک دختر و پسر ثبت و تجزیه و تحلیل آماری بر روی آنها صورت گرفت .
۷-۳ روش آماری برای تجزیه و تحلیل اطلاعات :
از آنجائیکه می توان اندازه ها را با یکدیگر بر اساس قائده معینی جفت کرد و مقیاس هم از نوع فاصله ای است و چون میزان با مقدار رابطه بین متغیرها یعنی تغییر همایند مونرد توجه است . این موضوع یک مسئله همبستگی است و شاخص آماری که میزان رابطه بین دو متغیر را توصیف می کند ضریب همبستگی است . پس برای فرضیه های شماره ۱تا ۳ که بحث رابطه و میزان آن در میان است از روش آماری ضریب همبستگی پیرسون که رویش مناسبی برای اندازه گیری میزان همبستگی است استفاده شده است و اما در خصوص فرضیه هایشماره ۴و۵ که بحث تفاوت بین دختران و پسران در عزت نفس و پرخاشگری مطرح است از روش علی مقایسه ای و آزمون t استودنت برای گروه های مستقل استفاده شده است . چون آزمون t این اجازه را به ما می دهد تا تعیین کنیم که آیا تفاوت میانگینهای نمونه های انتخاب شده آن قدر زیاد است که تصور شود این نمونه ها از جوامع مختلف انتخاب شده اند یا خیر ؟ و از طرفی گروه های مستقل اند و بطور تصادفی انتخاب شده اند و توزیع نمره ها در جامعه طبیعی و مقیاس هم از نوع فاصله ای است از فرمول tاستودنت برای گروه های مستقل استفاده شده است .
فصل چهارم
یافته های تحقیق
در این فصل داده های حاصل از پرسشنامه عزت نفس ( فرم تجدید نظر شده کوپر اسمیت ) و پرخاشگری ( آرنولد اچ باس و مارک پری ) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی ارائه می گردد .
جدول ۱-۴:
فراوانی تجمعی
درصد
فراوانی
جنس
۵۰
۵۰
۱۵۰
دختر
۱۰۰
۵۰
۱۵۰
پسر
۱۰۰
۳۰۰
کل
جدول ۲-۴ : توزیع فراوانی رشته تحصیلی
فراوانی تجمعی
درصد
فراوانی
نام رشته
۵
۵
