|
|
یانگ
۰۷/۶
۹۰۹/۷۶
۰۹۱/۲۳-
مایر پیتر مولر (۱۹۴۸)
۷/۲
۱۷/۳۵
۸۲/۶۴-
همانطور که در جدول (۴-۳) مشاهده شد، با شبیهسازی رسوب کل از طریق رابطه های مذکور و جدا کردن بار معلق از آنها، رابطه های انگلند و هانسن با خطای ۵۶/۴۴ درصد ، توفالتی با ۳۵/۲۵ درصد بیشتر از رسوب اندازه گیری در ایستگاه برآورد شده است. همچنین رابطه های ایکرز و وایت با خطای ۳۶/۳۶ درصد، لارسن با ۴۳/۱۸ درصد، یانگ با ۰۹/۲۳ درصد، مایر پیتر و مولر با ۸۲/۶۴ درصد کمتر از رسوب اندازه گیری در ایستگاه، بار معلق را شبیهسازی کرده اند. بنابراین رابطه لارسن نسبت به سایر رابطهها قابلیت برآورد رسوب را در ایستگاه کشکان پلدختر دارد. رابطه لارسن رسوب کل را ۵۸/۸ میلیون تن در روز شبیهسازی کرده و بار معلق را با خطای ۴۳/۱۸ درصد ، به رسوب اندازه گیری شده در ایستگاه هیدرومتری کشکان پلدختر نزدیکتر است. و بیشترین خطا را رابطه مایر پیتر مولر داشته است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
در شکل(۴-۵) نتایج مربوط به شبیهسازی رسوب معلق حاصل از نرمافزار HEC RAS 4.1 آمده است. شکل(۴-۵) رسوب تجمعی سیلابهای دوره آماری خروجی از بازه توسط HEC RAS 4.1
۴-۷- بررسی رسوب سیلابها در دوره های واسنجی و اعتبار سنجی
پس از تعیین بار معلق، رسوب معلق تجمعی سیلابها در دو دوره واسنجی و اعتبار سنجی، نشان داده شده است، رسوب شبیهسازی شده حاصل از فرمول لارسن در نرمافزار HEC-RAS 4.1 ، کمتر از رسوب اندازه گیری شده در ایستگاه کشکان پلدختر در دو دوره واسنجی و اعتبار سنجی میباشد که این میزان تفاوت در مرحله واسنجی بیشتر از مرحله اعتبارسنجی بوده است. مراحل ارزیابی شکل(۴-۶)- رسوب معلق تجمعی سیلابها در دوره واسنجی و اعتبارسنجی با بهره گرفتن از نرم افزار HEC-RAS 4.1 همچنین برای مقایسه تغییرات مربوط به رسوب شبیهسازی شده هر سیلاب با نرم افزار HEC-RAS 4.1 و مقادیر اندازه گیری شده آن در ایستگاه هیدرومتری کشکان پلدختر در آمار مربوط سیلهای (از سال ۱۳۵۹ تا ۱۳۷۱) برای دوره واسنجی و آمار مربوط به سیلهای (از سال ۱۳۷۱ تا سال ۱۳۸۹) برای دوره اعتبار سنجی، استفاده شد که نحوه شبیهسازی آنها در هر یک از این سیلابها در شکل(۴-۷) و شکل (۴-۸) آورده شده است.
شکل(۴-۷)-روند تغییرات رسوب معلق شبیهسازی شده و اندازه گیری شده در ایستگاه کشکان پلدختردر دوره با بهره گرفتن از HEC-RAS 4.1 در شکل (۴-۷) در دوره واسنجی مدل، و در شکل (۴-۸) دوره اعتبار سنجی، دبی جریان زیاد منجر به وقوع سیلابهای بزرگ و انتقال رسوب بیشتر در ایستگاه کشکان پلدختر میباشد. همچنین سیلاب با حجم رسوب انتقالی حداکثر دوره آماری در اسفند سال ۱۳۷۱ در دوره واسنجی رخ داده است. سیلاب با دبی جریان حداکثر در دوره اعتبارسنجی رخ داده اما رسوب انتقالی آن کمتر از سیلاب با رسوب حداکثر در دوره واسنجی است. شکل(۴-۸)-روند تغییرات رسوب معلق شبیهسازی شده و اندازه گیری شده در ایستگاه کشکان پلدختردر دوره اعتبار سنجی با بهره گرفتن از HEC-RAS 4.1
۴-۸ نحوه شبیهسازی رسوب معلق حداکثر و حداقل دوره آماری با نرمافزار HEC RAS 4.1
برای مقایسه بهتر رسوب معلق شبیهسازیشده با رسوب اندازه گیری شده، سیلاب با حداقل رسوب انتقالی و سیلاب با حداکثر رسوب انتقالی نیز مورد برررسی قرار گرفت که نتایج آن در شکل(۴-۹) دیده می شود. شکل(۴-۹)-(الف) مقایسه سیلاب با رسوب حداقل و (ب) سیلاب با حداکثر رسوب معلق در دوره شبیهسازی و اندازه گیری رودخانه کشکان کل دوره آماری
۴-۹ بررسی تغییرات زمانی ماهانه سیلابها در دوره آماری با نرمافزار HEC RAS 4.1
جهت بررسی تغییرات زمانی انتقال رسوب معلق در مدل HEC-RAS 4.1 پس از مشخص کردن بهترین فرمول برآوردی رسوب، میزان رسوب معلق برآوردی از هر سیلاب در ماههای دی، بهمن، اسفند و فروردین مورد بررسی قرار گرفت که نتایج آن به صورت زیر است: در شکل(۴-۱۰، الف)، ماه دی چهارمین ماه سال آبی بوده که میزان بارشها کم کم روبه افزایش بوده و سیلابهایی با حجم رسوب انتقالی بالا، بیشتر رخ خواهد داد. قبل از هرچیز لازم است که روند شبیهسازی رسوب تجمعی در سیلابهای ماههای دی دوره آماری، در مرحله شبیهسازی و اندازه گیری مورد ارزیابی قرار گیرد. شکل(۴-۱۰، ب) دومین ماهی که در تقسیم بندی بروز سیلاب و انتقال رسوب مورد بررسی قرار خواهد گرفت ماه بهمن میباشد. برای اطلاع از نحوه شبیهسازی رسوب، رسوب تجمعی آن در کل سیلابهای بهمن ماه در دوره آماری آورده شده است پس از آن بررسی سیلابها و رسوب انتقالی در ماه اسفند که دارای دبی بالا وحجم رسوب انتقالی بالایی میباشد انجام شد، شکل(۴-۱۰، ج). و در نهایت تغییرات رسوب انتقالی سیلابهای ماه فروردین که همراه با آغاز نیمه دوم سال آبی است مورد ارزیابی قرار گرفت، شکل (۴-۱۰، د). همانطور که در شکل(۴-۱۰)، نیز مشهود است بیشتر سیلابهای رخ داده در ایستگاه هیدرومتری کشکان پلدختر که حجم رسوب بالایی را انتقال داده است مربوط به سیلابهای ماههای اسفند و فروردین و کمترین آن سیلابهای ماههای دی میباشد. در نرمافزار HEC RAS 4.1، نیزبا وجود شبیهسازی رسوب کمتر نسبت به رسوب اندازه گیری شده، شبیهسازی رسوب از بیشترین به کمترین اسفند، فروردین، بهمن و دی بوده است که مطابق با دوره اندازه گیری است.
(ّب) . شکل(۴-۱۰)- رسوب معلق تجمعی سیلابها در ماههای دی(الف)، بهمن(ب)، اسفند(ج) و فروردین(د) دوره آماری با بهره گرفتن از HEC-RAS 4.1
۴-۱۰ بررسی رسوب شبیهسازی شده هر یک از سیلابها در ماههای مختلف دوره آماری
۴-۱۰-۱ رسوب سیلابهای دی ماه در طول دوره آماری
شکل(۴-۱۱) تغییرات رسوب معلق شبیهسازی شده و رسوب معلق اندازه گیری شده را در ماههای دی دوره آماری نشان میدهد. همانطور که ملاحظه می شود با افزایش دبی جریان میزان رسوب معلق انتقالی نیز افزایش و با کاهش دبی میزان رسوب معلق انتقالی نیز کاهش یافته است. این ماه از سال در کل دوره آماری دارای کمترین تعداد سیل بوده است. شکل(۴-۱۱)-نحوه شبیهسازی رسوب معلق سیلابهای ماههای دی با بهره گرفتن از HEC-RAS 4.1
۴-۱۰-۲ رسوب سیلابهای بهمن ماه در طول دوره آماری
در شکل(۴-۱۲) نحوه تغییرات دبی جریان و رسوب معلق انتقالی شبیهسازی ماههای بهمن با بهره گرفتن از HEC-RAS 4.1 و رسوب معلق اندازه گیری شده در ایستگاه هیدرومتری کشکان پلدختر آورده شده است. . شکل(۴-۱۲)-نجوه شبیهسازی رسوب معلق سیلابهای ماههای بهمن با بهره گرفتن از HEC-RAS 4.1
۴-۱۰-۳ رسوب سیلابهای اسفند ماه در طول دوره آماری
تغییرات دبی جریان همراه با رسوب شبیه سازی شده و رسوب اندازه گیری شده در ماههای اسفند دوره آماری در شکل (۴-۱۳) آمده است. شکل(۴-۱۳)-نحوه شبیهسازی رسوب معلق سیلابهای ماههای اسفند با بهره گرفتن از HEC-RAS 4.1
- Turner, Jenia Iontcheva, “Defense Perspectives on Law and Politics in International Criminal Trials“, Virginia Journal of International Law, Vol.48, No.3, 2008, p. 541 ↑
- Doherty, Joseph.W, Steinberg , Richard.H, “An Empirical Study of ICTY and ICTR Sentencing: Doctrine versus Practice“, 3August 2009, p. 59. Available at: http://ssrn.com/abstract=1443468 (Last Visited at 14 November 2013) ↑
- Fletcher, Weinstein, op.cit, p. 600 ↑
- Human Rights Center and International Human Rights Law Clinic,University of California, Berkeley, and the Centre for Human Rights University of Sarajevo, op.cit, p. 149 ↑
- Barbara Crossette, U.N.Team Says Congo Army Killed Hutu, N.Y.TIMEs, July 1, 1998,at A6, In Alvarez, op.cit, p. 415 ↑
- Human Rights Center and International Human Rights Law Clinic, University of California, Berkeley, and the Centre for Human Rights University of Sarajevo, op.cit, p. 126 ↑
- Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights, Making Peace Our Own: Victims’ Perceptions of Accountability,Reconciliation and Transitional Justice in Northern Uganda, op.cit, p. 49-52 ↑
- Cassese, “Reflections on International Criminal Justice“, op.cit, p. 9 ↑
- برخی از حقوقدانان اقدام به چالش کشیدن فرض های موجود نموده اند. این که چگونه مسئول دانستن افراد به طور شخصی می تواند به تحقق سازش که یک امر جمعی است، کمک نماید.
Drumbl, Atrocity, Punishment, and International Law, op.cit, pp. 149-180; Fletcher, Weinstein, op.cit, p. 601 ↑
- Alvarez, op.cit, p. 454 ↑
- Ciorciari & Ramji-Nogales, op.cit, p. 15 ↑
- Osiel, “Ever Again: Legal Remembrance of Administrative Massacre“, op.cit, pp. 470-505 ↑
برای توضیح بیشتر رجوع شود به:
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
Drumbl, Atrocity, Punishment, and International Law, op.cit, pp. 48-50 ↑
- به موجب توافق صورت گرفته بین سازمان ملل و کامبوج در رابطه با دادگاه ویژه کامبوج، حداقل میزان مجازات در این محاکم پنج سال و حداکثر حبس ابد است.
Ibid, p. 52 ↑
- به موجب مقررات اساسنامه دیوان بین المللی کیفری حداکثر میزان مجازات حبس سی سال است که در برخی موارد به دلیل شدت جرم ارتکابی و شرایط متهم امکان صدور حکم به حبس ابد نیز وجود دارد.
Rome Statute of the International Criminal Court, op.cit, Art. 77(1) ↑
- Drumbl, Atrocity, Punishment, and International Law, op.cit, p. 52 ↑
- برای نمونه در یک مسأله داخلی حول محور افزایش خشونت ها با سلاح گرم، تمرکز بر مجازات افرادی که از سلاح گرم برای قتل و تجاوز و سرقت استفاده می نماید، حاکی از این امر است که جامعه به این خشونت ها در وهله اوّل به عنوان یک جرم نگاه می کند که باید با تعقیب مجرمان مورد توجه قرار گیرد. اما اگر هدف بازدارندگی از این خشونت ها باشد ممکن است به دلایل ارتکاب این خشونت ها از جمله قوانین ناظر بر حمل و فروش سلاح توجه شود.
Aukerman, op.cit, pp. 96-97 ↑
- Drumbl, Atrocity, Punishment, and International Law, op.cit, p. 29 ↑
- Fletcher, Weinstein, op.cit, pp .606-615 ↑
- Lykes & Mersky, op.cit, p. 592; Oshea, op.cit, p. 76 ↑
- Fletcher, Weinstein, op.cit, p. 613 ↑
- Human Rights Center and International Human Rights Law Clinic, University of California, Berkeley, and the Centre for Human Rights University of Sarajevo, op.cit, p. 151 ↑
- برای اطلاع از نظر موافقان اثر بازدارندگی محدود حقوق بین الملل کیفری رجوع شود به:
Wippman, David, “Atrocities, Deterrence, and the Limits of International Justice“, Fordham International Law Journal, Vol.23, 1999-2000; Schabas, William.A, Thakur, Ramesh, “Concluding Remarks:The Questions that Still Remain“, In Hughes, Edel, Schabas, William.A and Thakur, Ramesh, Atrocities and International Accountability: Beyond Transitional Justice, United Nation University Press, Tokyo, New York, Paris, 2007, p. 284 برای اطلاع از نظر موافقان اثر بازداندگی گسترده حقوق بین المللی کیفری رجوع شود به: Charney, Jonathan.I, “Progress in International Criminal Law?“, American Journal of International Law, Vol.93, 1999, p. 462; Orentlicher,” Settling Accounts: The Duty To Prosecute Human Rights Violations of a Prior Regime“, op.cit, pp. 2544, 2600-601; Orentlicher, “Settling Accounts Revisited: Reconciling Global Norms with Local Agency“, op.cit, p. 21; Bassiouni, “Searching for Peace and Achieving Justice: The Need for Accountability“, op.cit, p. 18; Scharf, Michael.P, “Trading Justice for Peace: The Contemporary Law and Policy Debate“, In Hughes, Edel, Schabas, William.A and Thakur, Ramesh, Atrocities and International Accountability: Beyond Transitional Justice, United Nation University Press, Tokyo, New York, Paris, 2007, pp. 250-51 ↑
- Ferencz, Benjamin, “International Criminal Courts: The Legacy of Nuremberg“, Pace International Law Reviw, Vol.10, 1998, p. 210 ↑
- Meron, op.cit, p. 110; Akhavan, “Justice in The Hague, Peace in the Former Yugoslavia? A Commentary on the United Nations War Crimes Tribunal“, op.cit,p. 744; Schabas, Thakur, op.cit, p. 284 ↑
- Rational actor Calculations ↑
- Aukerman, op.cit, p. 64 ↑
- همان طور که این امر در رابطه با جوامع آفریقایی اثبات شده که عاملان کودتا و جرایم بین المللی در این کشورها در صورت بازداشت در محاکم داخلی تحت مجازات های شدیدتری قرار می گیرند. برای اطلاع بیشتر در این زمینه رجوع شود به:
Ku and Nzelibe, op.cit, pp. 802-806 ↑
- نظریه بازدارندگی باید مجازات های غیررسمی و فراقانونی را نیز درنظر بگیرد که منظور از آن مواردی مثل ترس از واکنش جامعه و یا انتقام گیری خود قربانی است. در این مواقع اثر واقعی بازدارندگی مجازات قانونی مشخص نیست. در واقع اگر شخص نه به دلیل مجازات، بلکه بنا به دلایل اخلاقی و یا ترس از انتقام گیری شخصی و یا سایر عوامل غیر از مجازات از ارتکاب جرم بازداشته شود، در این مواقع بازدارندگی ناشی از مجازات حاصل نشده است و یا این که اثر بازدارندگی ناشی از مجازات قانونی کمرنگ شده است.
Ibid, p. 793 ↑
- Alvarez, op.cit, pp. 410-12 ↑
- در مقابل طبق تحقیقات صورت گرفته در اوگاندا اغلب قربانیان سازوکارهای کیفری بین المللی را در قیاس با سازوکارهای کیفری داخلی به دلیل رواج فساد در سازوکارهای اخیر ترجیح می دهند. با این وجود اغلب آن ها مشروعیت و کارآیی دیوان بین المللی کیفری در رسیدگی به جرایم ارتکابی طی جنگ های داخلی در اوگاندا را به دلیل ناتواتی دیوان در تعقیب و مجازات عاملان جرایم و عدم مشروعیت آن در رسیدگی یکسان و برابر به جرایم طرفین درگیر زیرسؤال می برند.
Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights, Making Peace Our Own: Victims’ Perceptions of Accountability, Reconciliation and Transitional Justice in Northern Uganda, op.cit, pp. 50-52 ↑
تنوع ژنتیکی به تنوع ژنی درون گونه ها اطلاق می شود. به عبارتی تنوع ژنتیکی، تنوع قابل توارث درون و بین جمعیتهاست. کلیه تنوعهای موجود با توالی چهار جفت باز تشکیلدهنده مولکول DNA، اجزا سازنده کدهای ژنتیکی مرتبط میباشند. انواع دیگری از تنوع ژنتیکی را نیز میتوان در کلیه سطوح سازماندهی شده در هسته شامل مقدار DNA، تعداد کروموزم و ساختار DNA شناسایی کرد. تنوع و تکامل ژنتیکی در جمعیتهای گیاهی می تواند بوسیله جهش، نوترکیبی، مهاجرت، رانده شدن ژنتیکی و گزینش ژنتیکی ایجاد شده باشد (۶۴). کسب اطلاع از فاصله ژنتیکی در بین افراد یا جمعیتها و آگاهی از روابط خویشاوندی گونه های موردنظر در برنامه های اصلاحی، امکان سازماندهی ژرمپلاسم و نمونه گیری مؤثر از ژنوتیپها را فراهم میسازد (۱). قدم اول در اصلاح خصوصیات گیاهی، فهم از ساختار کلکسیون ژرمپلاسم است که این موضوع به نوبه خود نمونه گیری سیستماتیک ژرمپلاسم را برای مقاصد اصلاحی و حفاظتی امکان پذیر میسازد. برای بهره برداری از منابع ژنتیکی با حداکثر کارآیی، شناخت مواد ژنتیکی نگهداری شده ضرورت دارد. ارزیابی نمونهها می تواند با توجه به هدف استفاده از ژرمپلاسم صورت گیرد که جنبه های اگرونومیکی، پاتولوژیکی، مورفولوژیکی، سیتولوژیکی، بیوشیمیایی و مولکولی از جمله این اهداف است. در راستای این ارزیابی نقاط قوت و ضعف تودهها و ژنوتیپها و پتانسیلهای موجود در آنها شناخته می شود. به عبارت دیگر در این ارزیابیها وسعت پایه ژنتیکی هر صفت معلوم میگردد (۱۲ ،۷ و۶) تنوع ژنتیکی یک صفت معین، اندازه پراکنش ارزشهای همان صفت است، به طوری که تأثیر محیط بر آن زدوده شده باشد. تنوع بین گیاهان یک گونه گیاهی خاص بر دو نوع است: تنوع بر اثر محیط، که به مقادیر مختلف تنش محیطی واکنش میدهد و با مقایسۀ گیاهان دو جمعیتی که از لحاظ ژنتیکی یکنواخت هستند، میتوان آنرا مشاهده نمود. تأثیر محیط روی یک گیاه، به نتاج آن منتقل نمی شود و بنابراین انتخاب در یک جامعه یکنواخت ژنتیکی، به جدا نمودن نژادهایی که در واکنش به تنشهای محیطی اختلاف دارند، نمیانجامد. تنوع ارثی به تنوع موجود در یک جمعیت مخلوط ژنتیکی، که از عوامل ارثی ناشی شده و به نتاج انتقال مییابد، اطلاق میگردد .از آنجایی که این نوع تنوع، ناشی از عوامل ارثی است و به نتاج قابلیت انتقال دارد، لذا در اصلاح نباتات و برنامه های اصلاحی حائز اهمیت است، منشأ تنوع ارثی در گیاهان، نوترکیبیهای ژنتیکی، تغییرات درکروموزومها و جهشها است (۷).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
۱-۱۱-۱ اهمیت تنوع ژنتیکی و روشهای مختلف ارزیابی آن
شناخت کیفی و کمی تنوع ژنتیکی از اهمیت زیادی در علوم بیولوژی مانند اکولوژی، بیولوژی تکامل، تاکسونومی یا ردهبندی، ژنتیک و اصلاح نباتات برخوردار است. اهمیت تنوع ژنتیکی به خوبی برای همه روشن بوده و نشان داده شده است که کاهش تنوع ژنتیکی می تواند منجر به کاهش شایستگی و سازگاری به تغییرات محیطی گردد. ارزیابی تنوع ژنتیکی معمولاً در سطح مولکولی و با بهره گرفتن از چندین روش آزمایشگاهی انجام میگیرد که از آن میان میتوان به آللوزایمها[۷] ، آنالیز DNA[8] و ایزوزیم[۹]ها اشاره کرد که قادرند ارزیابی دقیقی از تنوع ژنتیکی را فراهم نمایند. ارزیابی ترکیب ژنتیکی گیاهان زراعی و مجموعههای ژنتیکی و قرابت بین آنها از گذشته های دور معمول بوده است، بطور تاریخی این تخمین براساس بیولوژی اندامهای جنسی، داده های اکوجغرافیایی، زیستشناسی، رنگیزهها و شجرهنامه و اخیراً با بهره گرفتن از نشانگرهای پروتئینی مانند ایزوزایم صورت میگرفته است همچنین تنوع ژنتیکی ممکن است با بهره گرفتن از صفات مورفولوژیکی نیز مورد ارزیابی قرار گیرد. بررسی صفات مورفولوژیکی به تکنولوژی گرانی نیاز ندارد ولی اغلب، این فعالیتها به زمین وسیعی نیاز دارند که این امر میتواند سبب شود که این روش نسبت به روشهای مولکولی هزینه بیشتری داشته باشد. بعلاوه این صفات اغلب تحت تأثیر نوسانات محیطی قرار میگیرند که موجب میشود ارزیابی تنوع تحت تأثیر محیط باشد. با بررسی مجموعههای ژنتیکی با بهره گرفتن از نشانگرهای مولکولی مبتنی بر DNA، تفاوتهای ژنتیکی بیشتری مشاهده شده، این تفاوتها تحت تأثیر محیط و اثراتی مانند پلیوتروپی، اپیستازی و دوره رشدی گیاه نخواهند بود و امکان آگاهی دقیق و کافی از تنوع ژنتیکی در سطح DNA را فراهم میسازند. با توجه به اهمیت روزافزون تولید واریتههای برتر و نیاز به شناسایی و استفاده از آللها و ژنهایی که صفات مطلوبی را کنترل مینمایند، استفاده از نشانگرهای DNA روزافزون خواهد بود.
۱-۱۲ انواع نشانگرها:
مارکرها انواع مختلفی دارند. در یک تقسیم بندی کلی میتوان مارکرها را به صورت زیر دستهبندی کرد: ۱- مارکرهای مورفولوژیکی یا فنوتیپی ۲- مارکرهای مولکولی مارکرهای مولکولی خود به دو دسته تقسیم میشوند: ۱- مارکرهای بیوشیمیایی ۲- مارکرهای DNA
۱-۱۲-۱ نشانگرهای مورفولوژیکی
مارکرهای مورفولوژیکی همانگونه که از نام آنها مشخص است از روی فنوتیپ ارزیابی میشوند و لذا ارزیابی آنها خیلی ساده است. تعداد این مارکرها کم است و پلیمورفیزم کمی نیز تولید می کنند. از طرفی در اغلب موارد مارکر فنوتیپی در واقع یک صفت نامطلوب است، مثلا کوتولگی بوته، ابلق بودن برگ ها و … . لذا امروزه از این نوع مارکرها استفاده نمی شود. نشانگرهای مورفولوژیکی اولین نشانگرهایی بودند که برای ارزیابی تنوع ژنتیکی مورد استفاده قرار گرفتند (۲۰). نشانگرهای مورفولوژیک که پیامد جهشهای قابل رویت در مورفولوژی هستند، شامل دامنه وسیعی از ژنهای کنترل کننده صفات مورفولوژیک میشوند که بر ظاهر یا فنوتیپ موجود مبتنی بوده و جزو نخستین نشانگرها به شمار میآیند که از زمانهای بسیار دور، یعنی زمانی که هنوز محل ژن روی کروموزوم مشخص نشده بود، مورد استفاده قرار میگرفتند. دلایل عمده محدودیت استفاده از نشانگرهای مورفولوژیکی عبارتند از: تعداد این نشانگرها کم بوده، وابسته به سن و مرحله رشدی گیاه هستند و غالباً از شرایط محیطی تأثیر میپذیرند و درضمن اساس ژنتیکی بسیاری از آنها هنوز مشخص نشده است. در صورتی که هنوز بررسی تنوع ژنتیکی بر اساس صفات مورفولوژیک یک گام اولیه در جهت توصیف و گروهبندی ژرمپلاسمها است (۵۷).
۱-۱۲-۲ نشانگرهای بیوشیمیایی
نشانگرهای بیوشیمیایی شامل موارد متعددی است. این نوع مارکرها نیز امروزه کارایی زیادی ندارند چرا که تعداد آنها کم بوده و پلیمورفیزم کافی ایجاد نمیکنند، لیکن نکته مثبت در آنها همبارز بودن است. این گروه را میتوان به دستههای زیر تقسیم کرد: الف. مولکولهای بیوشیمیایی کوچک: مثل ترکیبات فنلی، ترکیبات معطر و … ب. پروتئینهای ذخیرهای: مثل گلوتنین و گلیادین که در گندم خصوصا در تعیین ارزش نانوایی کاربرد دارد. ج. آیزوزایمها: اینها در واقع فرمهای مختلف یک آنزیم هستند که یک واکنش را کاتالیز می کنند ولی ممکن است سرعت فعالیت آنها متفاوت باشد. این مارکرها در دهه ۸۰ کاربرد زیادی داشتند. تنکسلی توانست بر اساس آیزوزایمها در گوجه فرنگی اولین نقشه لینکاژی را طراحی نماید. و معایب آیزوزایمها عبارتند از: تنها تعداد محدودی آیزوزایم برای هر گونه وجود دارد، تعداد سیستمهای آنزیمی چند شکل و قابل دسترس محدود است و مکانهای آنزیمی فقط شامل قسمت محدود و غیرتصادفی از ژنوم هستند (قسمت بیانشونده). بنابراین تنوع مشاهده شده ممکن است بیانگر کل ژنوم نباشد. اگرچه با این روش میتوان تعداد زیادی از نمونهها را بررسی کرد ولی مقایسه نمونهها از گونههای مختلف، مکانهای ژنی و آزمایشگاههای مختلف مشکل ساز است. بطوریکه این روش تحت تأثیر روشهای استخراج، بافت گیاه و مرحله رشد گیاه قرار میگیرد(۶۲و۴۲). د. آللوزایمها آللهای متفاوت آنزیمها هستند که یک ارزیابی از فراوانی ژنی و ژنوتیپی در درون و بین جمعیتها ارائه میدهند که این اطلاعات میتوانند جهت گروهبندی جمعیتها، تنوع ژنتیکی، جریان ژن، ساختار ژنتیکی گونه ها، مقایسه میزان تلاقیهای بینگونهای، ساختار جمعیت و واگرایی جمعیتها استفاده شوند (۴۲). مزیتهای مهم اینگونه نشانگرها عبارتند از: ارزیابی به صورت همبارز و بدون دخالت تأثیرات اپیستازی و پلیوتروپی، کاربرد آسان و هزینه پائین.
۱-۱۲-۳ نشانگرهای مولکولی مبتنی بر DNA
مارکرهای DNA در واقع مهمترین و کاربردیترین سیستمهای مارکری هستند که گستردگی زیادی داشته و هرروزه در حال توسعه و تکامل هستند. از آنجا که در اولین سطح بیان ژن مطرح میشوند، خیلی دقیق بوده، دارای تنوع زیاد و پلیمورفیزم بالا هستند. نشانگرهای مولکولی بر اساس آشکارسازی تفاوت (چندشکلی[۱۰]) موجود در بین اسیدهای نوکلئیک افراد مختلف عمل میکنند. این تفاوتها شامل پدیدههای حذف، اضافه، جابجایی، دو برابر شدن و جهشهای نقطهای است و تنها ژنهای خاص و فعال را شامل نمیشود. نشانگرهای مولکولی علاوه بر اینکه تحت تأثیر محیط نیستند دارای مزیتهای زیر میباشند: ۱- تمام قسمتهای ژنوم را پوشش میدهند (اگزونها، اینترونها و نواحی تنظیمکننده). ۲- تحت تأثیر پلیوتروپی و اپیستازی قرار نمیگیرند. ۳- قادر به شناسایی تفاوتهایی هستند که تنوع فنوتیپی نشان نمیدهند. ۴- بعضی از آنها همبارز هستند. روشهای مختلف مورد استفاده شامل: هضم و هیبریداسیون اسیدهای نوکلئیک، روشهای مبتنی بر واکنشهای زنجیرهای پلیمراز ([۱۱]PCR) و یا ترکیبی از دو روش ذکرشده هستند. بعلاوه روشهای مختلف نشانگری میتوانند یک مکان یا چند مکان ژنومی را مورد بررسی قرار دهند. بطوریکه نشانگرهای چند مکانی[۱۲] قادرند بطور همزمان چندین مکان ژنومی را مورد بررسی قرار دهند. این نشانگرها مبتنی بر تکثیر تصادفی DNA بواسطه آغازگرهای الیگونوکلئوتیدی با توالیهای انتخابی هستند، این گونه نشانگرها را نشانگرهای غالب نیز مینامند. بنابراین امکان تشخیص حضور یا عدم حضور باند برای هر مکان وجود دارد ولی امکان تشخیص حالتهای هتروزیگوت (A/-) یا هموزیگوت (a/a) برای آللهای مشابه وجود ندارد. در حالیکه نشانگرهای یک مکانی[۱۳] از کاوشگرها یا آغازگرهای ویژه برای مکانهای ژنی استفاده میکنند و قادر به تکثیر یا دورگگیری DNA با توالیهای شناختهشده هستند. این نشانگرها را نشانگرهای همبارز نیز مینامند که امکان تشخیص مکانهای هموزیگوت و هتروزیگوت را به ما میدهند(۴۲). روشهای نشانگری پایه را میتوان به ۲ دسته تقسیم کرد: ۱-روشهای غیر مبتنی بر PCR یا روشهای مبتنی بر هیبریداسیون. ۲-روشهای مبتنی بر PCR
۱-۱۲-۳-۱ روشهای غیر مبتنی بر PCR
روشهای مولکولی مبتنی بر هیبریداسیون از اولین نشانگرهایی هستند که در مطالعات گیاهی مورداستفاده قرار گرفتند. این نشانگرها شامل استفاده از آنزیمهای برشی و روشهای دورگگیری بودند (۵۹). آندونوکلئارهای هضمکننده، آنزیمهای باکتریایی هستند که قادر به شناسایی توالی پالیندرم ویژه و برش DNA هستند که این برش سبب ایجاد قطعاتی با اندازههای مختلف میشود. تغییرات درون توالی (مثل جهش نقطهای)، جهشهای بین مکانی (مثل حذف و جابجایی) و جهشهای درون مکان آنزیمی میتوانند منجر به تفاوت طول قطعات بعد از برش آنزیمی شوند. نشانگرهای RFLP[14] و تعداد متفاوت ردیفهای تکراری ([۱۵]VNTR)، نمونههایی از نشانگرهای مبتنی بر هضم و هیبریداسیون هستند. در RFLP چندشکلی DNA بوسیله هیبریداسیون کاوشگر (که به روش شیمیایی نشاندار شده است) با قطعاتDNA انتقال سادرنیافته انجام میگیرد که سبب ایجاد پروفایلهایی از قطعات DNA می شود. نشانگر RFLP دارای چندشکلی نسبتاً زیادی است، توارث همبارز داشته و تکرارپذیری بالایی نشان میدهد. در این روش لکههای DNA حاصل از دورگ گیری را میتوان پاک کرد و قطعات انتقال سادرنیافته را دوباره با کاوشگرهای [۱۶] RFLP جدید (۸ تا ۱۰ مرتبه) مورد بررسی قرار داد. با این وجود، این روشها به علت وقتگیر بودن، داشتن مواد رادیواکتیویتهی گرانقیمت و سمی و نیاز به DNA با کیفیت و کمیت بالا به طور وسیع مورداستفاده واقع نمیشوند. بعلاوه این نشانگرها به اطلاعات اولیه از توالی DNA جهت ساختن کاوشگر نیاز دارند که سبب پیچیدگی روش میشود. این محدودیتها سبب شده است که روشهای با پیچیدگی کمتر مانند نشانگرهای مبتنی بر PCR توسعه یابند (۴۲). بازرترین نوع این مارکرها، RFLP میباشد. VNTRها و میکروستلایتها نیز در این گروه قرار دارند. در این نوع مارکرها یک قطعه DNA نشاندار شده (پروب) جهت هیبریداسیون استفاده می شود. RFLP در سال ۱۹۸۰ توسط Botstain ابداع شد و دقت بسیار زیادی دارد، لیکن امروزه صرفا به دلیل وقتگیر و پرزحمت بودن آن، کمتر استفاده می شود.
۱-۱۲-۳-۲ نشانگرهای مبتنی بر PCR
این نشانگرها که کاربرد آنها سیر صعودی دارد، توسط مولیس و همکارانش (۱۹۸۶) توسعه پیدا کرده و از واکنشهای زنجیرهای پلیمراز (PCR) پیروی میکنند. این تکنیک شامل تکثیر چندین قطعه DNA مجزا است که توالیهای اطراف آنها بسیار مشابه آغازگر میباشد، این نواحی باید به قدر کافی به همدیگر نزدیک باشند تا تکثیر انجام گیرد. استفاده از آغازگرهای تصادفی محدودیت داشتن اطلاعات اولیه برای انجام PCR را ندارد. روشهای مبتنی بر PCR را میتوان به دو گروه: ۱- روشهای مبتنی بر PCR توالیهای غیر ویژه. ۲- روشهای مبتنی برPCR توالیهای هدف[۱۷] تقسیم کرد. در این قسمت تعدادی از نشانگرهای مبتنی بر PCR توضیح داده می شود (۴۲).
۱-۱۲-۳-۲-۱ نشانگرRAPD[18]:
نشانگر RAPD، نخستین نشانگر مولکولی مبتنی بر واکنش زنجیره پلیمراز بود که برای بررسی تنوع ژنتیکی مورداستفاده قرار گرفت. مارکرهای RAPD از طریق تکثیر تصادفی DNA ژنومی و با بهره گرفتن از آغازگرهای کوتاه ایجاد میشوند. تفکیک قطعات حاصل بر روی ژل آگارز در حضور اتیدیوم بروماید صورت میگیرد، و در نهایت، زیر نور ماوراء بنفش مشاهده میگردد. اگرچه آغازگرها دارای توالیهای تصادفی هستند، قادر به یافتن توالیهای هومولوگ مناسب روی رشته DNA میباشند. چندشکلیهای DNA بدلیل نوآرایی یا حذف در محل اتصال آغازگرها یا ناحیه قابل تکثیر ایجاد میشوند (۶۸).
۱-۱۲-۳-۲-۲ نشانگر[۱۹]AFLP:
برای غلبه بر محدودیت تکرارپذیری RAPD، تکنولوژی AFLP توسط شرکت هلندی کیجن[۲۰] توسعه پیدا کرد (۶۸). نشانگر AFLP توسط هضم DNA با دو یا چند آنزیم برشی، اتصال آداپتور به دو انتهای قطعات، PCR با آغازگرهای اختصاصی و جداسازی قطعههای حاصل روی ژل پلی اکریل امید صورت میگیرد (۱۲). با توجه به نتایج بدستآمده از آن تکنیک مقرون به صرفه و دارای تکرارپذیری، ثبات و قابلیت اطمینان بیشتری نسبت به مارکر RAPD میباشد به همین دلیل بطور وسیعی در تهیه نقشه کروموزومی گیاهان مورداستفاده قرار گرفته است. در استفاده از این مارکر باید مراحل انجام کار با دقت و کیفیت بالا صورت گیرد (۶۵).
۱-۱۲-۳-۲-۳ نشانگر[۲۱]SSR:
مورگانت و اولیویری در سال ۱۹۹۳ برای اولین بار ریزماهوارهها را در توالی گیاهان گزارش کردند. ریز ماهوارهها یا ردیف های تکراری ساده (SSR) شامل واحدهای نوکلئوتیدی تکی تا شش تایی تکرار شونده هستند که در ژنوم بیشتر یوکاریوتها پراکندهاند (۲۶). معمولاً تکرارهای ۱ تا ۴ نوکلئوتیدی در ژنوم یوکاریوتها بیشتر یافت میشوند. ریزماهوارهها به صورت طبیعی در نواحی غیر کدکننده DNA از قبیل اینترونها و تـوالیهای بین ژنی دیده میشوند. ریـز مـاهوارهها معمولاً نـزدیک بـه SINEs[22] و LINEs[23] ها و نزدیک به عناصر شبه رتروترانسپوزونها دیده میشوند (۲۵). ریزماهوارهها به نواحی کدکننده ژنوم نیز متصل شده اند (۱۸). ریزماهوارهها در نقشهیابی ژنومی، انگشتنگاری DNA، سازماندهی ژرمپلاسم و مطالعات سیتوژنتیکی و ارزیابی تنوع ژنتیکی درون جمعیتها استفاده میشوند (۱۲). ریزماهوارهها به دلیل همبارز بودن و تبعیت از توراث مندلی و تشخیص آسان افراد هموزیگوس از هتروزیگوسی در بررسی تنوع ژنتیکی و انتخاب والدین برتر استفاده میشوند (۵۶). نشانگر SSR به دلیل همبارز بودن و سطح بالای چندشکلی و کاربرد آسان این تکنیک، یک روش مناسب برای بررسی تنوع ژنتیکی به حساب می آید(۱۸).
۱-۱۲-۳-۲-۴ نشانگرISSR[24]:
زیتکیویز و همکاران در سال ۱۹۹۴ نشانگر مولکولی جدیدی (مبتنی بر PCR) به نام ISSR را معرفی کردند(۷۶). این تکنیک شامل تکثیر قطعات DNA موجود در فواصل قابل تکثیر بین دو توالی تکراری ریزماهواره است که در دو جهت مختلف آرایش یافتهاند. در این نشانگرها معمولاً از ریز ماهوارههایی با طول ۲۵-۱۶ جفت باز به عنوان آغازگرهایی که در یک واکنش PCR مکانهای ژنومی زیادی را مورد هدف قرار می دهند استفاده می کنند و به دلیل طویل بودن آغازگرها، تکرارپذیری بالایی دارند، همچنین طول قطعات تکثیری با هم متفاوت میباشند. تکرارهای ریزماهواره که به عنوان آغازگر استفاده میشوند، اصولاً دو، سه، چهار یا پنج نوکلئوتیدی میباشند. این آغازگرها می توانند بدون باز اضافه (۵۵،۳۳و۲۵) یا دارای ۱ تا ۴ باز اضافی به صورت لنگر در انتهای ´۳ یا ´۵ باشند (۷۶). نشانگرISSR تصادفی بوده و تکرارپذیری و چندشکلی بالایی دارد و در طیف وسیع از گیاهان استفاده می شود. میزان تکرارپذیری در نشانگر ISSR بین ۹۵-۹۲ درصد است. بخصوص زمانی که از ژل پلیاکریلآمید استفاده گردد. این تکنیک نیازمند اطلاعات اولیه در مورد توالی ژنوم نیست و الگوی چندشکلی زیاد و چند لوکوسی ایجاد مینماید. میزان DNA مورد استفاده در این تکنیک بسته به نوع گیاه متفاوت و در حدود ۱۰ تا۵۰ نانوگرم میباشد (۴۳). نشانگرهای ISSR، اغلب به عنوان نشانگرهای غالب معرفی میشوند که از قوانین توارث مندلی تبعیت می کنند (۶۶،۵۶ و ۲۵).
۱-۱۲-۳-۲-۵ نشانگرSRAP[25]:
لی و کویروس در سال ۲۰۰۱ برای اولین بار نشانگر مولکولی جدیدی به نام SRAP را معرفی کردند(۳۴). SRAP، تکنیک نشانگر تقریبا جدیدی است که توالی کددهنده ژنوم را توسط پرایمرهای ۱۷ تا ۱۹ نوکلئوتیدی هدفگیری می کند (۴۰) که به خصوص برای تکثیر توالی (Open Reading Frame) ORF مورد استفاده قرار میگیرد و بر مبنای ۲ پرایمر تکثیرکننده میباشد (۵۵) . این سیستم نشانگر حتی قابلیت تشخیص میزان بالائی از پلیمورفیسم را نیز در بین گونه ها دارد (۴۷). مارکرهای SRAP تمام ویژگیهای یک مارکر مولکولی مناسب را از قبیل همبارز بودن دارد یعنی می تواند هوموزیگوتها را از هتروزیگوت ها تشخیص دهد (۳۵). پرایمر forword دارای ۱۷ جفت نوکلوئید است که ۱۴ نوکلوئید آن ثابت و غنی ازG,C است و۳ نوکلئوتید متغیر آن در انتهای /۳ قرار دارد. این پرایمر ترجیحا ناحیه اگزون را تقویت می کند (ناحیه اگزون غنی از G,C است). پرایمر Reverse دارای ۱۹ جفت نوکلئوتید است که ۱۶ نوکلئوتید آن ثابت و غنی ازA,T است و۳ نوکلئوتید متغیر آن در انتهای /۳ قرار دارد. این پرایمر ترجیحا ناحیه اینترونها وپروموتورها را تقویت می کند (۳۵). پلی مورفیسم اساساً از تنوع طول این اینترونها وپروموتورها و فاصلهها، ایجاد می شود. ۳ نوکلئوتید متغیر انتهایی SRAP می تواند بر طبق طراحی ترکیبات مختلف پرایمری تغییر کنند. جفت پرایمرها میتوانند با ترکیب پرایمر forword و reverse ترکیبات جدیدی را ایجاد کنند که هزینه سنتز پرایمرها را کاهش میدهد و استفاده از پرایمرهای موثر را افزایش میدهد (شکل۱-۴). Ferriol و همکاران گزارش دادند نشانگر SRAPبیشترین هماهنگی را با تغییرات مورفولوژی نسبت به سایر نشانگرها دارد. زیرا SRAPباعث تکثیر توالی ORFs(قالب خواندنی باز) می شود که در واقع این توالی هدف در ارتباط مستقیم با بروز صفات مورفولوژیکی در موجودات میباشند. Budakو همکاران (۲۰۰۴). چهار نشانگر درbuffalograss براساس قدرت تنوع ژنتیکی مقایسه کردند(۷۱،۳۶،۴۳و۳۵). SRAP> SSR> ISSR> RAPD
شکل ۱-۴ نحوه اتصال پرایمرهای forwad و reverse به DNA الگو
به منظور همسانهسازی انتهای َ۳ و َ۵ در بتا-اکتین، چندین مرحله PCR با ۲ آغازگر Nested که در قطعه میانی آن طراحی شده بود، در مقابل آغازگرهای معکوس خارجی و داخلی پروتوکل َ۳ و َ۵ ریس کیت فرست چویش آر.ال.ام-ریس مطابق بند ۳-۸-۷ انجام شد. ۳-۸-۹- آنالیز توالیها اطلاعات مربوط به توالیها با بهره گرفتن از نرمافزار Chromas Lite (v.2.1) (http://www.technelysium.com.au) رویت، توسط نرمافزارGeneDoc (http://www.nrbsc.org/gfx/genedoc/) گردآوری و ادغام [۷۵] و با بهره گرفتن از بلاست نوکلئوتید و پروتئین (http://blast.ncbi.nlm.nih.gov/Blast.cgi) آنالیز شد. برای ترجمه توالی از ORF به آمینواسید از ابزار ترجمه نرمافزار ExPaSy (http://web.expasy.org) استفاده شد.
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۳-۸-۱۰- ترسیم درخت فیلوژنی برای پروتئین ویتلوژنین در عروسماهی زایندهرود پس از همترازی[۱۱۱] توالی پروتئینی به دست آمده از عروسماهی زایندهرود و سایر توالیهای آمینواسیدی ماهیان و برخی دیگر از مهراداران تخمگذار توسط ClustalW، آنالیزهای فیلوژنیکی و تکاملی توسط نرمافزار MEGA5 انجام گرفت [۱۰۰]. تاریخچه تکامل با بهره گرفتن از روش Neighbor-Joining استنباط شد [۸۶]. تلفیق خودکار درخت، از ۱۰۰۰ تکرار به دست آمد. درصد تکرار درختهایی که در آنها گروه یکسانی از تاکسونها گرد هم آمدند، در کنار شاخهها نشان داده شد [۳۳]. این درخت بر اساس مقیاسی ترسیم گردید که در آن طول شاخهها دارای واحد یکسان با فواصل تکاملی مورد استفاده در استنباط درخت فیلوژنی است. فواصل تکاملی با بهره گرفتن از روش اصلاحی Poisson محاسبه شد [۱۱۲]. این فواصل بر اساس واحدهایی از تعداد آمینواسید های جایگزین در هر جایگاه است. در این آنالیز از ۵۷ توالی آمینواسیدی استفاده شد. تمام جایگاههایی که فاقد اطلاعات یا دارای وقفه در اطلاعات بودند، حذف شدند. مجموعه نهایی داده ها دارای ۶۰۶ جایگاه متغیر آمینواسیدی بود. ۳-۸-۱۱- اندازه گیری بیان ژن از طریق PCR کمی (QPCR)[112] رونوشت معکوس استخراج RNA کل و تعیین کیفیت و کمیت آن با بهره گرفتن از روش ارائه داده شده در بند ۳-۸-۲ تعیین گردید. تنها نمونههایی از RNA که دارای RIN بالاتر از ۷ بودند برای اندازه گیری کمی بیان ژن مورد استفاده قرار گرفتند. کمی سازی با بهره گرفتن از سایبر گرین[۱۱۳] و در دستگاه مسترسایکلر اپگرادیانت اس ریل پلکس ۲[۱۱۴] و نرم افزار Realplex software (v.2.2) (ساخت شرکت اپندورف) انجام گرفت. در این مطالعه، به منظور نرمالسازی واریانس بین داده ها و امکان مقایسه آنها از ژن بتا-اکتین به عنوان ژن کنترل داخلی استفاده شد. با وجود اینکه واریانس بتا-اکتین تحت شرایط آزمایش ما ۳۵/۱ CT بود، نتایج بر اساس آن نرمال سازی شد. RNA کل به روشی که قبلا در بند ۳-۸-۳ توضیح داده شد، به صورت معکوس رونویسی شد. سپس cDNA با بهره گرفتن از محلول ۱۰ میلی مولار Tris-HCl و ۱/۰ میلی مولار EDTANa2 با pH 8.0، ۱۰ برابر رقیق شد. واکنشهایQPCR با ۱۰ نانوگرم از cDNA، ۲۰۰ نانومولار از هر یک از آغازگرهای مستقیم و معکوس (جدول ۳-۲) و پرفکتا سایبر گرین فست میکس[۱۱۵] (ساخت شرکت کوانتا بیوساینسیز) انجام شد. واکنشها درون پلیتهای ۱۰ میکرولیتری سمی-اسکرتد تواین تک Real-time PCR 96[116] (ساخت شرکت اپندورف) پوشیده شده با ادهسیو مسترکلیر Real-time PCR فیلم[۱۱۷] (ساخت شرکت اپندورف) انجام گرفت. برنامه PCR شامل ۵ دقیقه مرحله واسرشتهسازی اولیه و فعالسازی پلیمراز در C°۹۵، ۴۰ سیکل تکثیر (واسرشتهسازی به مدت ۱۵ ثانیه در C°۹۵، الحاق به مدت ۳۰ ثانیه در C°۶۰ و بسط به مدت ۳۰ ثانیه در C°۶۰) و منحنی ذوب نهایی به مدت ۲۰ دقیقه ازC °۶۰ تاC °۹۵ بود. منحنی ذوب به منظور حصول اطمینان از تکثیر تنها یک محصول و عدم وجود محصولات جانبی حاصل از پرایمر دایمر استفاده شد. به علاوه، محصولات PCR در ژل آگارز ۲% اجرا و سپس همسانهسازی و توالییابی شدند. توالیهای بهدست آمده با ژنهای موردنظر مطابقت داشتند. بهمنظور بهینه سازی شرایط QPCR، ترکیب مختلف آغازگرها (۳ جفت برای بتا-اکتین و ۱۲ جفت برای ویتلوژنین)، دماهای مختلف الحاق (C°۶۰-۵۰) در آغازگرهای انتخاب شده و غلظتهای متفاوت از آغازگرها (۱۰۰، ۲۰۰ و ۴۰۰ نانومولار) و cDNA الگو (۵ سری رقیق سازی ۱۰/۱ از ۱۰ نانوگرم تا ۱ پیکوگرم) استفاده شد. در منحنیهای ذوب حاصل، راندمان تکثیر و r2 برای ویتلوژنین و بتا-اکتین اندازه گیری شد. کمی سازی نسبی ژن با بهره گرفتن از روش مقایسه CT (∆∆CT) و مطابق با فرمول ذیل که به صورت خودکار توسط دستگاه محاسبه می شود، انجام گرفت [۶۷]: (۳-۱۰) در این رابطه، R بیان کمی ژن و CT شماره سیکل آستانه تشخیص نور فلورسنت توسط دستگاه است که با میزان cDNA هدف همبستگی منفی دارد. یعنی هرچه میزان ژن هدف بیشتر باشد تعداد سیکل لازم برای رسیدن به حد آستانه تشخیص توسط دستگاه کاهش مییابد. Sample نمونه مورد آزمایش و Calibrator نمونه ای است که بیان ژن مورد نظر در نمونه نسبت آن توصیف می شود. در این مطالعه، نمونه شماره ۴ از ایستگاه چشمهدیمه با جنسیت ماده به عنوان نمونه کالیبراتور انتخاب شد. معیار این انتخاب، جنسیت ماده و بنابراین اطمینان از وجود mRNA ویتلوژنین، بالا بودن غلظت RNA و داشتن RIN مناسب بود. منظور از Housekeeping gene، ژن کنترل داخلی است. این ژنها، کدکننده پروتئینهای لازم برای عملکردهای اساسی سلول هستند که معمولاً در بافتهای مختلف به یک میزان بیان میشوند. شرط اصلی و لازم در انتخاب این ژن، ثابت بودن میزان بیان آن تحت شرایط آزمایش است. در این مطالعه، ژن بتا-اکتین به عنوان ژن کنترل داخلی انتخاب شد. جدول ۳-۲) اولیگونوکلئوتیدهای طراحی شده برای حصول قطعات مورد نظر و آنالیز QPCR در ویتلوژنین و بتا-اکتین.
آغازگر
جهت
توالی (۵’-۳’)
موقعیت
تکثیر قطعات حدواسط
slVTG-F
مستقیم
GACMSARAACACCTTYMTGATG
۲۰۳ a
slVTG-F
مستقیم
TGACCAGCATTGCCCAKAAC
۱۴۸۰ a
slβactin-F
مستقیم
ACCACAGCYGARMGKGAAAT
۶۹۹ b
slβactin-R
معکوس
TCCKGTCWGCRATGCCAGGGT
م فصل اول کلیات تحقیق ۱-۱- مقدمه یکی از دعواهای تاریخی که بین سازمان و فرد وجود داشته و تا عصر حاضر ذهن مدیران، مسئولان سازمانی و نظریه پردازان مدیریت رو به خود مشغول کرده، همسوییاهداف فرد وسازمانه. مدیران، مسئولان سازمانی و نظریهپردازان مدیریت همیشه در این فکر بودهان که چیجوری میتوان بین هدفهای فرد و سازمان آشتی برقرار کرد و این تفکر در همه نظریههای سازمان و مدیریت تبلور پیدا کرده. فرضاً نظریههای انگیزشی، مثل فرآیندی یا محتوایی، کوشیدهان تا تبیینی از کار در سازمان و انگیزههای آدمی ارائه بدن. براساس بعضی از این نظریهها، وقتی فرد به کار برانگیخته میشه که نیازای اون، خواه مادی یا غیرمادی ارضا شن. در اینجور حالتی، کار که هدف سازمانه، هدف فرد هم قرار میگیرد چون که ارضا کننده نیازای اونه. در نظریههایی دیگه، نفس کار رو تحریک کننده میدانند و میکوشند تا کار رو واسه فرد به گونهای طراحی کنن که موجب انگیزه ایشون شه، در این صورت کار باعث انگیزه فرد میشه و هدفهای سازمان هم با انجام اون تحقق میپیدا کنن. مدیریت تلاش بر اون داره که با افزایش اندازه انتظار و احتمال اتفاق چیزی که مورد نظر فرده، اونو به انجام هدفهای سازمان برانگیزد. اینجا کار وسیلهای قرار میگیرد که انجام اون باعث میشه تا فرد به نتیجه مورد نظر خود برسه و هدفهای سازمان هم تحقق پیدا کنن. هرچقدر اندازه انتظار و احتمال وقوع نتیجه مطلوب زیاد شه علاقه فرد هم نسبت به انجام هدفهای سازمان بیشتر میشه. از این رو تلاش سازمان باید در این راه باشه که یافته های دلخواه رو بشناسه و احتمال و انتظار وقوع اونا رو واسه کارکنان زیاد کنه تا در سازمان فضایی ایجاد شه که در اون افراد برآورده شدن نیازای خود رو ممکن و محتمل بدونن، که یکی از راههای ایجاد اینجور فضایی، مشارکت کارکنان در تصمیمگیریها هستش که دلیل میشه تا اونا خود رو به سازمان نزدیکتر حس کنن و احساس تعلق و وفاداری بیشتری نسبت به سازمان داشته باشن. نزدیکی با سازمان، هدفهای فرد و سازمان رو بر هم منطبق میسازه و موجب آشتی بین اهداف فردی و سازمانی میشه. اینجوری مدیریت مشارکتی و تصمیمگیری گروهی، روش کلی دیگری واسه نزدیک ساختن فرد به سازمان استو نزدیک ساختن فرد به سازمان از این دید مهمه که فردی که در سازمان مورد مشورت و نظرخواهی قرار میگیردو در تصمیمات مشارکت میجوید، احساس میکنه سازمان واسه اونه و هدف اون و سازمان یکیه و این احساس هم به سود خود فرد و هم به سود سازمان میشه. پس در همین زمینه و در جهت پیشرفت کشور عزیزمون این تحقیق به بررسی عوامل مؤثر بر هم جهتی اهداف فردی و سازمانی در مجتمع گاز پارس جنوبیپرداختهه، باشه که محقق تونسته باشه گامی حتی کوچیک در کمک به پیشرفت کشور ایران ورداشته باشه. ۱-۲- بیان مسأله دستگاه اداری سالم دستگاهیه که کارکنان اون وظایف خود رو در قبال شهروندان به راه شایسته انجام میبدن. هر جریانی که در این روند خلل ایجاد کنه، میتونه به شکلای جور واجور تخلفات اداری که از حامی نبود هم جهتی اهداف فردی و سازمانیه برسه. سازمان و ساختار اداری و متناسب بودن اون با اهداف و وظایف؛ نبود پیچیدگی قوانین و مقررات و دستور العملهای اداری؛ وجود نظام شایسته سالاری؛ نبود بی عدالتی در استخدام، انتصاب و ارتقای افراد؛ مدیریت بر مبنای ارزش؛ معنویت در محیط کار؛ شفافیت؛ نظام انگیزشی پرداخت؛ نظارت و کنترل؛ و مدیریت مؤثر و موثر رو میتوان از عوامل آسون کننده هم جهتی اهداف فردی و سازمانی دونست. شاید تو یه جمله بشه گفت اون چیزی که افراد و اعضای یه سازمان رو میتونه همداستان کنه ارزشهای سازمانیه (بلانچارد[۱]، ۱۳۸۱: ۲۳).یکی از ابزارهایی که میتونه ما رو در این راه هدایت کنه، شناسایی و درک وسیله انگیزشی در واسه رسیدن به اهداف سازمانیه (سیروتا[۲] و بقیه، ۲۰۰۵). از اونجایی که سازمانها تشکیل شده از آدمایی با منافع واگرا میباشن، خیلی از اندیشمندان علوم مدیریت بر به کار گیری ساز و کارایی واسه کنترل رفتار کارکنان تأکید دارن تا مطمئن شن که از راه فعالیتهایی که درون و از طرف سازمان انجام شده، سودطلبی شخصی افراد دست کم میشه و منافع سازمانی تحقق مییابد(هچ[۳]، ۱۳۸۵: ۵۲۶). متأسفانه امروزه در سازمانهای خصوصی و دولتی موجود در کشور در خیلی از موارد هدفگذاری به معنی دقیق اون مورد استفاده قرار نمیگیرد. این مسأله دلیل شده که کارکنان در خیلی از موارد از اهداف و وظایف خود آگاهی و درک روشنی نداشته و در موارد دیگه با یه سلسله اهدافی مواجه گردند که با شرایط و ویژگیهای خود و محیط دور و بر خود خیلی سنخیت و هماهنگی وجود نداره، پس این باعث میشه که یا اهداف مشخص شده تحقق نیابند و یا از کارآیی بالایی بهره مند نباشن (بزرگی، ۱۳۸۳). چون که بعضی از افراد و کارکنان در وقتی میتونن به گونه ای فرصتطلبانه رفتار کرده و به دنبال منافع شخصی خودمون باشن، پس این موضوع میتونه انگار به رفتار سرزنشآمیزمنجر شه. یکی از وسایل مهم در جلوگیری، نظارت و مراقبت از این اقدامات، هم جهتی اهداف فردی و سازمانی میباشه که میتونه به عنوان مهمترین تدبیر و وسیله ظاهر شه. پس وقتی اهداف به صورت مناسب و در رابطه و هم به طور دست یافتنی واسه کارکنان مشخص شده باشن، مدیریت بر مبنای ارزشها باشه و در محیط کارمعنویت، شفافیت، نظارت و کنترل، مشارکت و نظام انگیزشی پرداخت روش زوم بشه، میتونه به هم جهتی اهداف و هم افزایش سطح موفقیت روش هدف دارهای سازمان برسه.(کاپلان[۴] و نورتن[۵]، ۲۰۰۶). میدون گازی پارسجنوبی بزرگترین میدون گازی دنیاس که درخلیج فارس و در آبهای سرزمینی ایران و قطر واقع شده. این مجتمع گازینقش بسیار مهمی در تأمین سبد انرژی کشور داره. اینجور شاهرگ حیاتی کشور باید دارای نیروهای انسانی توانا، با ایمان و با انگیزهای باشن که قبل از توجه به منافع شخصی و فردی خود به منافع کشور و ملت ایران توجه داشته باشن. بنابرایندر این تحقیق تلاش می خواد تا با شناسایی عوامل مؤثر بر هم جهتی اهداف فردی و سازمانی کارکنان مجتمع پارس جنوبی قدمی در جهت پیشرفت کشور ورداشته شه. پس با در نظر گرفتن گذشته تحقیق و ادبیات تحقیق عوامل مؤثر بر هم جهتی اهداف فردی و سازمانی عبارتنداز مدیریت بر مبنای ارزش، محیط کارمعنویت، شفافیت، نظارت و کنترل، مدیریت مشارکتی، خاطر جمع نبودن محیطی و نظام انگیزشی پرداخت(سیدجوادین و پورولی،۱۳۸۸) که در این تحقیق اثر این عوامل در بین کارکنان مجتمع پارسجنوبی بررسی شده.
( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۱-۳- اهمیت موضوع و ضرورت تحقیق با در نظر گرفتن اهمیت هم جهتی اهداف فردی و سازمانی، اون چیزی که مطرحه، اینه که عامل مؤثر بر کارکرد هر نظام اجتماعی و سازمانی لازمه داشتن یه سری قوانین و قوانین خاص خود و هم رعایت اون قوانین و مقررات از طرف همگانه، چون که وگرنه فلسفه وجودی هر سازمانی که به درستی کاهش هزینه مبادلات میباشه، زیر سؤال میره. ذکر این نکته مهمه که افراد برپایه عضویت در سازمان و گروه، بخشی از استقلال عمل خود رو از دست میبدن و خود رو تسلیم محدودیتهای سازمان و گروه می کنن. این میتونه یه جور تنش اساسی بین تلاش های افراد واسه تحقق فردیت خود و تلاش های سازمان واسه تحقق قانون و فرمانبرداری ایجاد کنه. معنی هم جهتی اهداف فردی و سازمانی یه موضوع اساسی در بخش مدیریته که توجه به اون خیلی مهمه. لازمه اینم جهتی هم رسیدن به یه فهم مشترک از اهداف سازمانیه و این کار میتونه در سطوح متفاوت سازمانی صورت پذیرد. چیزی که می تونیم بگیم، طرح این موضوع میباشه که هدف از این تحقیق طرح مدلی کامل از کلیه روابط افراد و سازمان نیس، بلکه بیان این مطلبه که روابط و وابستگیهای دوطرفه کارکنان و سازمان چیجوری میتونه بستری مناسب رو واسه هم جهتی اهداف فردی و سازمانی جفت و جور سازه. به عبارت بهتر در این تحقیق تلاش بر اینه تا مسأله رابطه اهداف فردی و سازمانی تحت اثر بعضی از عوامل، بررسی بشه. توجه به هم جهتی اهداف فردی و سازمانی ایجاب میکنه تا این واقعیت در نظر گرفته شه که به دلایل زیاد، بعضی وقتا بین اهداف فرد و سازمان برخورد و درگیری ایجاد میشه. این دو میتونن بعضی وقتا در اختلاف باشن و پس یکی از مشکلات کلیای که مدیریت داره بررسی چگونگی رابطه و پیوند و هم جهتی بین اهداف فردی و سازمانیه (سیدجوادین و پورولی، ۱۳۸۸). سازمانها واسه هدایت فعالیتهای خود در راه رسیدن به اهداف تعیین شده، به برنامهریزی میپردازند؛ در این راه همیشه ممکنه که مشکلات و محدودیتهایی بروز کنن و سیستم سازمانی رو منحرف کنن. هر یکی از این مشکلات ممکنه دلیلی واسه انصراف یا متوقف ساختن حرکت سازمان شه؛ پس، همیشه باید از یه ساز و کار اصلاح کننده یا خرده سیستم کنترل واسه حفظ کارکرد سازمان در جریان رسیدن به اهداف تعیین شده استفاده شه (رضاییان، ۱۳۸۳،: ۴۹۵). از اونجایی که سازمانها تشکیل شده از آدمایی با منافع واگرا[۶] میباشن، خیلی از اندیشمندان علوم مدیریت بر به کار گیری ساز و کارایی واسه کنترل رفتار کارکنان تأکید دارن تا مطمئن شن که از راه فعالیتهایی که درون و از طرف سازمان انجام شده، سود طلبی شخصی افراد دست کم میشه و منافع سازمانی تحقق مییابد. (هچ،۱۳۸۵: ۵۲۶). تحقیقات و بررسیها نشون داده که اگه کارکنان و اعضای سازمانی، این وضعیت و شرایط رو درک کنن که سازمان هم جهت با تحقق اهداف خود در برابر آسیب قرار داره و هم اینکه باقی موندن سازمان هر لحظه ممکنه دچار خلل شه و هم اینکه اینکه کارکنان درک کنن که در بیرون سازمان خود (مفروض) موقعیت شغلی مناسبی واسه اونا یافت نمیشه؛ پس این مسأله میتونه همونجوریکه بیان کننده وجود تهدید واسه سازمان تلقی شه، اما مدیریت میتونه از اون به عنوان یه فرصت هم استفاده بهینه کرده و به به هیجان آوردن و تحریک کارکنان و اجزاء سازمانی خود پرداخته و هم جهت با انسجام و اتحاد اعضا و اجزا و در آخر هم جهتی با اهداف سازمانی قدمهای مؤثری رو برداره.احساس و درک این موضوع از طرف کارکنان مبنی بر اینکه فعالیت و کارکرد اونا به عنوان یه جزء و عنصر اساسی و حیاتی در سازمان میتونه به باقی موندن سازمان منجر شه، میتونه اونقدر احساس باحالی در اونا ایجاد کنه که در آخر از هیچ تلاش و تلاشی در همین زمینه فروگذار ننمایند. کارکنان درک میکنن که اونا علاوه بر اینکه در سازمان چیزی رو میسازند، در واقع خود هم در این امتداد ساخته میشن. اونا درمیپیدا کنن که به چه دلیل در سازمان هستن، چه میسازند و چه جایگاهی در این سازمان دارن(سیدجوادین و پورولی، ۱۳۸۸). مدیریت و سازمان باید این موضوع رو واسه کارکنان خود روشن کنن که وجود و باقی موندن سازمان، به کارکنان کوشا، هدف دار و با صلاحیت بستگی داره، از طرف دیگه عضویت افراد در سازمان و وجود وجودی اونا هم به باقی موندن و موجودیت سازمان و هم تحقق اهداف سازمان بستگی داره، پس آگاهی کارکنان از این رابطه دو طرفه میتونه بر هم جهتی اهداف کارکنان هم جهت با اهداف سازمانی برسه. ۱-۴- اهداف تحقیق ۱-۴-۱- هدف اصلی بررسی عوامل مؤثر بر هم جهتی اهداف فردی و سازمانی ۱-۴-۲- اهداف فرعی بررسی اندازه و چگونگی رابطه بین هم جهتی اهداف فردی و سازمانی با مدیریت بر مبنای ارزش بررسی اندازه و چگونگی رابطه بین هم جهتی اهداف فردی و سازمانی با معنویت در محیط کار بررسی اندازه و چگونگی رابطه بین هم جهتی اهداف فردی و سازمانی با شفافیت بررسی اندازه و چگونگی رابطه بین هم جهتی اهداف فردی و سازمانی با نظام انگیزشی پرداخت بررسی اندازه و چگونگی رابطه بین هم جهتی اهداف فردی و سازمانی با نظارت و کنترل بررسی اندازه و چگونگی رابطه بین هم جهتی اهداف فردی و سازمانی با خاطر جمع نبودن محیطی بررسیمیزان و چگونگی رابطه بین هم جهتی اهداف فردی و سازمانی با مدیریت مشارکتی بررسی اندازه و چگونگی رابطه بین هم جهتی اهداف فردی و سازمانی با ویژگیهای جمعیتشناختی فصل دوم ادبیات تحقیق ۲-۱- مقدمه هر تحقیق و تحقیق علمی که صورت میگیرد براساسها، ارکان و یافته های تحقیقات و تحقیقات قبلی استواره. در همین زمینه مطالب این فصل شامل چکیدهای از کنهوکاوی عمیق در اون چیزی که دور و بر موضوع پایاننامه و موضوعهای مشابه در کتابها ، مقالات و تحقیقات هست میباشه که در دو بخش اهداف فردی و سازمانی و کلیه نظریهها و تئوریهای موجود در این دو زمینه ارائه شده. بعد کلیه تحقیقهای انجام شده مربوط به موضوع تحقیق به شکل گذشته تحقیق، مطرح و با به کار گیری مطالب مطرح شده چهارچوب نظری و مدل تجربی و فرضیه های تحقیق ارائه گردیده. ۲-۲-مبانی نظری تحقیق در بیست سال گذشته، سازمانها به طور معناداری تغییر یافتهان و به سازمانهایی با ویژگیهای نبود تمرکز، جهانی شدنو رهبری براساس تیم تبدیل گشتهان. در این جوری سازمانها نیروی انسانی یه سرمایه اصلی سازمان حساب میشه و سازمانها به دنبال بهرهگیری از تواناییها و مهارتهای نیروی انسانی در جهت بیشترین حد کردن کارایی و بهرهوری خود هستن. پس به کار گیری معنی هم جهتی اهداف فردی و سازمانی در جهت بهرهگیری وبکارگیری بهتراز تواناییها ومهارتهای نیروی انسانی خیلی مهمه. نبود تناسب و هم جهتی اهداف فردی و سازمانیبین فرد و سازمان می تونه هزینههای بسیاری رو واسه سازمان به دنبال داشته باشه. سازگاری بین فرد وسازمان رفتارها ونگرشهای فردی رو تحت تاثیر قرار میدهد.شباهت ارزشهای سازمان وارزشهای فردی یعنی سازگاری ارزشها وسازگاری اهدافیکی از ابعاد بسیارمهمهمسویی اهداف فردی و سازمانیاست. بر این پایه، افراد جذب سازمانهایی میشن که اهداف سازمان وسیلهای واسه رسیدن به اهداف فردند.پس در این بخش از تحقیق اهداف فردی و سازمانی و عوامل مؤثر بر هم جهتی اهداف فردی و سازمانی مورد بحث و بررسی قرار گرفته. ۲-۲-۱-معنی هم جهتی[۷] هم جهتی، حالت بهینهایه که درآن روش هدف دار، کارکنان، مشتریان وفرایندهای کاری کلیدی باهم درراستای تحقق سود، منافع ورشد جهتگیری میکنن. درسازمانهای هم جهت، کارکنان ومشتریان ازرضایت بالاتری بهره مند هستن ومنافع بیشتری به ذینفعان برمیگرده. شرکتهای هم جهت برکارکنان وکارآنها جهت تحقق اهداف کلیدی تمرکزنموده وازتکیه وتمرکزمحض بر سلسلهمراتب دست برمیدارن ورهبری رو ازطریق تفویض اختیار، اطلاعات، علم ودادههای مشتری پخش میکنن. دریک سازمان هم جهت شده، هرکدوم ازکارکنان ازمدیریت عالی تا سطح عملیاتی، نه فقط روش هدف دار واهداف تجاری رو میفهمن بلکه از این که کارشون چه کمکی به تحقق اونها میکنه، به طور کاملً آگاهند(هندرسون[۸]،۲۰۱۲). هم جهتی بهتر، احتمال تحقق مأموریت رو زیاد کرده وهزینها رو ازطریق کارایی فرایندی وسازمانی کم می کنه. وقتی که دریک سازمان هم جهتی اجرا میشه هرکی ازسطوح پایین تابالای سازمان سهم خود رو ازاهداف ومقاصد سازمان درک میکنه ودرپی اجرای نقش و سهم خوده. هم جهتی سازمان یه تلاش مستمرو مداومه که شامل امتحان مستمرفرایندها وسیستمها میشه(هاروی[۹]،۲۰۰۹). به طور خاص بررسی هم جهتی هدف دار واسه اندازهگیری موارد زیر لازم وضروریه: الف) درجه یا میزانی که کارکنان با مقصود، ارزشها وچشمانداز سازمان هم جهت شدهان. ب) سطح اعتمادی که درسازمان هست. ج) میزانی که سازمان براساس ارزشهای اعتمادزاکارمیکنه. د) سطح مشارکت کارکنان(ریچ[۱۰] وبنباسات[۱۱]، ۲۰۱۱).
|
|