در تحقیق جمع آوری اطلاعات یکی از کلیدی ترین مباحث می‌باشد . هر تحقیق دارای روشهای خاصی خود می‌باشد در حقیقت از طریق یک روششناسی مناسب است که داده های مناسب و با کمترین ضریب خطا به دست میآیند. این فصل به روششناسی استفاده شده در این تحقیق می پردازد.
۳-۱ روش تحقیق:
این تحقیق یک تحقیق پیمایشی است که در مقطع زمانی در سال ۱۳۹۳ انجام شده است و صرفاً جمع آوری داده و بررسی همبستگی میان متغیرها، در این مقطع زمانی مد نظر است و نه انجام مقایسه با زمانهای گذشته و حال، این تحقیق از نوع مقطعی یا همبستگی می‌باشد. در این تحقیق از دو روش استفاده شده است به لحاظ مفهومی از روش مطالعۀ اسنادی که در این راستا مطالعه و جستجوی کتابخانه ای و اینترنتی وپایان نامه های موجود در سطح جهان مطالعات و تحقیقات شرکت‌ها و مؤسسات معتبر بین‌المللی استفاده شد. از حیث تجربی برای بررسی متغیرها و چگونگی توزیع آنها در جامعه از روش پیمایشی با بهره گرفتن از ابزار پرسشنامه استفاده شد. به دلایل ذیل انتخاب روش پیمایشی برای تحقیق در نظر گرفته شده است. روش پیمایشی هم می‌تواند به صورت ((توصیفی)) و هم ((تبیینی)) باشد. تحقیق توصیفی با ((چگونگی)) امور و نه ((چرایی)) آنها سر و کار دارد. توصیف دقیق نیز اهمیت بسزایی دارد زیرا می‌تواند پایه و اساس یک نظریۀ معتبر قرار می‌گیرد.
-
- “پیمایش عبارت است از جمع آوری اطلاعات که با طرح و نقشه و به عنوان راهنمای عملی توصیف و پیش‌بینی و به منظور تجزیه و تحلیل روابط میان برخی متغیر ها صورت می پذیرد که معمولا در مقیاس وسیع انجام می شود.” (اوپنهایم، ۹, ۱۳۷۵).
-
- ” این روش ابزاری مفید برای توصیف و ردیابی تغییرات در جوامع است و چنانچه به شیوه ای مطلوب اجرا شود به شناخت زندگی اجتماعی در زمان حال خدمت می‌کند”(پاشا شریفی، ۲۵۳,۱۳۸۳).
- “روش پیمایشی عام ترین نوع روش تحقیق است و روشی برای گرد آوری داده ها است که در آن از گروه‌های معینی از افراد خواسته می شود به تعدادی پرسش مشخص (که برای افراد یکسان است) پاسخ دهند؛ این پاسخ ها مجموعۀ اطلاعات تحقیق را تشکیل می‌دهند.” (بیکر، ۱۹۷, ۱۳۸۳).
۳-۲ جامعه آماری:
با توجه به اینکه صنعت بیمه صنعتی جوان در کشور ایران است و در حال حاضر ۲۹ شرکت بیمه در کشور جمهوری اسلامی ایران به فعالیت مشغول می‌باشند .جامعه آماری این تحقیق محدود به فعالان صنعت بیمه در رشته باربری و فعالان درصنعت کشتیرانی و حقوق دریایی در سطح ملی و بین‌المللی در سال ۱۳۹۳ می‌باشند به تعداد انگشت شماری نیز از خبرگان صنعت بیمه در خارج کشور جمهوری اسلامی ایران نیز اطلاعات دریافت شد که به دلیل محدودیت چندان روی نتایج تجربی حاصله تاثیر گذار نمی با شد .
۳-۳ حجم نمونه و روش اندازه گیری :
همان گونه که می‌دانیم بر اساس جدول نمونه گیری مورگان برای تعیین حجم نمونه در صورتی که حجم جامعه مشخص نباشد و یا بیش از ۰۰۰ر۱۰۰ نفر باشد تعداد نمونه معادل ۳۸۴ نمونه تعیین
می‌گردد. تعداد کل شاغلین صنعت بیمه در کل کشور جمهوری اسلامی ایران بر اساس سالنامه آماری۹۱ حدود ۱۷۶۴۰ نفر می‌باشند از این تعداد کمتر از ۵۰۰ نفر در رشته باربری فعالیت
می نمایند طبق سالنامه آماری سال ۹۱ تعداد مدیران تأیید صلاحیت شده توسط بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران حدود ۸۵ نفر می‌باشند. تعداد مدیران باربری سراسر کشور حد اکثر ۲۹ نفر می‌باشد. از آنجایی که امکان برآورد دقیق حجم کل جامعه میسر نبود به تعداد کل جامعه ۳۸۴ نمونه از طریق ایمیل و مراجعه حضوری در بین متخصصین و صاحب‌نظران صنعت بیمه و کشتیرانی و حقوق دریایی داخل و خارج کشور توزیع گردید که از این تعداد ۱۲۰ پرسشنامه جمع آوری شد. با توجه به اینکه اطلاعات مورد نیاز این تحقیق دراختیار افراد خاص یعنی خبرگان و متخصیصن رشته باربری درصنعت بیمه و متخصصین حقوق دریای و کشتیرانی مسلط به حمل و نقل دریای و بیمه باربری می‌باشد بنابرین در این راستا تلاش گردید تا پرسشنامه‌ها در مقاطع زمانی مختلف و بین گروه‌های متخصص و دارای تجربه کاری در رشته بیمه های باربری توزیع و حتی الامکان عوامل تاثیر گذار بر پاسخگو نیز از میان بر داشته شود بدین منظور ۵۷ روز کاری صرف توزیع و جمع آوری پرسشنامه‌ها شد .
۳-۴ ابزار جمع آوری اطلاعات:
منظور از آن ساختن ابزاری است که بتوان از طریق آن داده های مناسب و ضروری را برای آزمون فرضیه ها به کار بست.(ساعی، ۱۳۸۱: ۲۵)
با توجه به محدودیت های این تحقیق در روش مطالعۀ اسنادی با بهره گرفتن از آخرین اطلاعات روز دنیا مندرج در سایت های سازمان ملل متحد ، قطعنامه ها و راه حل های سازمان ملل متحد ، سازمان جهانی دریانوردی و نقشه های هوایی ناسا در سایت دفتر بین‌المللی در یانوردی ،سایت های بیمه گران خارجی،سایت بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران،کتابخانه‌های الکترونیکی، کتابخانه پژوهشکده بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران ، کتابخانه دانشکده بیمه اکو ، کتابخانه مرکزی دانشگاه علامه طباطبایی کتابخانه دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز و دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی ، مقالات و پایان نامه های منتشره در سایت ها ی دانشگاهی داخلی و خارجی و نشریات بیمه ای خارجی و داخلی، نشریات حقوقی و دریایی خارجی و داخلی، گزارشات آماری داخلی و خارجی اشاره نمود.
به لحاظ تجربی برای بررسی متغیرها و چگونگی توزیع آنها در جامعه و جهت آزمون فرضیات از پرسشنامه به عنوان ابزار جمع آوری اطلاعات کمی بر مبنای طیف لیکرت استفاده شد. بر اساس فرضیات به طور متوسط بین ۳ تا ۷ سوال برای هر فرضیه طراحی و جمعا پرسشنامه ای با ۲۸ سوال تهیه شد. پرسشنامه بگونه ای طراحی شد که روایی و پایایی آن نیز با روش های آماری قابل سنجش و تأیید باشد پرسشنامه بر اساس طیف لیکرت دارای طیف از خیلی کم، کم ، متوسط ، زیاد ، خیلی زیاد می‌باشد .
این پرسشنامه شامل دو بخش است، بخش اول شامل سؤالات بسته و بخش دوم شامل تعداد اندکی سوال باز در مورد سن، میزان تحصیلات و…می‌باشد.
۳-۴-۱ مقیاس یا طیف لیکرت :
مقیاس لیکرت یکی از رایج ترین مقیاس های اندازه گیری در تحقیقاتی است که بر اساس پرسش نامه انجام می شود و توسط رنسیس لیکرت (۱۹۰۳ -۱۹۸۱)ابداع شده است. در این مقیاس یا طیف محقق با توجه به موضوع تحقیق خود، تعدادی گویه را در اختیار شرکت کنندگان قرار می‌دهد تا بر اساس گویه ها و پاسخ های چندگانه، میزان گرایش خود را مشخص کنند(مادسیج،۱، ۱۳۹۳)
تعداد گویه ها در مقیاس لیکرت حداقل ۱۵ تا ۳۰ گویه است. در ساختن طیف لیکرت می بایست مراحل زیر را رعایت کرد:
۱- انتخاب موارد تشکیل دهنده مقیاس اندازه گیری و تدوین گویه های مناسب و نامناسب مربوط به موضوع
۲- انجام یک نمونه اولیه از گویه ها در نمونه ای تصادفی از پاسخ دهندگان
۳- ارزش گذاری و محاسبه نمره کل برای هر پاسخ دهنده
۴- تعیین توان افتراقی گویه ها
۵- انتخاب گویه های برگزیده
۶- تعیین ضریب قابلیت اعتماد مقیاس (مادسیج،۱، ۱۳۹۳)
