در خلاصه ی شرح تعرّف آمده است: « معنی قدیم آن است که ورا اوّل نباشد».^[۹۷۶]
در پایان می توان گفت که هجویری و لاهیجی در این باره هم نظرند و تفاوتی بین دیدگاه های آنان وجود ندارد.
قرب
«یکی از بحر وحدت گفت انـا الحـق یـکـی از قـرب و بـعـد و سیـر زورق »
شرح گلشن راز، بیت۲۵، ص۲۶
وصال ممکن و واجب به هم چیست؟ حدیث قرب و بعد و بیش و کم چیست؟
همان، بیت۵۱۲، ص۳۴۸.
«قرب» را عبارت دانسته اند از سیر قطره به سوی دریا که در واقع رفتن بنده به سوی حضرت حق است و وصول به مقصد حقیقی و اتّصاف به صفات الهی».^[۹۷۷]
«فـرشته گـر چـه دارد قــرب درگـاه نـگنـجـد در مقــام لـی مــع الـله»
همان، بیت۱۱۹، ص۸۲
لاهیجی می گوید: «قرب عبارت از ارتفاع وسایط است میان شیء و موجد او، یا قلّت وسایط».
به اعتقاد وی، قرب دو نوع است:
۱- قرب ایجادی: «که مقتضای رحمت عامّ رحمانی است که حقّ به تجلّی شهودی به صورت جمیع موجودات ظاهر گشته است و خود را به نقش همه نموده و آن چه حضرت علی (ع) فرمود که: «مع کلّ شیء لا بمقارنه» اشاره به آن است».
۲- قرب شهودی ^[۹۷۸]
قشیری می گوید: قرب عبارت است از نزدیکی به طاعت خداوند و پیوسته او را عبادت کردن. اوّلین قرب بنده به حق ، ایمان و اعتقاد داشتن به اوست و سپس قرب به احسان و تحقیق او. قرب حق به بنده آن است که خداوند شناخت خود را نصیب او گرداند و در این دنیا به شناخت خود و در آن دنیا به دیدار و مشاهده ی خود و در میان این دو به منّت و لطف خود گرامی گرداند.^[۹۷۹]
خداوند متعال می فرماید: « نحن اقرب من حبل الورید ».^[۹۸۰]
ابو نصر سراج طوسی معتقد است که مقربّان درگاه حضرت احدیّت سه دسته اند:
۱- آنان که تمام طاعت حق را به جای می آورند تا به او نزدیک شوند و می دانند که خداوند از تمام
حالات آنان آگاهی دارد و به آنان نزدیک است.
۲- آنان که به حق نزدیکند به آن اندازه که حق به آنان نزدیک است.
۳- قرب بزرگان و واصلان است.^[۹۸۱]
« قرب مرتبه ای است که رونده را پدید آید که حجب و اسباب برخیزد ومسافت دراز منقطع گردد تا
همه احوال و افعال او به نور خفیّ منوّر گردد و هر چه کند و گوید در آفرینش هیچ کس را مخالط و مستمع و مرجع نبیند الّا حق را، و به دل و به جان و به همّت و خاطر به حق تعالی نزدیک باشد و در اخلاق ایزدی نزدیکی جوید».^[۹۸۲]
دکترفروهر می گوید: سالکان قرب را از جمله حالات دانسته اند و آن دومین احوال است. قرب حالی
است که سالک خود را به خدا ی خویش نزدیک می گرداند و خواستار دیدار با می شود.^[۹۸۳]
قضا
«بـرو جــان پـدر تـن در قضــا ده بـه تقـدیــرات یـزدانـی رضـا ده »
شرح گلشن راز، بیت۵۶۰، ص۳۸۰
لاهیجی می گوید: قضا در نزد حکما عبارت است از علم خداوند به آن چه می باید در وجود آن چنان باشد. در نزد متکلمین که «اشاعره» اند، «قضا» عبارت است از اراده ی ازلی حق که متعلق به اشیاء شده است. در اصطلاح قضا، به حکم الهی بر اعیان موجودات بر آن نحو که هست اطلاق می شود به گونه ای که علم حق نیز بر آن تعلق گرفته باشد. به حکم «لا رادّ لقضائه و لا معقّب لحکمه»^[۹۸۴] تغییر و دگرگونی قضا و قدر غیر ممکن است و هر لحظه باید در برابر قضا و قدر الهی سر تسلیم فرود آریم و راضی باشیم.^[۹۸۵]
قلب
«هر آن کـو در معانـی گشت فـایق نگـویـد کـایـن بـود قلب حقـایـق»
شرح گلشن راز، بیت۵۰۹، ص۳۴۵
در فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی آمده است:
«قلب یعنی دل، عضو معروف بدن. عرفا گویند : روح انسان را به اعتبار آن که بین دو وجه متحول است: یکی آن که «یلی الحق» و مستفیض از حق است؛ و وجهی که «یلی النفس» است، قلب گویند. گفته اند که قلب اطلاق بر چند معنی می شود:
«۱- عضو معروف حیوانات
۲- لحم صنوبری شکل که مخصوص تمام حیوانات و بهائم است.
۳- لطیفه ربانی که متعلق به قلب جسمانی است.
۴- جوهر نورانی مجرد که متوسط میان روح و نفس است.
گفته اند که قلب برزخی است که میان روح حیوانی و نفس ناطقه قرار گرفته است. خداوند فرمود:
«بینهما برزخ لا… ^[۹۸۶] ». دکتر سجّادی می گوید: آن چه را حکما نفس مجرد ناطقه خوانند اهل اللّه قلب نامند»^[۹۸۷].
امام علی (ع) فرمودند: «به رگی از (رگ های) این انسان پاره ی گوشتی آویخته شده که آن شگفت ترین چیزی است که در او است و آن قلب است که برای آن اوصاف پسندیده و صفات ناپسندیده ای است برخلاف آن ها؛ اگر امید و آرزو به آن رو کند طمع و آز خوارش می گرداند، و اگر طمع در آن به جوش آید حرص تباهش می سازد، و اگر نومیدی به آن دست یابد حسرت و اندوه می کشدش و ….».^[۹۸۸]

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

قهر
«جمـاد از قهـر بـر خـاک اوفتـاده نبـات از مهـر بـر پـا ایستـاده»
شرح گلشن راز، بیت۲۵۶، ص۱۶۵
«سـزاوار خـدایی لطف و قهـر است ولیکن بندگی در فقر و جبـر است»
همان، بیت۵۵۲، ص۳۷۳
«صفات حقّ تعـالی لطف و قهـر است رخ و زلف بتان را زان دو بهر است»
همان، بیت۷۲۱، ص۴۶۷
شاعر قهر را از اوصاف الهی می داند که مقابل لطف بیان شده است. رخ زیبا رویان با صفت لطف الهی
و زلف آنان با صفت قهر حق تعالی تناسب دارد و مراد از رخ، صفات لطف و از زلف، صفات قهر خداوندی است.^[۹۸۹]
هجویری غزنوی می گوید: مراد عارفان و سالکان از قهر، تأیید حق به فنا کردن خواسته ها و مرادهاست و این که نفس را از آرزوها و آمال باز داری، بدون آن که ایشان را در آن مرادی باشد.^[۹۹۰]
اهل قهر و کرامت از دیدگاه هجویری غزنوی
«گروهی گفته اند: کرامت آن است که حق تعالی بنده را به مراد وی باز دارد و بی مرادی مقهور گرداند چنان که اگر به دریا شود در حال تشنگی دریا خشک گردد»… «گویند در بغداد درویشانی بودند از محتشمان فقرا. یکی صاحب قهر بود و یکی صاحب لطف و پیوسته با یکدیگر به نقار بودندی و هر یکی روزگار خود را مزیّت می نهادند بر روزگارصاحب خود، یکی می گفت: لطف از حق به بنده اشرف اشیاست لقوله تعالی «اللّه لطیف بعباده»^[۹۹۱] و دیگری می گفت: قهر از حق به بنده اکمل اشیاست لقوله تعالی «و هو القاهر فوق عباده»^[۹۹۲]. … «شبلی در مناجات خویش با پروردگار گفت: «ای بار خدایا اگر آسمان را طوق من گردانی و زمین را پای بند من کنی و عالم را جمله به خون من تشنه کنی من از تو بر نگردم».^[۹۹۳]

چهارچوب این پژوهش پنداشتی می باشد و براساس مفهوم کلی خود مراقبتی استوار است که تحت این مفهوم تعریف بیماری مزمن، نارسایی قلبی بعنوان یک بیماری مزمن، پاتوفیزیولوژی، اتیولوژی، علائم و نشانه ها، یافته های تشخیصی و درمان آن، خود مراقبتی و اجزای آن و نقش آن در نارسایی قلبی، عوامل پیش بینی کننده خود مراقبتی در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی و نقش پرستار در ارتقاء خود مراقبتی، مورد بحث قرار می گیرد .
ابتلا به بیماریهای مزمن بزرگترین مشکل سیستمهای مراقبت بهداشتی می باشد . امروزه همزمان با رشد تکنولوژی و اطلاعات پزشکی، طول عمر انسان افزایش یافته است و بسیاری از بیماریهایی که در گذشته کشنده بوده اند، به شکل مزمن مشاهده می گردند (۱).
بیماری مزمن، واژه گسترده ای است که تغییرات متعدد جسمی و روانی را در سلامت در بر می گیرد . این بیماریها مشکل بهداشتی عمده ای در جهان ایجاد کرده اند (۵۹).
سازمان مطالعات ملی بهداشتی^[۱۰]، بیماری مزمن را به عنوان وضعیت بیماری تعریف می کند که با تغییر پاتولوژیک غیر قابل بازگشتی همراه باشد که به مدت بیش از ۳ ماه تداوم یافته و سرانجام ناتوانی دائمی ایجاد نماید (۶۰) و یا جزء بیماری هایی چون بیماری قلبی، دیابت و… باشد که بدون در نظر گرفتن طول مدت ابتلا به بیماری بعنوان بیماری مزمن محسوب می شود (۱۶, ۵۹).
اغلب افراد مبتلا به یک بیماری مزمن دچار احساس غم و اندوه شدید به دنبال فقدان ها یا تغییراتی در ساختار و عملکرد فیزیکی گردیده، در مورد وضعیت مالی یا موقعیتها، نقشها، احترام و آبرو، و شأن و ارزشهای خود نگران هستند و با امکان یک مرگ زودرس روبرو می باشند . یک بیماری مزمن سبب ایجاد تنش در بیمار و خانواده می گردد، زیرا که باعث ایجاد تغییرات مادام العمر در نقشها یا روش زندگی شده و با بستری شدن های مکرر سبب بروز مشکلات اقتصادی و کاهش تعاملات اجتماعی بین اعضای خانواده می گردد (۵۹).
یکی از شایع ترین بیماری های مزمن، بیماری های قلبی می باشند (۲). بیماری های قلب و عروق، علت عمده ناتوانی و مرگ و میر در کشورهای مختلف جهان بوده و هنوز هم علیرغم ابداع روش های مختلف مبارزه با آن، دارای شیوع فراوانی است . بیماری های قلبی به دلیل فراهم آوردن عوامل تنش زای جسمی و روحی نظیر درد، فقدان سلامتی، از دست دادن شغل، محرومیت بیش از حد حسی، مرگ قریب الوقوع و درجات متفاوتی از واکنش های روانی نظیر ناامیدی، خستگی و وحشت موجب احساس بی ارزشی و کاهش اعتماد به نفس در بیماران می شوند . در این بین، نارسایی قلبی یکی از مهم ترین بیماری های قلبی است که بیشترین میزان ابتلا، مرگ و میر و از کارافتادگی را دارد (۶۱).
نارسایی قلبی، مقصد مشترک تمامی اختلالات قلبی شناخته می شود (۲). این بیماری یک مسئله سلامت جهانی است که با افزایش هزینه های مراقبت سلامتی و مرگ ومیر قابل توجه در ارتباط است (۱۳)، و شیوع و بروز آن با افزایش سن بالا می رود (۵-۹). براساس تحقیقات انجام یافته در کشور آمریکا ۵۰-۴۰ درصد از بیماران مبتلا به نارسایی قلبی پس از ترخیص از بیمارستان مجدداً با همان مشکل بستری و هزینه سنگینی بر سیستم درمانی اعمال می کنند (۱۴). در طی ۳-۲ دهه گذشته شیوع نارسایی قلبی سه برابر شده (۶, ۱۱) و هم اکنون میلیونها نفر از مردم جهان از آن رنج می برند (۱۱).
این بیماری یک سندرم بالینی است که به دلیل اختلالات ارثی یا اکتسابی ساختاری و یا عملکردی قلب رخ می دهد و به صورت مجموعه ای از علایم و نشانه ها تظاهر می نماید و در نهایت باعث موارد متعدد بستری، افت کیفیت زندگی و کوتاه شدن سال های امید به زندگی می گردد (۷).
نارسایی قلبی، به معنای ناتوانی قلب در پمپ کردن خون کافی برای تامین نیاز بافت ها به اکسیژن و مواد مغذی می باشد (۳۰, ۳۱, ۶۲). واژه نارسایی قلبی نشان دهنده بیماری میوکارد است که اختلال در قدرت انقباضی بطنی (اختلال عملکرد سیستولیک) یا در پرشدگی قلب (اختلال عملکرد دیاستولیک) وجود دارد و ممکن است باعث احتقان ریوی یا سیستمیک گردد (۳۰, ۳۲). در اغلب موارد نارسایی قلبی یک بیماری پیشرونده در تمام طول عمر است که با تغییراتی در الگوی زندگی و مصرف دارو از حملات نارسایی حاد جبران نشده پیشگیری می نماید (۳۳). این حملات با کاهش برون ده قلبی و کاهش پرفیوژن بافتی مشخص می گردند (۳۳, ۶۲) و در ارتباط با افزایش بستری شدن، افزایش هزینه های بهداشتی و کاهش کیفیت زندگی می باشند (۳۳).

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

نارسایی قلبی سیستولیک باعث کاهش حجم خون تخلیه شده از بطن می شود . کاهش توان کششی بطن توسط بارورسپتورهای موجود در آئورت و اجسام کاروتید، حس می شود (۳۰). سیستم عصبی سمپاتیک تحریک شده اپی نفرین و نوراپی نفرین ترشح می کند . هدف از این پاسخ اولیه افزایش ضربان قلب و قدرت انقباضی قلب و حمایت از نارسایی میوکارد است اما تداوم این پاسخ دارای اثرات منفی متعدد می باشد . تحریک سمپاتیک باعث انقباض عروقی در پوست، دستگاه گوارش و کلیه ها می گردد (۸, ۳۳, ۶۲). کاهش خون رسانی کلیه ها به علت کاهش برون ده قلبی و انقباض عروقی باعث آزاد شدن رنین از کلیه ها می گردد . رنین باعث تشکیل آنژیوتانسین I می گردد. آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین (ACE)^[11] در دیواره عروق خونی ریه، آنژیوتانسین I را به آنژیوتانسین II که یک منقبض کننده عروقی است، تبدیل می کند و باعث افزایش فشار خون و پس بار می گردد . همچنین آنژیوتانسین II آزاد شدن آلدسترون از غشاء آدرنال را تحریک کرده و باعث احتباس آب و سدیم در توبول های کلیوی و تحریک ترشح هورمون آنتی دیورتیک می گردد . این فرایند باعث افزایش بیش از حد مایعات بدن که در نارسایی قلبی شایع است، می گردد (۶, ۳۲, ۳۳). آنژیوتانسین، آلدسترون و سایر نوروهورمون ها (مانند: اندوتلین، پروستاسایکلین) باعث افزایش پیش بار و پس بار شده که در نتیجه تنش وارد شده به دیواره بطن را افزایش داده و باعث افزایش بارِ کاری قلب می گردند . همزمان با افزایش بارِ کاری قلب، قدرت انقباضی فیبرهای عضلانی میوکارد، کاهش می یابد (۳۳). کاهش قدرت انقباضی باعث افزایش حجم خون پایان دیاستول در بطن، کشیدگی فیبرهای عضله میوکارد و افزایش اندازه بطن (اتساع بطنی) می گردد. افزایش اندازه بطن فشار بیشتری به دیواره قلب وارد کرده و بارِ کاری قلب را افزایش می دهد . راهی که قلب برای افزایش بارِ کاری دارد، افزایش ضخامت عضله قلب (هیپرتروفی بطنی) می باشد (۳۰, ۶۲). تحت تاثیر نوروهورمون ها (مانند آنژیوتانسین II)، سلول های میوکارد تولید شده بزرگ می باشند که اختلال عملکرد و مرگ زود هنگام دارند و سایر سلول های طبیعی میوکارد، عملکرد جبرانی خود را برای حفظ برون ده قلبی انجام می دهند . مکانیسم های جبرانی نارسایی قلبی به نام «چرخه معیوب نارسایی قلبی» نامیده می شوند (۳۰). به دلیل اینکه قلب نمی تواند خون کافی به بدن پمپ کند، بدن قلب را به تلاش بیشتر وادار نموده، چون قلب نمی تواند پاسخ دهد، نارسایی تشدید می گردد (۳۲, ۳۳).
نارسایی قلبی دیاستولیک به دلیل افزایش ممتد بارِ کاری قلب و افزایش تعداد و اندازه سلول های میوکارد (هیپرتروفی بطنی و تغییر عملکرد سلولی) ایجاد می شود . این پاسخ ها باعث افزایش مقاومت در برابر پرشدگی بطنی گردیده و فشار پرشدگی بطن را علیرغم حجم طبیعی خون یا کاهش آن، افزایش می دهد . کاهش خون بطن ها باعث کاهش برون ده قلبی می گردد . برون ده قلبی پایین و فشارهای پرشدگی بطن بالا می تواند باعث ایجاد پاسخ های نوروهورمونی مشابه با نارسایی قلبی سیستولیک گردد (۳۰, ۶۲).
فاکتورهای تعیین کننده کارائی بطنی شامل : ضربان قلب (HR)^[12]، انقباض پذیری، پس بار و پیش بار می شوند که در نارسایی قلبی تغییر می کنند. در تلاش برای جبران برون ده قلبی نامناسب، این تعیین کننده ها برخی از مکانیسم های فیدبک مثبت را فعال می کنند که با افزایش تقاضای قلب به اکسیژن و سرانجام کاهش شدیدتر برون ده قلبی همراه می باشند (۹).
با اینکه علت دقیق بی علامت ماندن بعضی از بیماران دچار اختلال عملکرد بطن چپ با قطعیت روشن نیست، ولی یک توضیح احتمالی این حالت این است که با فعال شدن مکانیسم های جبرانی متعاقب آسیب های قلبی و یا اختلال عملکرد بطن چپ، عملکرد آن تنظیم شده و به مدت چند ماه تا چند سال حفظ می شود . تعدادی از مکانیسم های جبرانی که تاکنون شناخته شده اند عبارتند از : ۱) فعال شدن سیستم رنین – آنژیوتانسین – آلدوسترون (RAAS)^[13] و سیستم عصبی آدرنرژیک که باعث می شوند با افزایش احتباس آب و نمک، برون ده قلبی حفظ شود و ۲) افزایش خاصیت انقباض پذیری میوکارد . به علاوه برخی از مولکول های تنظیمی گشاد کننده عروق فعال می شوند که پپتیدهای ناتریورتیک دهلیزی^[۱۴] و مغزی^[۱۵] (ANP و BNP)، پروستاگلندین ها (^[۱۶]PGE₂ و ^[۱۷]PGI₂) و اکسید نیتریک (NO)^[18] از آن جمله اند (۷, ۸, ۳۱).
علل نارسایی قلبی را به ۶ دسته اصلی : ۱) اختلال میوکارد (مثل: انفارکتوس میوکارد، بلوک شاخه ای چپ، کاردیومیوپاتی)، ۲) افزایش کار قلب (مثل: هایپرتانسیون، تنگی آئورت)، ۳) اختلالات دریچه ای، ۴) ریتم قلبی غیرطبیعی (مثل: تاکیکاردی پی در پی^[۱۹])، ۵) اختلالات پریکارد یا یک پریکاردیال افیوژن (مثل: تامپوناد)، و ۶) بدشکلی های مادرزادی قلب، طبقه بندی می کنند (۸).
زمانی تصور می شد نارسایی قلبی عمدتا به دلیل افت کسر تخلیه (EF)^[20] بطن چپ است، ولی مطالعات اپیدمیولوژیک نشان داده اند تقریبا در نیمی از بیماران مبتلا به نارسایی قلبی، کسر تخلیه در حد طبیعی حفظ شده است (≥ ۵۰-۴۰%) . در نتیجه در حال حاضر بیماران مبتلا به نارسایی قلبی به طور کلی در یکی از این دو گروه طبقه بندی می شوند : ۱) نارسایی قلبی (HF) با افت EF (که معمولا به آن نارسایی سیستولیک اطلاق می شود) و ۲) نارسایی قلبی با EF حفظ شده (که به آن نارسایی دیاستولیک می گویند) (۷).
با اینکه کاهش EF علامت مشخصه در نارسایی سیستولیک می باشد که شایعترین نوع نارسایی قلبی است، لیکن شدت نارسایی قلبی براساس علائم بیمار طبقه بندی می گردد (۳۰). انجمن قلب نیویورک^[۲۱] براساس مقدار فعالیتی که باعث ایجاد این علائم می شوند، نارسایی قلب را به چهار طبقه تقسیم کرده است . طبقه I : محدودیت در فعالیت جسمی وجود نداشته و فعالیت های معمولی باعث خستگی، تپش قلب، تنگی نفس و درد قفسه سینه نمی گردد . طبقه II : محدودیت جزئی در فعالیت وجود دارد اما در زمان استراحت مشکلی ندارد، فعالیتهای معمولی باعث خستگی، تپش قلب، تنگی نفس و درد سینه می شود . طبقه III : محدودیت واضح در فعالیت فیزیکی وجود دارد، اما در زمان استراحت علامتی وجود ندارد و فعالیت های کمتر از حد معمول باعث خستگی، تپش قلب، تنگی نفس و درد قفسه سینه می شود . طبقه IV : بیماری قلبی مانع از انجام هرگونه فعالیتی می شود و با هرگونه فعالیت جسمانی ناراحتی بیمار افزایش می یابد (۶, ۷, ۳۳, ۶۳).
نارسایی قلبی می تواند به صورت دامنه وسیعی از علائم و نشانه ها تظاهر یابد (۷)، این نشانه ها مانع از انجام فعالیتهای روزمره ی زندگی شده و باعث ناتوانی در عملکرد مستقل بخصوص در خارج از منزل می شود (۱۶). علایم شایع نارسایی قلبی شامل: خستگی، تنگی نفس (ناشی از خونرسانی ناکافی نسوج محیطی)، ارتوپنه، تنگی نفس حمله ای شبانه، ادم محیطی (ناشی از افزایش فشار پرشدگی داخل قلبی)، سرفه، عدم تحمل ورزش یا فعالیت همراه با تنگی نفس می باشد (۳۰, ۶۳, ۶۴).
اگر بخواهیم علائم و نشانه های نارسایی قلبی را با توجه به سیستم درگیر ذکر نماییم، موارد زیر را در بر خواهد گرفت :

1. 1. علائم عمومی : رنگ پریدگی و کبودی پوست (به دلیل کاهش خونرسانی اندام ها)، ادم وابسته (به دلیل افزایش فشار وریدی)، کاهش تحمل پذیری فعالیت، گیجی یا تغییر وضعیت روانی بدون علت مشخص؛ ۲٫ علائم قلبی – عروقی : سمع صدای سوم و چهارم قلب (S₃,S₄)، جا به جایی نبض اپیکال به سمت چپ و بزرگی آن (همراه با بزرگی قلب)، سیانوز و رنگ پریدگی، اتساع ورید ژوگولار (JVD)^[22]؛ ۳٫ علائم تنفسی : تنگی نفس فعالیتی، کراکل های ریوی که با سرفه پاک نمی شود، تنگی نفس حمله ای شبانه، ارتوپنه، سرفه در هنگام فعالیت یا وضعیت طاق باز؛ ۴٫ علائم عروقی مغزی : احساس سبکی سر، گیجی با دلیل نامعلوم یا تغییر حالات روانی؛ ۵٫ علائم کلیوی : کاهش تکرر ادرار در طول روز، شب ادراری؛ ۶٫ علائم گوارشی : تهوع و بی اشتهایی، بزرگی کبد، آسیت، رفلاکس هپاتوژوگولار^[۲۳](۹, ۳۰, ۶۳).

همچنین می توان علائم و نشانه های نارسایی قلبی را در ارتباط با بطن درگیر مشخص نمود:
نارسایی قلب چپ به دنبال افزایش فشار ورید ریوی و کاهش برون ده قلبی منجر به تنگی نفس شدید، ارتوپنه، ضعف، خستگی، سرگیجه، رنگ پریدگی، تاکیکاردی، دفع خلط فراوان، خس خس، حرکت پره های بینی، احتقان ریوی، هیپوتانسیون و مرگ می شود و نارسایی قلب راست به دنبال افزایش فشار ورید سیستمیک موجب ادم اندام های تحتانی، اتساع ورید ژگولار، افزایش وزن، هپاتومگالی، آسیت، شب ادراری و… می شود (۹, ۳۲, ۳۳).
نارسایی قلبی ممکن است تا زمان بروز نشانه ها و علائم ادم محیطی و ریوی تشخیص داده نشود . البته نشانه های جسمی که تشخیص نارسایی قلبی را مطرح می سازند ممکن است در اثر سایر بیماریها مانند نارسایی کلیه و ^[۲۴]COPD ایجاد شود . بررسی عملکرد بطن جزء ضروری فرایند تشخیص اولیه می باشد (۳۳). معمولاً یک اکوکاردیوگرام برای تأیید تشخیص نارسایی قلبی گرفته می شود که می تواند به شناسایی عامل زمینه ای و تعیین کسر تخلیه به منظور شناخت نوع و شدت نارسایی قلبی کمک نماید . این اطلاعات را می توان با روش غیر تهاجمی ونتریکولوگرافی رادیونوکلئید و یا روش تهاجمی ونتریکولوگرافی که بخشی از کاتتریزاسیون قلبی است، به دست آورد . برای کمک در تشخیص و تعیین علت زمینه ای نارسایی قلبی یک گرافی قفسه سینه و یک الکتروکاردیوگرام نیز انجام می گردد (۳۳, ۶۲). بررسی های آزمایشگاهی که معمولاً در مراحل اولیه انجام می گردد، عبارتند از : الکترولیت های سرم، نیتروژن اوره خون، کراتینین، هورمون محرک تیروئید، شمارش کامل گلبول های خونی، BNP (یک شاخص کلیدی در تشخیص HF) و آنالیز روتین ادراری . سطح بالای BNP نشانه بالا بودن فشار پرشدگی قلبی است و می تواند به تشخیص نارسایی قلبی کمک کند. یافته های این مطالعات آزمایشگاهی در تعیین علل زمینه ای کمک کننده بوده و می تواند به عنوان پایه ای برای ارزیابی اثرات درمانی استفاده گردد . همچنین تست ورزش و کاتتریزاسیون قلبی برای تعیین بیماری شریان کرونری و ایسکمی قلبی به عنوان علت نارسایی قلبی انجام می شوند (۹, ۳۳, ۶۳).
روش های تشخیص نارسایی قلبی به صورت الگوریتمی در زیر آمده است (شکل ۲-۱) (۶).
شک به نارسایی قلبی به علت وجود علائم و نشانه ها
شک به اختلال عملکرد بطن چپ به علت وجود علائم
بررسی از نظر وجود بیماری قلبی توسط ECG، x-ray یا پپتیدهای ناتریورتیک (درصورت امکان)
نتایج طبیعی
نتایج غیرطبیعی
عدم احتمال نارسایی قلبی یا اختلال عملکرد بطن چپ
عکسبرداری بوسیله اکوکاردیوگرافی (آنژیوگرافی هسته ای یا MRI درصورت امکان)
نتایج طبیعی
نتایج غیرطبیعی
عدم احتمال نارسایی قلبی یا اختلال عملکرد بطن چپ
بررسی علل، شدت، فاکتورهای تسریع کننده و نوع اختلال عملکرد قلبی
انتخاب درمان
آزمایشات تشخیصی بیشتر (مثل: آنژیوگرافی کرونری)
شکل ۲-۱) الگوریتم روش های تشخیص نارسایی قلبی (۶)
درمان نارسایی قلب بر مبنای سه رویکرد کلی قرار دارد: ۱( رفع علل زمینه ای (شامل: اصلاح مشکلات ساختاری از طریق جراحی و یا درمان دارویی موقعیت هایی از قبیل: هایپرتانسیون و اندوکاردیت عفونی)، ۲( رفع علل تسریع کننده (از قبیل: عفونت ها، آریتمی ها و آمبولی ریه)، ۳( درمان و کنترل نارسایی قلبی. درمان نارسایی قلبی به کاهش بار کاری و اصلاح عوامل اصلی تعیین کننده کارایی قلب (مانند: انقباض پذیری، ضربان قلب، پیش بار و پس بار)، معطوف می شود (۹, ۳۳). برنامه ریزی درمانی جامع برای بیماران مبتلا به نارسایی قلبی شامل: کاهش بار کاری قلب، بهبود برون ده قلبی، پیشگیری از عوارض و آموزش به بیمار درخصوص پیگیری مراقبت ها می باشد (۹).
هدف درمانی در نارسایی قلبی، حمایت از عملکرد پمپ قلب می باشد که ممکن است شامل: داروهای اینوتروپیک مثبت، داروهای گشادکننده عروقی و یا اگر خیلی شدید باشد بکارگیری دستگاه های مکانیکی (LVAD^[25]، ICD^[26]، ^[۲۷]CRT)، باشد . ترکیب ایسکمی و اختلال عملکرد بطن چپ پیش آگهی ضعیفی دارد، در این گروه از بیماران ممکن است بازسازی مجدد عروق^[۲۸] بوسیله تکنیک های PCI^[29] یا عمل جراحی فوری مفید باشد (۸, ۹).
درمان طبی براساس نوع، شدت و علت نارسایی قلبی تعیین می گردد (۹, ۳۰). کالج کاردیولوژی آمریکا (ACC)^[30] و انجمن قلب آمریکا (AHA)^[31] به طور مشترک یک سیستم طبقه بندی جدید برای نارسایی قلبی ارائه کرده اند که دستورالعمل های درمانی برای هر مرحله مشخص شده است (۷). با توجه به این طبقه بندی سیر نارسایی قلبی، چهار مرحله دارد : مرحله A، بیمارانی را شامل می شود که در معرض خطر بالای بروز HF هستند ولی فاقد بیماری ساختاری قلب یا علائم بیماری هستند؛ در مرحله B، مبتلایان دچار بیماری ساختاری قلب هستند، ولی علائم نارسایی قلبی را ندارند؛ در مرحله C، علاوه بر بیماری ساختاری قلب، علائم نارسایی قلبی نیز بروز می کند؛ و مرحله D هم شامل بیمارانی است که دچار نارسایی قلبی مقاوم بوده و نیازمند مداخلات خاص درمانی هستند (۶, ۷). برای این کار نه تنها درمان علل قابل پیشگیری نارسایی لازم است، بلکه بایستی بیماران در مراحل B و C با داروهایی که جلوی پیشرفت بیماری را می گیرند (مثل مهارگران ACE و بتابلوکرها) درمان شوند . ضمناً بیماران مرحله D نیز به صورت علامتی درمان می شوند (۷).
رویکرد کلی در درمان نارسایی قلبی شامل موارد زیر می باشد:

1. 1. اقدامات عمومی

– محدودیت مصرف نمک
– اجتناب از مصرف داروهای ضدآریتمی برای آریتمی های بدون علامت
– اجتناب از مصرف NSAID^[32]

انسان هوشیارسالم اوقات خود را درحال می گذارند انسانهای ناسالم درحال نفس می کشند ولی یا در گذشته زندگی می کنند یا درآینده .
۴-پویا ومتکامل زیستن : انسان سالم پویا است . انسانی که امروزش با دیروزش مساوی است مغبول وناهنجاراست.
۵-درجمع زیستن: انسان سالمی که واقعیت ها را می شناسد درجمع زندگی می کند هرچند که با جمع زندگی نمی کند اوفرد است وفردیت او مسئوول ومتعهد است لذ جمع نه مسئوولیت را ازوی ساقط می کند ونه تعهد او را زایل می نماید ولی با این حال او درجمع زندگی می کند . ساعاتی را دربین مردم وساعاتی را درتنهایی به سر می برد . صله ارحام ، ملاقات دوست ، حضوردرجمع وجماعت همگی از مؤکدات اسلام برای حضوردر جمع است .
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۶-با خدازیستن وتواب بودن : انسان هوشیاروآگاه وپویا به طرف عالیترین کمال هستی وعالیترین حقیقت وجود یعنی حق ودرواقع خداوند درحرکت است او هرگامی را درجهت تکامل برمی دارد قدمی است که او را به خداوند نزدیک ترمی سازد او با ذکرخویش ارتباط قلبی وعقلی با خدا پیدا می کند. انسان سالم هرگاه ازمسیرخداوند منحرف می شود بلافاصله بازگشت کرده ودرمسیرقبلی خود قرارمی گیرد. ( احمدی ،۱۳۷۴ :۲۰۸-۲۰۳)
۲-۱-۳۱- کارکرد خانواده برعزت نفس فرزند:
درابتدای کودکی امنیت وآرامش کودکان درگروتوجه ومراقبت خانواده است. خانواده نیازهای کودکان خود را برآورده ساخته واضطراب هایشان را به حداقل می رساند به تدریج که کودکان رشد می کنند درآن خود آگاهی نیزبه وجود می آید و این شناخت درایشان حاصل می شود که آیا دختران وپسران خوبی هستند یا خیر؟ همچنان که کودکان ازخود درکی پیدا می کنند وهویت خود را می یابند بطورضمنی برای خصوصیات خود ارزش منفی یا مثبت قایل می شوند. مجموع ارزیابیهایی که کودک ازخود می کند عزت نفس او را تشکیل می دهد . می توان نحوه شکل گیری عزت نفس را ازطریق تفکردرمورد « خود ادارک شده وخود ایده آل » مورد آزمایش قرارداد. خود اداراک شده همان خود پنداره است یعنی یک دیدگاه واقعی درباره مهارت ها وصفات و ویژگی هایی که دریک فرد وجود دارد ویا فرد فاقد آنهاست .
خودایده آل عبارت است ازتصویری که هرفرد دوست دارد ازخود داشته باشد که لزوما ً پنداری پوچ و بی معنا است « من دوست دارم شاگرد اول باشم » ، « دوست دارم آدم مشهوری باشم» . بلکه تمایل صادقانه برای داشتن نگرش های خاص است زمانی که خود ادراک شده وخود ایده آل با هم همتراز باشند فرد از عزت نفس بالایی برخوردارخواهد بود. برای مثال: کودکی پیشرفت تحصیلی در خـور توجهی دارد و دانـش آموز منضبطی نیزهست باورواحساس خوبی درمورد خود دارد وبرای صفات و ویژگی های واقعی خود ارزش قائل است وبالعکس. کودک ناموفق ارزشیابی پایین ومنفی ازخود دارد. اکثر صاحب نظران برخورداری ازعزت نفس ( ارزیابی مثبت ازخود) را به عنوان عامل مرکزی واساسی درسازگاری عاطفی واجتماعی افراد می دانند ومعتقدند که عزت نفس با شادکامی وکارکرد مفیدفرد رابطه ای متقابل دارد.ازآنجا که عزت نفس کودک زمینه واساس ادراک وی ازتجارب زندگی را فراهم می‌سازد . دارای ارزش ویژه ای است . شایستگی عاطفی ، اجتماعی که درارزیابی مثبت که ازخود ناشی می شود می تواند به عنوان سپریا نیرویی درمقابل مشکلات خطیرآینده به کودک کمک کند. کودکی که احساس خوبی درمورد خودش دارد بهترمی تواند با مشکلات کناربیاید وبهره مندی ازعزت نفس علاوه برآنکه جزئی از سلامت روانی محسوب می‌شود با پیشرفت تحصیلی نیزمرتبط است.
محققان بسیاردریافتند دربین عزت نفس بالا ونمرات مطلوب درمدارس رابطه وجود دارد. بنابراین عزت نفس که جنبه مهمی درکارکرد کلی کودک است بازمینه های دیگری چون سلامت روانی واجتماعی و عملکرد تحصیلی وی در ارتباط است . خانواده یکی ازبهترین منابع شکل گیری عزت نفس واحساس ارزش نسبت به خود درکودکان می باشد تحقیقات انجام شده دراین زمینه بیانگراین مطلب است که کارایی و اعتماد به نفس به بهترین وجه درکودکانی رشد می کند که خانواده هایی گرم و نوازشگر پرورش می یابد .
خانواده هایی که رفتارمسئولانه را پاداش می دهند وهمواره با آن فعالیت های مستقل وتصمیم گیری را تشویق می کنند . ( نیک خو،۱۳۸۷: ۸۶)
اصل صیانت نفس وحفظ شخصیت امری ذاتی است که انسان با آن زندگی می کند واصولاً انگیزه همه تلاشها ، فعالیتها ورضایتهای آدمی همان صیانت نفس است . همه ما درزندگی به طورمستمرمی کوشیم تا به حدی ازقدروارزشی دست یابیم وآن را حفظ کنیم ما درتلاشهای روزمره مان درجتسجوها و باورهایمان آن احساس ها ورفتارهایی را برمی گزینم که احساس می کنیم ما را به درجه ای ازاهمیت وارزش می رساند. اگرانسانی تلاش می کند که ازجهت بنیه اقتصادی ، تمکن بیشترپیدا کند و یا به مقام بالاتری دست یابد برای ارضای همین اصل ذاتی است. زمانی که انسان به سبب عقاید خویش ایثاروجهاد می کند عزت نفسش سیراب می شود حتی درآن جایی که تعالی نفس خویش را در ایثار جایی برای قرب به خدا لازم می بیند. قرآن به این اصل پایدار تکیه کرد. ونتیجه ونهایت همه تلاشها وکوشش های آدمی را صیانت وحفظ عزت نفس وشخصیت او می داند.
« وَمَن جاهَدَ فَإنَّما یُجاهِدُ لِنَفسِهِ اَنَّ اللهَ لَغَنّیٌ عَنِ العالَمین » ( عنکبوت :۶)هرکس جهاد وتلاش کند برای خویشتن جهاد کرده زیرا خداوند ازهمه بی نیازاست .
« فَمَن نَکَثَ فَإنّما یَنکُثُ عَلی نَفسِهِ» ( فتح: ۱۰ ) هر که پیمان بشکند به زیان خود شکسته است .
« وَمَن تَزَکّی فَإنّما یَتَزکی لِنَفسِهِ وَاِلی اللهِ المَصیر » ( فاطر :۱۸ ) و هر که پاک شده برای خود پاک شده و سرانجام همه به سوی خداست .
« وَ مَن یَبخُلُ فَإنّما یَبخُلُ عَن نَفسِهِ وَ اللهُ الغَنیُ وَاَنتُمُ الفُقَراء » ( محمد :۳۸ ) و هر کس بخل ورزد در حق خود بخل ورزیده زیرا خداوند بی نیاز است و شما نیاز مند اویید .
« ومن شکر فإنما یشکر لنفسه و من کفر فاّن ربی غنی کریم »( نمل : ۴۰) پس هر که سپاس گوید برای خود گفته است و هر که کفران ورزد پروردگار من بی نیاز و کریم است .
« فَمَن اِهتَدی فِإنّما یَهتَدی لِنَفسِهِ وَ مَن ضَلَّ فَإنَّما یُضِلُّ عَلَیها » (اسراء : ۱۵ ) هر کس که به راه راست هدایت یابد هدایت به سوی اوست وهر کس گمراه گردد وبه زیان خویش به گمراهی افتاده است .
«وَمَن عَمِلَ صالِحاً فَلِنَفسِهِ وَ مَن اَساءَ فَعَلَیها » ( فصلت : ۴۶ و جائیه : ۱۵ ) وهر کس کار نیک کند برای خود کرده و هر کس کار زشتی کند به ضرر خویش کرده است .( فرهادیان ،۱۳۷۴: ۷۵)
از نخستین روزهای زندگی کودک باید خود باوری را در او رشد داد .خود باوری هدیه ای نیست که بتوا ن آن را از طریق وراثت به کودک منتقل کرد. محبت کردن ، گوش دادن به حرفهای کودک ، تشویق کردن ، احترام گذاشتن، استفاده مناسب و منطقی از قدرت کمک به رشد احساس استقلال،نقش مدرسه در خود آگاهی کودک، شخصیت و جنسیت کودک، همگی باعث رشد خود باوری در کودک شده و او را برای زندگی در جامعه آماده می سازد . همه ما فرزندان خود را دوست داریم . اما مهم این است که آنها نیز باید احساس و یقین کنند که دوستشان داریم چرا که این حس برای رشد اعتماد به نفس ضروری است منظور غرق کردن کودک در محبت نیست بلکه کا فی است به حرفهای او ، صحبت کردن با او و ایجاد اعتماد در او باعث رشد خود آگاهی مثبت ونیرومند در کودک خواهد شد . مسئولیت نهایی والدین ، آماده سازیفرزند برای دست یابی به استقلال واقعی است . این مهم زمانی تحقق می یابد که فرزند ما به هنگام ترک خانه وآماده شدن برای شروع جدید مانند بزرگ سالی دارای خود باوری و سازگار بامحیط باشد رابطه استقلال و عزت نفس بسیار آشکار وانکار ناپذیر است .اتکای کمتر به دیگران و ارزش قائل شدن برای شخصیت خود یکی از نشانه های استقلال کودک است .برای به وجود آوردن اعتماد به خود باید به حرفهای کودک گوش داد . این فن دقیق نه تنها شیوه ای مفید برای ایجاد ارتباط عمیق با کودک است بلکه باعث آگاهی ما از ناگفته و احساسات نهفته فرزندانمان خواهد شد . از سوی دیگر گفت وگوبا کودک باعث می شود تا در ک بهتر و درستر از خود داشته باشد و احساسات خود را بهتر کنترل کند . ( نیک خو ،۱۳۸۷: ۸۸)
یکی از نیازهای مهم واساسی انسان و مخصوصاً کودکان نیاز به تقدیر و تحسین است و از تدابیر مهمی که در بازسازی رفتار فرزندان می تواند از آن استفاده کرد تشویق است . تشویق موجب تقویت روحی فرزندان می شود و نیرویی تازه ای به آنان می بخشد تا بتواند با اعتماد به نفس و پشتگرمی بیشتر کارهای خوب مورد ذوق و علاقه خود را دنبال می کنند و به اهمیت آنان بیش ازپیش پی بر دند تشویق استعداد های درونی کودک را رشد داده وبه شکوفایی سوق می دهد وزمینه های یأ س و نا امیدی و بد بینی را در آنها از بین می برد. کودک در پرتو تشویق یا دمی گیرد که مشکلات سختی ها را بر خود هموار سازد تا هدف مطلوب خود را دنبال کند و تداوم تشویق به تداوم فعالیتهای رشد دهند ه کودک می انجامد . ( لباف :۱۸۵: ۱۰۱)
۲-۲- مروری برتحقیقات مشابه :
۲-۲-۱- تحقیقات انجام شده در داخل کشور:
علوی (۱۳۸۵) در تحقیقی تحت عنوان نگرش ورفتاردینی دانشجویان دانشگاه باهنرکرمان انجام داده ایشان در این تحقیق به این نتیجه دست یافت که: برای نگرش دینی دربعد شناختی ۹۶% بعد عاطفی ۹۳% بعد پیامدی ۵۴% ودرمورد رفتاردینی معادل ۳۶% ازنظرات پاسخگویان درحد مطلوب بوده است. همچنین نتایج تحقیق نشان می دهد که بین نوع دانشکده، جنسیت، وضعیت تأهل، معدل دیپلم، با رفتار دینی رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین بعد شناختی، بعد عاطفی وبعد پیامدی نگرش دینی با رفتار دانشجویان رابطه معنی داری وجود دارد.
علوی(۱۳۸۸) : درتحقیقی تحت عنوان بررسی رابطه میزان احساس شادی با نوع رفتاردانشجویان مختلف دانشگاههای شهرکرمان به این نتیجه دست یافت که با افزایش رفتارهای علمی ، هنری ، اخلاقی ودینی دانشجویان میزان شادی درآنان افزایش می یابد.
علوی (۱۳۸۵): درتحقیقی تحت به عنوان بررسی رفتاردینی وعوامل مرتبط باآن درنوجوانان دبیرستانهای کرمان اینگونه گزارش داد که ۲/۹۲% دانش آموزان رفتاردینی مطلوبی را ازخود نشان می‌دهند. و همچنین بین رفتاردینی ونوع مدرسه وجنسیت دانش‌آموزان رابطه معنی داری وجود دارد ولی بین رفتاردینی دانش آموزان وپایه تحصیلی آنان رابطه معنی داری وجود ندارد.
عسکری ، احدی ، مظاهری ، عنایتی ،حیدری (۱۳۸۶) درتحقیقی تحت عنوان رابطه بین شادکامی ، خود شکوفایی،سلامت روان وعملکرد تحصیلی با دوگانگی جنسی دردانشجویان دختروپسرواحد علوم تحقیقات مرکزاهوازبه این نتایج رسیده اند که بین متغییرهای شادکامی ودوگانگی جنسی، بین خود شکوفایی ودوگانگی جنسی، بین سلامت روان ودوگانگی جنسی، بین شادکامی وخود شکوفایی، بین شادکامی وسلامت روان، بین خود شکوفایی وسلامت روان روابط معنا داری به دست آمد .( ۰۰۱/۰> P). ولی بین عملکرد تحصیلی با دوگانگی جنسی ، بین شادکامی با عملکرد تحصیلی ، خود شکوفایی با عملکرد تحصیلی وسلامت روان با عملکرد تحصیلی رابطه معناداری مشاهده نگردید.(۰۰۱/۰< P). درضمن روابط بین متغییرها با توجه به تفکیک جنسیت مورد بررسی قرارگرفت که با توجه به نتایج به دست آمده بین شادکامی ودوگانگی جنسی دردانشجویان پسررابطه معنا داری مشاهده نگردید. (۰۰۱/۰< P) ولی بین شادکامی و دوگانگی جنسی در دختران رابطه معناداری مشاهده گردید. (۰۰۱/۰> P) همچنین بین سلامت روان ودوگانگی جنسی وخود شکوفایی ودو گانگی جنسی ونیزبین عملکرد تحصیلی ودوگانگی جنسی در دختران وپسران به تکفیک حنسیت رابطه معنا داری مشاهده نگردید. (۰۰۱/۰< P)
ازسوی دیگرببن شادکامی وخود شکوفایی ونیزبین شادکامی وسلامت روان وبین خود شکوفایی وسلامت روان هم دردختران وهم درپسران رابطه معنا داری مشاهده گردید. . (۰۰۱/۰> P).
ولی بین شادکامی و عملکرد تحصیلی ، بین خود شکوفایی وعملکرد تحصیلی ونیزبین سلامت روان وعملکرد تحصیلی هم دردختران وهم درپسران رابطه معنا داری مشاهده نگردید. (۰۰۱/۰< P).
نوری (۱۳۸۷) درتحقیقی تحت عنوان عوامل خانوادگی مرتبط با دیانت دانش آموزان دختردبیرستان های شهررفسنجان ، به این نتایج رسید :
۱- دیانت دانش آموزان ووالدین آنها درسطح مطلوبی قرارداشت.
۲-بین دیانت والدین وفرزندان رابطه معنی داری وجود داشت .
۳-بین دیانت دانش آموزان وروابط عاطفی موجود درخانواده رابطه معنی داری وجود داشت .
۴-بین دیانت دانش آموزان واقتصاد خانواده درنمونه مورد بررسی رابطه معنی داری یافت نشد.
۵-بین دیانت دانش آموزان وتحصیلات والدین در نمونه مورد رابطه معنی داری یافت نشد.
علوی (۱۳۷۹) درتحقیقی تحت عنوان بررسی رفتار وعملکرد دینی نوجوانان سالهای اول ، دوم وسوم دبیرستان های شهرکرمان به این نتایج دست یافت.
۱-بین رفتاروعملکرد دینی دانش آموزان سالهای اول ، دوم وسوم تفاوت معنی داری وجود ندارد.
۲- رفتاروعملکرد دینی دانش آموزان درمدارس دولتی بیشترازغیرانتفاعی بوده است .
۳- رفتاروعملکرد دینی دانش آموزان دختربهترازپسران بوده است .
۴-میانگین نظرات پاسخ دهندگان درمورد رعایت هفتاد وچهارمؤلفه دینی ۸/۶۳ درصد بوده است که وضع نامطلوبی را نشان می دهد.
رنجبر(۱۳۸۷) درتحقیقی تحت عنوان تأثیردیانت برشادی دانش آموزان مدارس دخترانه مقطع راهنمایی ودبیرستان ناحیه ۲ شهرکرمان به این نتایج دست یافتند:
۱-میزان دانش دینی دانش آموزان پایین، نگرش دینی دانش آموزان مثبت ورفتاردینی آنها تا حدی مناسب به دست آمد.
۲-میزان شادی دانش آموزان نسبتاً زیاد است .
۳-دانش دینی برشادی دانش آموزان موثرنیست.
۴- نگرش ورفتاردینی دانش آموزان برشادی آنها تأثیردارد.
۵- دربین عوامل فردی مقطع تحصیلی دانش آموزان بردانش دینی آنها، معدل دانش آموزان بردانش دینی ، رفتاردینی وشادی آنها ، همچنین پایه تحصیلی وسن دانش آموزان بررفتاردینی آنها تأثیردارد.
میرلوحی، مولوی وآنش پور(۱۳۸۶) درتحقیقی تحت عنوان بررسی رابطه بین جوعاطفی خانواده وخلاقیت دانش آموزان کلاس چهارم وپنجم دبستان شهراصفان ، به این نتایج دست یافته اند که بین خلاقیت دانش آموزان با پاسخ دهی عاطفی ومشارکت عاطفی رابطه معنا داری وجود دارد. (۵ ۰/۰>P) بین خلاقیت وسایرزیرمقیاسهای جوعاطفی خانواده رابطه معنا داری وود نداشت همچنین خلاقیت دردختران به طور معنا داری بیشترازخلاقیت درپسران بود (۵ ۰/۰>P) ازمتغییرهای جمعیت شناسی، متغیرمعدل با خلاقیت رابطه معناد داری داشت. (۱ ۰/۰ P) بین سایرمتغییرهای فضای منزل ، نوع منزل ، شغل پدرومادر، تعداد اعضای خانواده ، ترتیب تولد با خلاقیت رابطه معنا داری مشاهده نگردید.
جاویدی (۱۳۷۹) به نقل ازمیرلوحی، مولوی، آتش پور، (۱۳۸۶) به برسی رابطه جو عاطفی خانواده و خلاقیت درکودکان پیش دبستانی پرداخت. نتایج تحقیق وی نشان داد که جوعاطفی خانواده آزادمنشانه با خلاقیت رابطه معنادار ومثبت داشت جوعاطفی خانواده مستبدانه با خلاقیت رابطه منفی ومعنا دارنشان داد ورابطه خانواده آزاد منشانه وخلاقیت معنا دارنبود.

– معنای موّسع این کلمه معنائی است که از یک طرف شامل تزویر در اسناد است (جعل اسناد به معنی اخص) و از طرف دیگر شامل تمام قلب سازیها از قبیل ساختن سکه تقلبی و غیره می باشد.
منظور و مورد توجه ما از جعل در معنای مضیق آن است که جرم در نوشته یا سند می باشد.^[۵]
قانونگذار ایران از بزه جعل تعریفی ارائه نداده و به ارائه مصادیقی از انواع جعل پرداخته است. حکم ماده ۵۲۳ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵ این مطلب را به طور واضح بیان می کند. مرحوم دکتر ضیاء الدین پیمانی معتقد است :
«جعل عبارتست از قلب متقلبانه حقیقت در یک نوشته یا سند یا چیز دیگر با هدف اضرار به غیر به یکی از طرق مذکور در قانون ».^[۶]
دکتر ایرج گلدوزیان جعل را این چنین تعریف می کند :
«جعل و تزویر عبارتست از قلب متقلبانه حقیقت به زیان دیگری به یکی از طرق مذکور در قانون در یک سند یا نوشته یا چیز دیگر ».^[۷]
تعریف این دو حقوقدان کشورمان که در تعریف جعل به عنصر، قلب متقلبانه حقیقت به زیان دیگری تکیه نموده اند مورد انتقاد حقوقدانان دیگر قرار گرفته است.
دکتر میرصادقی جعل را چنین تعریف می کند :
«ساختن یا تغییر دادن آگاهانه نوشته یا سایر چیزهای مذکور در قانون به قصد جا زدن آنها به عنوان اصل برای استفاده خود یا دیگری و به ضرر غیر ».^[۸]

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

این استاد دانشگاه در توجیه تعریف خود از جعل ، بیان می دارد که تعریف مذکور می تواند تمامی مصادیق مذکور در ماده ۵۲۳ قانون مجازات اسلامی را دربر گیرد.
تعریف جرم جعل اگر بر پایه این باشد که همه مصادیق مذکور در ماده ۵۲۳ قانون مذکور را دربر گیرد؛ با این حال اگر ماده مذکور دستخوش تحول گردد و به آن مصادیق دیگری از سوی قانونگذار اضافه گردد ، آیا تعریف فوق از جعل ناقص نخواهد بود؟ لذا باید یک تعریف جامع و مانعی را ارائه داد.
برای تعریف جرم جعل باید به عناصر اصلی ذیل توجه کرد :
۱ ) ساختن نوشته یا هر چیز دیگر برخلاف حقیقت (تغییر حقیقت در یک نوشته) ؛
۲ ) امکان یا احتمال ورود ضرر به غیر (هر چند که تحقق ضرر شرط وقوع جرم نیست) ؛
۳ ) قصد متقلبانه.
گارسون معتقد است^[۹] که در تعریف جعل سند باید شرایط ذیل باشد :
الف ) باید قلب حقیقت شده باشد ؛
ب ) این قلب حقیقت نسبت به یک نوشته صورت گرفته باشد ؛
ج ) به یکی از کیفیات پیش بینی شده در قانون ارتکاب شود ؛
د ) طبعاً موجب خسارت باشد ؛
س ) با قصد متقلبانه اقدام به جعل کرده باشد.
با درنظر گرفتن تعاریف علمای حقوق می توان جعل را چنین تعریف کرد :
«جعل سند عبارتست از ساختن نوشته یا سند یا چیز دیگر به خلاف واقع توأم با سوء نیت به یکی از طرق مذکور در قانون به نحویکه قابل اضرار به غیر باشد».
۱۰-۲ انواع جعل و وجوه افتراق آنها
۱-۱۰-۲ جعل مادی
حقوقدانان ایران معمولاً جعل را به مادی و معنوی تقسیم بندی می کنند، دکتر جعفری لنگرودی جعل مادی را این گونه تعریف می کند :
«جعل مادی عبارتست از قلب حقیقت به وسیله دخل و تصرف در سندی مانند خراشیدن، تراشیدن، استعمال مهر دیگری بدون اجازه صاحب آن یا جعل امضاء کسی »^[۱۰]
عده ای از حقوقدانان کیفری معتقدند : جعل مادی آن است که در ظاهر و صورت نوشته یا سند و غیره خدشه وارد می شود.^[۱۱]
در مقابل عده ای دیگر معتقدند جعل مادی است، وقتی که قلب حقیقت به صورت فیزیکی انجام شود و در نوشته از خود آثار و علائم حسی و ملموس باقی گذارد و غالباً به وسیله کارشناس قابل تشخیص است.^[۱۲]
دکتر گلدوزیان معتقد است: «جعل مادی عبارتست از تحریف حقیقت با عملی مادی ضمن باقی ماندن اثر خارجی مادی جعل در نوشته یا سند و غیر آن».^[۱۳]
پس جعل مادی یعنی تحریک و تقلب در نوشته به صورت مادی و دارای آثار مجسم و عینی باشد و لازمه این تغییر آن است که اولاً نوشته وسند قبلاً باشد ثانیاً در آن سند، افعالی همچون، خراشیدن، تراشیدن حذف کلمات، اضافه یا الحاق یا محو یا اثبات صورت گرفته باشد.
از مصادیق و صورجعل مادی می توان به موارد ذیل اشاره نمود :
– خراشیدن، تراشیدن، محو کردن یا سیاه کردن قسمتی از نوشته و قلم بودن در آن؛
– ساختن نوشته یا سند برخلاف حقیقت، ساختن مهر و امضاء، به کاربردن مهر دیگری بدون اجازه الصاق متقلبانه نوشته ای به نوشته دیگر؛
تقدیم یا تأخیر سند نسبت به تاریخ حقیقی ما به اختصار هر یک از آنها را ذیلاً به طور مجزا توضیح می دهیم :
۱ ) خراشیدن، تراشیدن، محو یا سیاه کردن قسمتی از نوشته :
خراشیدن شامل از بین بردن یک جزء از کلمه است در سند یا نوشته، مثلاً ۳۰۰ میلیون ریال را به ۲۰۰ میلیون ریال تبدیل کند و تراشیدن شامل از بین بردن تمام کلمه است مثلاً از بین بردن نام یکی از شرکاء. محو عبارت است از پاک نمودن از بین بردن جمله، کلمه یا حرف یا عدد در یک نوشته به گونه ای که نتوان به آن پی برد.
۲ ) قلم بردن، الحاق و اضافه کردن عبارتی در سند :
اضافه کردن رقم یا حروف یا کلمه ای را در متن یا حاشیه سند یا نوشته ای را الحاق گویند که این الحاق ممکن است تغییر رقم یا حروف باشد یا الحاق در محل تراشیدگی و خراشیدگی باشد یا الحاق کلمات یا سطر در بین سطر یا در خاتمه.
۳ ) الصاق متقلبانه سندی به سند دیگر:
مونتاژ اسناد و نوشته ها به هم دیگر به طور متقلبانه را گویند.
۴ ) مقدم یا مؤخر نمودن تاریخ سند:
نوع دیگر از انواع جعل مادی مقدم یا مؤخر نمودن تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی و واقعی آن است.
۵ ) ساختن نوشته یا سند:
مقصود از ساختن این است که هیچ گونه سابقه قبلی از نوشته یا سند نباشد و ترکیب آن از ابتدا تا انتها که شامل خط و امضاء هر دو می شود.
۶) ساختن مهر و امضاء:
در اینجا جاعل به سند کار ندارد بلکه امضاء یا مهر شخص صاحب سند را جعل می کند.
۱۱-۲ جعل معنوی
جعل معنوی که از آن به عنوان جعل مفادی نیز یاد شده است یکی از صور جعل می باشد و آن عبارت است از تغییر حقیقت از حیث معنی و مفهوم نوشته به نحویکه به طور کلی آثاری از تبدیل و تغییر کلمات نوشته ظاهراً محسوس نباشد و هیچ گونه آثار مادی آشکاری از خود به جای نگذارد.
دکتر جعفری لنگرودی معتقد است که جعل معنوی :
«قلب حقیقت در مدلول سند بدون استمداد از عمل مادی مانند الصاق عکس دیگری به جای عکس صاحب کارت ورود جلسه امتحان و امتحان دادن به جای او یا ترک فعل مانند اینکه حسابداری برخی از عوائد و اصله را عملاً ننویسد و بنمایاند که واقع همان است که نوشته است»^[۱۴]
عده ای جعل معنوی را این گونه تعریف نموده اند:
«جعل معنوی عبارتست از قلب حقیقت در ذهن و انعکاس حقیقت قلب شده در ذهن به عالم واقع یا خارج از ذهن».^[۱۵]

• سال ۱۹۹۴ انتشار استاندارد QS 9000 تحت عنوان نیازمندی­های سیستم کیفیت.

• • سال ۱۹۹۸ انتشار استاندارد ISO/TR10014 تحت عنوان خطوط راهنما برای مدیریت اقتصادی کیفیت (کرباسیان و آقادادی، ۱۳۸۵).

  (( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

هزینه­یابی کیفیت در ابتدا توسط صنایع تولیدی بکار گرفته شد، اما امروزه از سوی بخش بازرگانی، بخش دولتی و سازمان­های خدماتی مورد استقبال فراوان قرار گرفته است. دلایل و شواهد بسیاری وجود دارد که ثابت می­ کند هزینه­یابی کیفیت، در محیط­های غیر تولیدی متعدد از جمله موسسات مالی، سازمان­های حمل و نقل و توزیع، موسسات بهداشتی و درمانی و آژانس­های مسافرتی و توریستی نیز به کار گرفته می­ شود (دیل و پلانک، ۱۳۸۱).
۲-۱۲- مفهوم هزینه­ های کیفیت
در این قسمت ابتدا به مفهوم کیفیت پرداخته می­ شود سپس هزینه­ های کیفیت مورد بحث قرار می­گیرد.
۲-۱۲-۱- مفهوم کیفیت
کیفیت به درجه مرغوبیت اشاره می­ کند. گریسون^[۳۵] اشاره می­ کند که یک خدمت یا کالای با­کیفیت، کالا یا خدمتی است که انتظارات مشتری را در رابطه با ویژگی­های کلیدی عملکرد محصول، قابلیت اطمینان، دوام یا مناسب بودن آن برای استفاده تحقق بخشیده یا مازاد بر آن انتظارات را محقق نماید. کیفیت تطابق معیاری است که تحقق ویژگی­های محصول را نشان می­دهد. تطابق به شدت مورد تاکید است زیرا کلیدی برای تحقق انتظارات مشتری می­باشد. یک محصول معیوب محصولی است که مطابق ویژگی­های مورد انتظار نباشد.
دیدگاه های متفاوتی درباره تطابق وجود دارد که به شرح زیر است:

• دیدگاه سنتی تطابق: یک دامنه قابل قبول از ارزش را برای هر ویژگی یا مشخصه کیفیت تعریف می­ کند. هر واحد محصول که در محدوده مذکور قرار گیرد به عنوان غیر معیوب در نظر گرفته می­ شود.

• دیدگاه کیفیت نیرومند تطابق: بر دقت تطابق تاکید می­ کند و هیچ دامنه­ای از انحراف را قابل قبول تلقی نمی­کند. در این دیدگاه مفاهیم نیرومندی و ضایعات صفر مطرح می­ شود. نیرومندی به معنای تطابق دقیق با ارزش هدف می­باشد به طوری که هیچ نوسانی مجاز نمی ­باشد. ضایعات صفر به معنی این است که تمام محصولات مطابق انتظارات هستند.

همانگونه که هورنگرن (۲۰۰۲) اشاره می­ کند، دو جنبه اصلی از کیفیت عبارتند از:
کیفیت طراحی: شیوه­ای است که ویژگی­های محصول را با نیازهای مشتریان مطابقت می­دهد.
کیفیت عملکرد: به این معناست که عملکرد محصول مطابق با طراحی محصول باشد.
گویاترین تعریف را جامعه کنترل کیفیت آمریکا به شرح زیر ارائه کرده است:
کیفیت عبارت است از تمامیت ویژگی­های ظاهری و باطنی کالاها یا خدماتی که مشتریان را در لحظه خرید و هنگام استفاده راضی کند.
سازمان بین المللی استاندارد^[۳۶] نیز تعریف نسبتا مشابهی از کیفیت به شرح زیر ارائه کرده است:
کیفیت یعنی مجموعه حالت­ها و ویژگی­های یک کالا یا خدمات که نیازهای ظاهری و پنهان مشتریان را برآورده کند.
۲-۱۲-۲- ابعاد کیفیتی خدمات
طبق یک تعریف، هر فعالیت اولیه یا مکملی که مستقیما به تولید محصول منجر نمی­ شود خدمت نامیده می­ شود. به تعبیر دیگر، تمام کارهایی که یک فرد یا سازمان به منظور جلب رضایت مشتری و کمک به آنها بدون عرضه فیزیکی یک کالا و به منظور دریافت بیشترین ارزش از محصولات انجام می­دهد خدمت نامیده می­ شود. با این تعاریف میتوان گفت که خدمت بخشی از مفهوم وسیع محصول محسوب می­ شود. در عین حال خدمات ویژگی­های متفاوتی نسبت به محصولات دارند که مهمترین آنها عبارتند از:

• نا ملموس بودن خدمت: یعنی خدمت را قبل از خرید نمی­ توان دید، لمس کرد یا حس نمود.

• عدم یکنواختی و ناپیوستگی کیفیت در خدمات: کیفیت خدمات ارائه شده به افراد ارائه دهنده آن و شرایط ارائه بستگی دارد. بنابراین کیفیت خدمات انجام گرفته ممکن است در طول زمان یکسان نباشد. این در حالی است که در یک خط تولید، علیرغم پراکندگی ذاتی فرایند، کیفیت محصولات به طور نسبی یکسان می­باشد.

• تفکیک­ناپذیری میان خدمت و ارائه دهنده آن: چون تاثیر نیروی انسانی در انجام خدمات بالاست معمولا نمی­ توان خدمت را از ارائه دهنده آن و وضعیت و شرایط دریافت آن جدا ساخت.

• غیر قابل ذخیره بودن خدمات: تولید و مصرف خدمات در یک لحظه صورت می­گیرد بنابراین ذخیره­سازی خدمت غیر ممکن است و به همین دلیل امکان رفع اشتباهات احتمالی در آن وجود ندارد.

• دخالت مشتری: معمولا در فرآیندهای ارائه خدمت خود مشتری نیز دخالت دارد و بنابراین کیفیت نهایی تابعی از نحوه تعامل مشتری (که معمولا خارج از کنترل ارائه دهنده خدمت است) خواهد بود.

کیفیت واقعی هر خدمت بستگی به آن دارد که چگونه عناصر خدمت در هنگام ارائه آن با یکدیگر عمل میکنند تا انتظارات مشتری را برآورده سازند. عناصر خدمت شامل افرادی که خدمت را انجام می­ دهند، ابزارها که پایه عملکرد هستند و محیط فیزیکی که خدمت در آنجا انجام می­ شود، می­باشد. اما باید توجه داشت که کیفیت خدمات نمی­تواند بالاتر از پتانسیل منابع تولید کننده آن یا بیشتر از پتانسیل کارکنان سازمان­های خدماتی باشد. بر اساس مطالعات انجام شده، ابعاد زیر از دید مشتریان خدمات مورد توجه قرار می­گیرند:
۱- قابلیت اطمینان^[۳۷]: بیانگر نرخ وقوع خطا می­باشد. به عنوان مثال نرخ اشتباهات یک تایپیست نشان­دهنده قابلیت اطمینان به اوست.
۲- پاسخگویی: عبارت است از پاسخگویی درست و به موقع به خواسته­ های مشتری، مثل پاسخگو بودن موثر و به موقع کارمند پذیرش هتل.
۳- درک مشتری: شامل تلاش ارائه دهندگان خدمت برای شناخت خواسته ­ها و نیازهای مشتری جهت تامین آنها می­باشد. به عنوان مثال می­توان به نظرسنجی از مشتریان در زمینه محصولات و یا خدمات ارائه شده به آنها اشاره کرد.
۴- دسترسی: عبارت است از دسترسی زمانی و مکانی راحت و سریع به خدمات مورد نیاز، مثلا دسترسی ۲۴ ساعته به خدمات بانکی.
۵- رفتار مناسب: مربوط به نوع برخورد پرسنل موسسات خدماتی در رابطه با مشتری می­ شود.
۶- برقراری ارتباط: برقراری ارتباط مقدمه درک مشتری است. بنابراین فهم بیان مشتری، خوب صحبت کردن، خوب شنیدن در این زمینه اهمیت می­یابد.
۷- اعتبار: اعتبار شاخصی کلی است که نشان­دهنده عملکرد کلی سازمان از نظر مشتری بوده و معادل با شهرت در ابعاد کیفیتی محصول محسوب می­ شود.
۸- امنیت: در این بعد جنبه­ های مختلفی که می ­تواند برای مشتری ایجاد امنیت نماید مورد توجه قرار می­گیرد. امنیت هم شامل جنبه­ های فیزیکی و سخت افزاری و هم شامل جنبه­ های نرم افزاری (به معنای قرار نگرفتن اطلاعات خصوصی افراد در دسترس دیگران) می­باشد. مثلا در مورد خدمات پست انتظار این است که نامه­ های افراد باز نشود و یا در مورد بیمارستان پرونده ­های پزشکی بیماران در دسترس عموم قرار نگیرد.
۹- صلاحیت: عبارت است از توانایی و مهارت لازم افراد جهت انجام کارها. این بُعد معمولا در تخصص­های حرفه ای نظیر پزشکی، سدسازی و ساخت نیروگاه و … از اهمیت ویژه­ای برخوردار است.
۱۰- امکانات فیزیکی: دربرگیرنده شرایط و امکانات فیزیکی در محیط و فضا می­باشد. به عنوان مثال امکانات پیشرفته، ساختمان مناسب، وسایل رفاهی و پذیرایی و تجهیزات پیشرفته در این دسته قرار می­گیرد (صالح اولیا و شیشه­بری، ۱۳۹۰).
۲-۱۳- هزینه­ های کیفیت
مبحث هزینه­ های کیفیت به خودی خود جالب و کنجکاو برانگیز است. به طور رایج همه از اینکه محصول یا خدمت با­کیفیت باشد تمجید می­ کنند لیکن کیفیت بالاتر نیازمند اقدامات و تمهیداتی است که انجام آنها مستلزم هزینه و آن هم هزینه­ای قابل توجه است. به هر حال بحث هزینه­هایی که دقیقا به کیفیت مربوط میشود و تاثیری که هر دسته هزینه بر دسته دیگر دارد می ­تواند در موجه بودن و یا نبودن تولید محصول و خدمت روشنگر باشد. در اغلب موارد مقایسه هزینه­ها می ­تواند مدیران را قانع سازد که انجام برخی هزینه­ها که نهایتا کیفیت را تضمین می­ کنند، از زیان­های احتمالی می­کاهد و بر فروش بیشتر و اقبال و همراهی مشتری اثرگذار است (دیل و پلانک، ۱۳۸۱).
با گسترش روز افزون مباحث مربوط به سازمان تجارت جهانی و پیوستن تدریجی کشورهای مختلف به این سازمان، لزوم توجه به تکنیک­های مدیریت هزینه بیش از پیش احساس می­ شود. کشورهایی که به این پیمان جهانی می­پیوندند به دنبال ساز و کارها و ابزارهایی هستند که بتوانند به دوام و بقا اقتصادی آنها در بازار پر رقابت جهانی کمک کنند و بتوانند پیش از ورود به این رقابت همه جانبه، قابلیت ­های مناسب و آمادگی لازم را کسب نمایند. امروزه قیمت و کیفیت از مهمترین مزیت­ها در صنایع به شمار می­آیند. از اینرو ارزیابی رابطه بین این دو مزیت رقابتی در سال­های اخیر به ویژه در صنایع پیشرو در کشورهای صنعتی بسیار مورد بحث بوده است. اینکه عدم کیفیت چه تاثیری بر قیمت محصولات و خدمات و متعاقبا بر درآمد شرکت خواهد داشت و نیز برای رسیدن به کیفیت مطلوب باید چقدر هزینه کنیم، بحث هزینه­یابی کیفیت را جایگاهی ویژه بخشیده است. از اینرو بهبود کیفیت به عنوان بهترین راه برای افزایش رضایت مشتری، کاهش هزینه­ های تولیدی و افزایش بهره­وری شناخته شده است. در بازار یکپارچه دنیای آینده، کسانی قادر به رقابت هستند و می­توانند به دوام و بقا واحدهای تجاری خود امیدوار باشند که بتوانند کالاهایی با مزایای رقابتی، تولید و به بازار عرضه کنند. عرضه کنندگانی که بتوانند محصولاتی را با کیفیت و کارکرد مشابه اما با قیمت­های پایین­تر به بازار ارائه کنند، گوی سبقت را از دیگر رقبا خواهند ربود و سهم خود را در بازار افزایش خواهند داد. از اینرو سازمان­ها به منظور جلب رضایت مشتریان با برقراری و اجرای یک سیستم جامع کنترل کیفیت و برآورد و تخصیص بودجه متناسب بر بهبود کیفیت کالا و خدمات خود تاکید دارند. در سال­های اخیر به مفاهیم و معانی کیفیت توجه زیادی شده است. کانون اصلی تفکرات سازمان­ها و شرکت­ها، بهبود کیفیت به منظور بقا در دنیای رقابتی بوده است. اما موضوعی که در ارتباط با کیفیت و میزان آن در سازمان­ها به خصوص در شرکت­های خدماتی به طور مشخص مورد اندازه ­گیری و سنجش قرار نگرفته است مفهوم هزینه­ های کیفیت می­باشد که در اذهان عموم به طور شفاف تعریف نشده است (کروتی^[۳۸]، ۲۰۰۱).
همه سازمان­ها متحمل هزینه­ های کیفی می­شوند، حتی اگر رسما این هزینه­ها را جمع­آوری، محاسبه و گزارش نکنند. هزینه­ های کیفیت بسیار وسیع هستند. بر اساس کشفیات و یافته­های شورای ملی توسعه اقتصادی در طی مطالعات انجام شده در خصوص کیفیت و استانداردها نزدیک به ۱۰٪ تا ۲۰٪ کل ارزش فروش یک سازمان صرف هزینه­ های کیفیت می­ شود. از مهمترین مشکلاتی که در زمینه هزینه­یابی کیفیت وجود دارد این است که هزینه­ های کیفیت به طور کامل در گزارش­های حسابداری ثبت نمی­شوند و اغلب بخش قابل توجهی از آنها مغفول می­ماند. همچنین این هزینه­ها را نباید تنها به فعالیت­های تولیدی و عملیاتی محدود نمود، بلکه باید به هزینه­ های صورت گرفته در حوزه بخش­های خدماتی نیز توجه کرد (دیل و پلانک، ۱۳۸۱).
بر اساس بررسی­ها و مطالعات متمادی متخصصان ستادی کیفیت، نکات جالب توجه زیر در مورد هزینه­ های کیفیت آشکار شده است:
– هزینه­ های وابسته به کیفیت، بسیار بیشتر از آنچه در گزارش­های حسابداری به چشم می­خورد، است. برای اغلب سازمان­ها این هزینه­ها بین ۲۰ تا ۴۰ درصد فروش گزارش شده است.
– هزینه­ های کیفی فقط ناشی از عملیات کارگاهی نبوده، بلکه عملیات پشتیبانی نیز سهم عمده­ای در این هزینه ها دارند.
– بخش عمده­ای از این هزینه­ها ناشی از کیفیت پایین محصولات یا خدمات می­باشد. در حالی که امکان حذف این هزینه­ها وجود دارد ولی معمولا در هزینه­ های استاندارد عملیاتی پنهان شده ­اند.
– در سازمان­هایی که از هزینه­یابی کیفیت استفاده شده است معمولا دو نوع فعالیت دستور کار قرار گرفته است:
– برآورد هزینه­ های ناشی از کیفیت پایین محصولات و استفاده از یافته­ ها و نتایج آنها جهت تعریف پروژه­ های بهبود کیفیت.
– توسعه سیستم حسابداری جهت تعیین هزینه­ های کیفی و سپس انتشار و اعلام نتایج بدست آمده. هدف از این امر ایجاد انگیزه در مدیران برای انجام اقداماتی در جهت کاهش این هزینه­ها به کمک اعداد و ارقام منتشر شده می­باشد.
متاسفانه در ایران تاکنون توجه کافی به این مطلب نشده است. به طوریکه اکثر متخصصین و کارشناسان حتی با مفاهیم اولیه آن نیز آشنا نیستند (صالح اولیا و شیشه­بری، ۱۳۹۰).
۲-۱۴- تعاریف هزینه­ های کیفیت