۲۰۰۲

ﻣﯿﺰوﻧﻮ و اﯾﺘﻮ/ ژاﭘﻦ

تهیه ﻧﺴﺨﻪ رﻧﮕﺮزی اﻟﯿﺎف

Recipe
Optimization

۲۰۰۳

ﻟﯽ و ﻟﯿﻦ/ ﻣﻮﺳﺴﻪ
ﻧﺴﺎﺟﯽ ﭼﯿﻦ

ﻃﺮاﺣﯽ ﻓﺮاﯾﻨﺪ رﻧﮕﺮزی ﺑﺎ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت رﻧﮕﺰا، ﻣﺸﺨﺼﺎت ﭘﺎرﭼﻪ و ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎی ﻣﺎﺷﯿﻦ رﻧﮕﺮزی

Dexpert

۲۰۰۵

ﺷﻤﻌﯽ/ NCSU

ﺣﻞ ﻣﺸﮑﻼت رﻧﮕﺮزی ﮐﺎﻻی ﭘﻨﺒﻪای

DDES

۲۰۰۷

ﻣﻮﻟﻔﺎن/ AUT

ﺣﻞ ﻣﺸﮑﻼت رﻧﮕﺮزی ﮐﺎﻻی ﭘﻨﺒﻪای

Dexpert-p

۲۰۰۹

ﺷﻤﻌﯽ/ NCSU

ﺣﻞ ﻣﺸﮑﻼت رﻧﮕﺮزی ﮐﺎﻻی ﭘﻠﯽاﺳﺘﺮی

DDES-B

۲۰۱۰

ﻣﻮﻟﻔﺎن/ AUT

ﺣﻞ ﻣﺸﮑﻼت رﻧﮕﺮزی ﮐﺎﻻی ﻣﺨﻠﻮط ﭘﻨﺒﻪ/ﭘﻠﯽاﺳﺘﺮی

ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ در (ﺟﺪول۲-۶) ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﺷﻮد اﯾﻦ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﻫﺎ در اﺑﺘﺪا ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺮای ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﺴﺨﻪ در ﺻﻨﻌﺖ رﻧﮕﺮزی ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺮده ﺷﺪه اﺳﺖ. سیستم های خبره پیش از این، تجربه ارائه خدمات در شاخه رنگرزی در نساجی را داشته، که البته اغلب در مورد رنگزاهای مصنوعی بوده است. به ترتیب در سال های ۱۹۹۱، ۱۹۹۲، ۱۹۹۴، ۱۹۹۸، ۲۰۰۱، ۲۰۰۲، سامانه های خبره Wooly ، Bafarex ، Smartmatch ، Batem ، Calopoca و Recipe Decision ،(Convert et al,2000:147) به منظور تعیین نسخه رنگرزی ساخته شده است (گودرز و همکاران،۱۳۹۱: ۵) و یا نرم افزار مهندسی شاخص رنگ که توسط انجمن علمی دانشکده مهندسی نساجی دانشگاه صنعتی اصفهان برای مجموعه ای به نام کالرایندکس(Colour Index International) که اطلاعات و داده های آن توسط دو موسسه SDC و AATCC جمع آوری شده، طراحی شده است. «ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﮐﺎرﺑﺮد ﻫﻮش ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ و ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﻫﺎی ﺧﺒﺮه در زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ رﻧﮕﺮزی ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ رﺿﺎﯾﺖ ﮐﺎرﺑﺮان آن را ﺟﻠـﺐ ﮐﻨﺪ و ﻋﻤﻠﮑﺮد رﺿﺎﯾﺖ ﺑﺨﺸﯽ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ اﻓﺮاد ﺧﺒﺮه از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن دﻫﺪ. در اﯾـﻦ راﺳﺘﺎ ﻓﻦ آوری ﺳﺎﺧﺖ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﻫﺎی ﺧﺒﺮه ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻧﻤﺎﯾﺶ داﻧﺶ، اﮐﺘﺴﺎب داﻧﺶ، اﺑﺰارﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ، ﻃﺮاﺣﯽ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻧﻮﯾﺴﯽ آﻧﻬﺎ در ﺣﺎل اﺻﻼح و ﺑﻬﺒﻮد اﺳﺖ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻮﺳﻌﻪ در زﻣﯿﻨﻪ اﯾﺠﺎد واﺳﻂﻫﺎی ﮐﺎرﺑﺮ ﻫﻤﭽﻨﺎن اداﻣﻪ دارد ﺗﺎ ارﺗﺒﺎط ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﺎ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﺧﺒﺮه ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﻣﺤﺎوره ای اﻧﺠﺎم ﮔﺮدد. ﺑﻪ ﻫﺮ ﺻﻮرت، ادﻏﺎم ﺗﮑﻨﯿﮏﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻮش ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﻣﻨﻄﻖ ﻓﺎزی، ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎی ﻋﺼﺒﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﭘﺮدازش ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺑﺎ ﻣﺤﻮرﯾﺖ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪﻫﺎی ﺧﺒﺮه ﻣﺴﯿﺮ ﺧﻮشﺑﯿﻨﺎﻧﻪ آﯾﻨﺪه اﯾﻦ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪﻫﺎ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ»(گودرز و همکاران،۱۳۹۱: ۵).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲-۶-ضرورت بهره گیری از سیستم خبره در انتخاب نسخه رنگرزی طبیعی در صنعت فرش دستباف
حوزه تخصصی فرش دستباف از شاخه منسوجات که از بهره وری از سیستم خبره بی بهره بوده، می تواند از این سیستم جهت ارتقاء کیفیت، گسترش دانش خبره و مدیریت تولید کمک بگیرد. فرش دستباف در جهان به عنوان یک منسوج نفیس و ارزشمند جایگاه ویژه‌ای دارد. حضور این صنعت به عنوان اولویت های صادرات غیرنفتی نقش آن را پررنگ تر می کند. در صنعت فرش دستباف؛ انتخاب مواد اولیه و نسخه رنگرزی مناسب دو مولفه اصلی هر فرش بوده، که بررسی ضرورت شکل گیری سیستم خبره هر یک آنها قابل تأمل می باشد. در بخش رنگرزی که موضوع این پروژه می باشد نیز با توجه به زیبایی و ثبات رنگ های طبیعی در فرش دستباف ایران در گذشته و عدم به کارگیری این‌گونه رنگ ها در فرش های صارداتی امروزی، تاحدودی شاهد رکود صادرات قالی ایران هستیم. بنابراین احیاء دوباره رنگرزی طبیعی، از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. با توجه به مناطق مختلف قالی بافی و اطلاعات پراکنده؛ محدودیت های دریافت اطلاعات از خبرگان فرش به طورکلی شامل عدم دسترسی به این افراد به دلیل محدودیت زمانی و موقعیت مکانی، انتقال دشوار‌دانش و مستند‌سازی در این زمینه، کارایی و تکرار پذیری اطلاعات مربوط به دوره زمانی، غیر قابل جایگزین بودن خبرگان (به دلیل بازنشستگی و مرگ و میر) و در نهایت هزینه بالا آن می باشد. ارائه سیستمی خبره و هوشمند جهت راهنمایی در انتخاب نسخه رنگرزی مناسب فرش دستباف،‌ سیستمی که می تواند در قیاس با محدودیت های دریافت اطلاعات از خبرگان این فن، دارای نکات مثبتی از جمله، دسترسی همیشگی از نظر زمان و مکان، انتقال دانش به طور آسان و صریح، کارایی و تکرارپذیری ثابت و یا معمولاً سریع تر، قابل جایگزینی، و به طور اجمالی مقرون به صرفه از لحاظ نحوه ارائه اطلاعات، دسترسی و زمان باشد. در طراحی سامانه خبره برای رنگرزی طبیعی فرش دستباف سعی بر آن می باشد که مطابق با نحوه استدلال یک فرد خبره در رنگرزی و دانش روز این حرفه باشد. به این ترتیب که کاربر نوع کالا، ماشین آلات و رنگزاهای طبیعی موجود و همچنین رنگ و ثبات مورد نیاز خود را به سامانه گزارش دهد و سامانه هم با در نظرگرفتن این معیارها، نسخه های رنگرزی مناسب را به کاربر ارائه دهد. که کاربر بین نسخه های پیشنهادشده مناسب ترین نسخه را انتخاب می کند. از پیامدهای این سیستم خبره می‌توان به روش آسان رنگرزی خامه ی قالی، تنوع رنگی، عدم امکان تقلید و کپی برداری، ثبات در حد ضرورت، صرفه_­ی ­اقتصادی، عدم تاثیرات سو مواد شیمیایی بر محیط زیست ایجاد اشتغال و جز اینها اشاره داشت(شکری و خواجه مهریزی، ۱۳۹۲: ۶۶).
فصل سوم: بیان داده ها و اطلاعات
۳-۱- فرایند تهیه سیستم خبره انتخاب نسخه رنگرزی طبیعی
در این بخش به چگونگی تهیه یک سیستم خبره جهت انتخاب نسخه رنگرزی طبیعی و فرایند اکتساب دانش سیستم خبره پرداخته می شود و در ادامه به معرفی پایگاه دانش (پایگاه داده)، موتور استنتاج و واسط کاربر در سیستم خبره NDES می پردازیم.
۳-۱-۱- چگونگی تهیه یک سیستم خبره جهت انتخاب نسخه رنگرزی طبیعی
ﻗﺪرت و ﮐﺎراﯾﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﻫﺎی ﺧﺒﺮه ﺑﻪ داﻧﺶ آﻧﻬﺎ ﻣﺘﮑﯽ ﺑﻮده (Klaessens,1985:116) و ﺑﻪ اﯾﻦ دﻟﯿﻞ داﻧﺶ ﻗﻠﺐ ﭼﻨﯿﻦ سیستم هاﯾﯽ اﺳﺖ. ﺗﻨﻬﺎ اﻓﺮاد ﻣﻌﺪودی اﯾﻦ داﻧﺶ را در اﺧﺘﯿﺎر داﺷﺘﻪ و ﻗﺎدر ﻫﺴﺘﻨﺪ، نسخه رنگرزی را ارائه و یا ﻣﺸﮑﻼت در زمینه رﻧﮕﺮزی را ﺑﺮﻃﺮف ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ. ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ، ﯾﮏ رﻧﮕﺮز ﺧﺒﺮه یک شخص از دست اندرکاران صنعت فرش دستباف می باشد، که ﺑﺮای اﺳﺘﻨﺘﺎج در ﻣﻮرد ﻣﺴﺎﺋﻞ رﻧﮕﺮزی ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪدی را در ﻧﻈـﺮ ﺑﮕﯿﺮد ﮐـﻪ ﺑـﻪ دﻟﯿﻞ ذﻫﻨﯽ ﺑﻮدن اﮐﺜﺮ اﯾﻦ ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎ، ﺷﺮح آﻧﻬﺎ دﺷﻮار اﺳﺖ. ﻓﺮد ﺧﺒﺮه ﻣﻌﻤﻮﻻً اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ داﻧﺶ را ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﯾﮏ ﻧﻈﺮ ﻓﻨﯽ اراﺋﻪ دﻫﺪ. ﻟﺬا داﻧﺶ ﯾﮏ رﻧﮕﺮز ﺧﺒﺮه ﺷﺎﻣﻞ داﻧﺶ ﻋﻤﻘﯽ، داﻧﺶ اﺑﺘﮑﺎری و داﻧﺶ ﻣﯿﺎﻧﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ذﮐﺮ ﺷﺪ، ﻓﺮد (رﻧﮕﺮز) ﺧﺒﺮه ﺑﺎ دﺳﺘﻪ ای از ﻗﻮاﻋﺪ ﺳﺮاﻧﮕﺸﺘﯽ ﯾﺎ اﺑﺘﮑﺎری اﻗﺪام ﺑﻪ ﺣﻞ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ. «ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل سیستم ﺧﺒﺮه ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﯾﺪ و ﺑـﻪ ﻗﻮاﻋﺪ ﺻﺮﯾﺢ و ﻓﺮﻣﻮﻟﻪ ﻧﯿﺎز دارد. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﻬﻨﺪس داﻧﺶ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان واﺳﻂ ﺑﯿﻦ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ و ﻓﺮد ﺧﺒـﺮه ﻋﻤﻞ ﻧﻤـﻮده و ﺑـﺎ اﻓـﺮاد ﺧﺒﺮه در زﻣﯿﻨﻪ ﺧﺎﺻﯽ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺳﭙﺲ داﻧﺶ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺻﺮﯾﺢ و ﺳﺎﺧﺘﺎر ﯾﺎﻓﺘﻪ در ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮی ﺑـﺮای اﻧﺠﺎم ﺑﻌﻀﯽ اﻣﻮر ﺑﺎزﻧﻤﺎﯾﯽ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ»(گودرز، ۱۳۸۹: ۴۴). ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ اﮐﺘﺴﺎب داﻧﺶ ﮔﻠﻮﮔﺎه ﺗﻬﯿﻪ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﻫﺎی ﺧﺒﺮه ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. در واﻗﻊ ﻓﺮآﯾﻨﺪ اﮐﺘﺴﺎب داﻧﺶ ﭼﺮﺧﻪای را اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ در(تصویر۲-۲) ﻧﻤﺎﯾﺶ داده شده است (Durkin,1994:520).
مهندس دانش پس از ارزیابی مسئله، مصاحبه با افراد خبره را مد نظر قرار داده است. با توجه به اینکه داﻧﺶ اﺧﺬ ﺷﺪه از ﭼﻨﺪ ﻓﺮد ﺧﺒﺮه ﺑﻪ دﻟﯿﻞ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ دﯾﺪﮔﺎهﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ دارای ﺳﻄﺤﯽ ﺑﺎﻻﺗﺮی اﺳﺖ و ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻣﺰﯾﺖ اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﻨﺪ ﻓﺮد ﺧﺒﺮه ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ اﻃﻼﻋﺎت اﺳﺖ.
برای انتخاب نسخه رنگرزی مناسب، از منابع دانش مختلفی در این پژوهش استفاده شده است. منابع دانش این پژوهش شامل کتب مرجع، مقالات، مطالعات موردی، اینترنت، چندین فرد خبره تجربی و دانشگاهی و حتی کاربر نهایی می باشند که به حوزه رنگرزی مربوط می شود. در مرحله اول مصاحبه با چند فرد خبره تجربی و دانشگاهی صورت گرفته و همچنین از اطلاعات موجود در کتب مرجع رنگرزی که این اطلاعات نیز پیش از این از افراد خبره ای دریافت شده که یا فوت شده اند یا توان مصاحبه ندارند، نیز بهره برده شده است. کلیه اطلاعات بدست آمده از افراد خبره به شکل مصاحبه و به صورت علمی از کتب، یادداشت برداری شده و نقاط مشترک زیادی در نحوه رنگرزی دیده شده است، که تنها تفاوت در منطقه مورد استفاده، شرایط و نوع ماده رنگزا بوده است. جهت اطمینان از اطلاعات حاصل شده علاوه بر مشورت با دیگر افراد خبره، داده ها در آزمایشگاه در شرایط یکسان رنگرزی مورد آزمایش قرار گرفته شده است. نمونه های رنگرزی شده بر روی پشم و مولفه های رنگرزی شده با توجه به نسخه های متنوع به عنوان داده های ورودی فام رنگی در سیستم قرار داده شده است. پس از شناخت مفهوم، اطلاعات و دانش بدست آمده از افراد خبره با توجه به اینکه «سازماندهی دانش از وظایف یک مهندس دانش است» (Durkin,1994:519). بعد از شناسایی روش حل مسئله انتخاب نرم افزار و برنامه نویسی صورت گرفته است. سپس برنامه با توجه به اینکه قابل ویرایش برای داده ها و ارائه گزارشات است؛ مورد آزمایش و بازبینی قرار گرفته و سپس نقاط ضعف مورد اصلاح قرار گرفته است. در نهایت می توان اینگونه پنداشت که کاربران با سیستم مشورت کرده و نسخه رنگرزی مناسب را در زمان کوتاه بر اساس نوع ماده رنگزا و یا فام رنگی و نوع کالا (الیاف) مورد نظر انتخاب می کند. که در این انتخاب عواملی چون منطقه تحت کشت یا زیست گیاه یا حیوان رنگزا و ساختار شیمیایی ماده رنگزا، روش و شرایط رنگرزی، نسخه رنگرزی مناسب و به صرفه، ثبات رنگی مورد نظر و جز اینها موثر می‌باشد. تهیه سیستم خبره انتخاب نسخه رنگرزی به صورت یک «windows application» در نظر گرفته شده، که با توجه به مرتبط بوده به بحث رنگزاهای طبیعی، ساختارهای شیمیایی و نسخه های رنگرزی آنها و همچنین مولفه های رنگی و ثباتی رنگزاهای طبیعی با عنوان سیستم خبره (NDES) که مخفف Natural Dyes Expert System و به شکل نرم افزار رنگزاهای طبیعی (Natural Dyes) ارائه شده است. که مخفف آن به شکل (N.D) مورد استفاده قرار گرفته می‌شود.
۳-۱-۲- فرایند اکتساب دانش سیستم خبره
اکتساب دانش گلوگاه تهیه یک سیستم خبره است. با توجه به اینکه در رسیدن به فام رنگی مورد نظر در رنگرزی طبیعی عوامل مختلفی از قبیل؛ نوع ماده رنگزا و شرایط رشد آن، ساختار شیمیایی، روش و نسخه رنگرزی، شرایط رنگرزی، شرایط ثبات رنگی و جز اینها مهم می باشد. این سیستم خبره بر مبنای دو نوع اطلاعات می باشد. یک نوع از اطلاعات، کاربر را به شناخت بیشتر از رنگزا مورد نظر از لحاظ منبع گیاهی یا حیوانی و ساختار و خصوصیت شیمیایی کمک می کند. و اطلاعات دیگر روش های رنگرزی و نسخه رنگرزی برای هر رنگزا یا فام رنگی مورد نظر را به همراه مولفه رنگی و ثباتی را پیش روی کاربر قرار می دهد. همانطور که پیش از این مطرح شد، منابع دانش این پژوهش شامل کتب مرجع، مقالات، مطالعات موردی، اینترنت، چندین فرد خبره تجربی و دانشگاهی و حتی کاربر نهایی می باشند که به حوزه رنگرزی مربوط می شود.

اهمیت تربیت آدمی
در بیان اهمیت تعلیم و تربیت، دکتر غلامحسین شکوهی در کتاب فوق نوشته است :‌« همین بس که تحقق گوهر آدمی منوط بدان است. » مراقبتهایی که تحت عنوان تعلیم و تربیت به آدمیزاده ارزانی داشته می‌شود، شراط لازم برای نیل آدمی‌به مرحله کمال انسانی است. چنانکه قبلاٌ متذکر شدیم نوزاد آدمی هر چند آدمیزاده است ولی آدم نیست. بشر تنها با تعلیم و تریت آدم تواند شد. » ^[۴]

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

لذا تربیتهای تلفیقی و تقلیدی و تحمیلی و سنتی ارزش نخواهند داشت. حتی ضد ارزش هستند. هنگامی‌که می خواهیم فرد را بسازیم و یا جامعه‌ای را بازسازی می‌کنیم، ناچاریم که در اعماق بکاویم و ریشه‌ها را پیدا نمائیم.
دراردو نقشی که مربی بر عهده می‌گیرد مسأله تربیت اخلاقی دانش آموزان است که می‌تواند به طور عملی تربیت را یادشان دهد. پس تربیت و سازندگی بزرگترین مسئولیت در اردو است. هر کسی درهر کجا می‌تواند مربی و سازنده باشد. چراغ روشن در هر کجا که هست می‌تواند نور بپاشد و راه ها را روشن کند.
چرا تعلیم ؟
از آنجایی که انسان موجودی قابل تعلیم و آموزش است و یکی از شرایط مهم تربیت انسان همین آموزش‌های صحیح است تا او با وسایل و ابزار علم خود را بهتر بشناسد و بر حقایق و تمایلات نفسانی خود فائق آید.
در کتاب آموزش و پرورش تعلیم و تربیت آمده است :‌« که تعلیم یعنی اتخاذ تدابیر لازم برای انتقال دانشها ارزشها مهارتها و باورهایی که درستی و کارآیی آنها ضمن تجارب گذشته آدمیان به اثبات رسیده است. آموزش سعی در انباشتن ذهن دانش آموز از معلوماتی که نزد بزرگسالان از اعتباری برخوردار است نیست. کوششی برای غنی ساختن تجارب دست اول کودک است. » ^[۵]
آموزش بیشتر از آن جهت سودمند است که از وارد شدن نوآموز در راههایی که دیر یا زود به بن بست می‌رسد جلوگیری می‌کند و او را از دست زدن به آزمایشهای بی نتیجه باز می‌دارد. آدمی‌نادان به دنیا می آید ولی به وسایل لازم برای یادگیری مجهز است :‌
والله اخرجکم من بطون امهاتکم لاتعلمون شیئاٌ و جعل لکم السمع و الابصار و الافئده لعلکم تشکرون سوره نحل – آیه ۲۴
تعلیم، کمک به دانش آموز است تا از امکاناتی که برای یادگیری دراختیار دارد بهتر استفاده کند و این امکان پذیر است. زیرا بزرگسال با احاطه‌ای که بر مطالب آموختنی دارد می‌تواند آنها را به روشی منطقی طبقه بندی و هر مطلب را متناسب با میزان آمادگی دانش اموز و در ارتباط با مطالب مشابه آن به وی عرضه کند.
خود را در زندان زندگی بسته خود محبوس ساخته ایم و در قبرستان تکرارها مدفون نموده ایم و باکمان نیست که پوسیده ایم و از دست رفته ایم و خودمان بزرگترین مجهول مانده ایم. اگر ما به خویش و به انسانها به اندازه یک دیوان خالی فکر می‌کردیم می‌توانستیم درهر راه گامهای بلند برداریم و در هر کلاس درسهایی بگیریم و درسهایی بدهیم و این داد و ستد بهره‌های بزرگی بدست بیاوریم.
تاریخچه و سیر تحول اردو
اگر به زندگی اجتماعی انسان از آغاز آن و در اولین اجتماعات بشری نظری داشته باشیم به جرأت می‌توان گفت که تاریخ اردو به اولین اجتماعات بشری و ییلاق و قشلاق قبایل و عشایر انسانی بر می‌گردد.
در این گذر سازنده هر چه انسانها به زندگی متمرکز و ثابت بیشتر انس می‌گرفتند کوچ‌ها و اردوها نیز شکل شخص و آشکارتری پیدا می‌کردند هر چند اتلاق واژه « اردو » بر این فعالیتهای جنبی و در کنار زندگی عادی مردم چندان مأنوس نیست. ولی این نکته قابل توجه است که در هر گونه زندگی انفرادی و جمعی نوعاٌ حرکاتی چون مسافرت‌های تفریحی زیارتی و ییلاق قشلاقهای فعلی دیده می‌شود و هر چند برنامه‌ریزی و تعیین اهداف و نتیجه گیری اینگونه حرکات در عامه به صورت‌های تجربی تعیین و تبیین می‌شود ولی هرگز اصول کلی محو و فراموش نمی‌گردد.
این حرکتها در ارگانهای رسمی و نیمه رسمی جامعه بالاخص مراکز نظامی و ارتش شکل خاصی به خود گرفته و اغلب برادران نظامی‌برای تربیت جنگ آوران و سربازان خود به تشکیل اردوهای نظامی اقدام می‌نمودد و این روش در امور نظامی چنان تداوم یافت که اغلب کلمه اردو را با امور نظامی لشکری تداعی می‌کردند.
مثلاٌ در لغت نامه دهخدا از اردو چنین یاد می‌شود :‌« مجموع سپاهیان با تمام لوازم آن که به جانبی گسیل دارند. .. » و مجموعه قشون و لوازم آن در سفر و نیز به معنی « لشکر پادشاه » آمده است.
همچنین :‌« و شما آنجا رسولان به اردو فرستید و شرط خدمت به جای آرید.
شاهد دیگر این تداعی افکار ارتش انگلیس « لرد بیدان پاول » است. « او با الهام از روحیات حاکم بر ارتش در تربیت نیروی انسانی با جمعی از همکاران خود پیشنهاد تأسیس گروه پیشاهنگان جامعه از جوانان و نوجوانان را ارائه نمود. پاول معتقد بود که می‌توان با ایجاد تشکیلات مناسبی در جوانان و تربیت خاص آنها در اردوها به نوعی دگرگونی اجتماعی و شیوه هدایت نسل آینده دست یافت بطوریکه جامعه چون ارتش از لباسهای مشترک و ارزشهای یکسان فرهنگی و اجتماعی برخوردار باشد. » ^[۶]
فلسفه اردو
انسان موجودی آرمان گرا است. اما دستیابی و تحقق ایده آلها و آرمانها همیشه ممکن نیست بدین جهت با تمسک به ابزارها و روش های مختلف تلاش دارد تا قسمتی از ایده آلهایش را محقق نماید.
به اقتضای برخورداری از عقل در صورت برخورداری از بینش تاریخی و اجتماعی با دقیق شدن در شرایط اجتماعی فرهنگی و. .. می‌تواند در مورد اتفاقات اجتماعی سیاسی فرهنگی آینده به پیش داوری بنشیند. ضرورت تربیت اخلاقی و پرورش قوای جسمی و روحی ایجاب می‌کند که وی خود را برای مقابله با کلیه مسائلی که پیش آمدن آن را محتمل می‌داند، ‌آماده سازد.
لذا یادآوری اهداف و حفظ روحیه آرمانخواهی و کسب آمادگیهای لازم ضرورت دارد هر از گاه به ارزشیابی توانمندیهای خود بنشیند و قوتها و ضعفهای خود را به کمک تجربه بسپارد. « پس به ناچار درنظام تعلیم و تربیت هر جامعه‌ای لازم است جایی برای این امر مهم باز شود و آینده سازان جامعه در حین آموزشهای علمی‌به نوعی با زندگی عملی منطبق بر آرمانهای عقیدتی و مکتبی آن جامعه آشنا شوند. » ^[۷]
امروزه زندگی اجتماعی انسان چنان پیچیده شده که ورود به آن احتیاج به یادگیری‌های مفصل در طول دوران رشد دارد و هر آن ممکن است افراد انسان در این زندگی پر از مسائل و مشکلات گوناگون و اهداف واقعی زندگی را فراموش کرد. دچار ابزارگرایی و توجه افراطی به وسائل مادی شوند. مثلاٌ فردی که در یک شهر بزرگ زندگی می‌کند ممکن است بیشتر نیروی خود را صرف تهیه ابزار زندگی و حفظ و حراست آنها نماید و لذا فرصت فکر کردن به اهداف متعالی تر با انتخاب روش های ساده و سهل الوصول برای نیل به این اهداف را نداشته باشد. پس بناچار در نظام تعلیم و تربیت هر جامعه‌ای لازم است جایی برای این مهم باز شود و آینده سازان جامعه در حین آموزشهای عملی به نوعی با زندگی عملی منطبق بر آرمانهای عقیدتی و مکتبی آن جامعه آشنا شوند. » ^[۸]
در جامه اسلامی ما نظر به ضرورت حرکت بر مبنای مکتب، چنین حساسیتی بیش از هر جای دیگر وجود دارد برای دستیابی به چنین اهدافی و آماده ساختن نوجوانان و جوانان برای پذیرفتن مسئولیتهای اجتماعی فضاهای متنوع و سازنده اردوهای پرورشی بهترین ابزار برای تحقق بخشیدن به اهداف مذکور است. نوجوانان و جوانان در فضای صمیمی اردو حس همکاری، تعاون اعتماد به نفس تلاش و کوشش جلوه‌های مختلف زندگی اجتماعی ایثار صرفه جویی و. .. را فرا می‌گیرند و به گنجینه اندوخته‌های خصلتی خویش می‌سپارند.
مربیان و معلمان و دست اندرکاران تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان باید از این روش مفید تربیتی و سازنده استفاده کنند و با برنامه‌ریزی صحیح و منطبق با اهداف مشخص پرورشی امکان شرکت دانش آموزان را در فعالیتهای اردویی فراهم سازند.
انواع اردو
اردوها را می‌توان بر حسب اهداف و محتوایی که هر یک ممکن است داشته باشند به صورتهای زیر تقسیم نمود :
۱- اردوهای تربیتی ۲- اردوهای نظامی
۳- اردوهای زیارتی ۴- اردوهای ورزشی – تفریحی
۵- اردوهای آموزشی
برنامه‌های هنری ( تأتر، طراحی، نقاشی، فیلم و خطاطی ) ورزش و تفریح و برنامه‌های عقیدتی و احکام عبادی و بهداشت و آموزش حرفه است که با توجه به اصول زیر می‌توان در مورد هر کدام از آنها در یک اردوی تربیتی برنامه‌ریزی شود.
تنوع و فراوانی فعالیتها در چارچوب برنامه‌ریزی معین و زمان بندی شده
وجود اختیار و آزادی در انتخاب فعالیتها برای دانش آموزان
نظارت و ارزشیابی مستمر
ارتباط مستمر مربی با دانش آموز
اردوهای آموزشی
این نوع اردوها بنابر ضرورت یا فوریتهای آموزشی تشکیل می‌گردند و معمولاٌ به این صورت انجام می‌شوند که ارگان یا سازمان تشخیص می‌دهد که لازم است در اسرع وقت به گروهی از کارکنان و افراد شاغل زیر پوشش خود آموزشهای ویژه‌ای که در برنامه‌های عادی آموزش ضمن خدمت نمی‌گنجد بدهد. در چنین موقعیتهایی ضرورت اردوهای آموزشی مطرح می‌شود که می‌تواند در زمان کوتاه به صورت شبانه روزی، ‌تعداد زیادی از افراد را به صورتهای نظری و عملی مورد تعلیم قرار دهد.
معمولاٌ اردوهای آموزشی دارای امکانات کمک آموزشی لازم بوده و زمانی برگزار می‌شوند که راهی برای ارسال امکانات به محل خدمت کارکنان به منظور استفاده بهتر از آنها وجود نداشته باشد. اگر چه اردوهای آموزشی چند روزه در مورد دانش آموزان مدارس معمولاٌ کاربردی ندارد ولی ترتیب دادن گردش‌های علمی یک روزه یا کمتر در یادگیری برخی دروس تجربی کمک مؤثری دارد. مثلاٌ با هماهنگی چند مدرسه نزدیک می‌توان دانش آموزان یک پایه خاص را برای مشاهده و بررسی برخی عناصر طبیعی یا شناخت حرفه‌ها از نزدیک به مکان‌های مربوط از قبیل مکان‌های طبیعی یا کارگاه‌ها و کارخانه‌ها برد.
البته این تقسیم بندی به معنی تفکیک دقیق محتوی و اهداف اردوها نیست چون موضوع تحقیق بیشتر در مورد اردوهای تربیتی – آموزشی و تأثیر آن در رشد شخصیت کودک می‌باشد ، ‌لذا ما فقط به تعریف اردوهای تربیتی – آموزشی بسنده می‌کنیم.
اردوهای تربیتی
یکی از حساس ترین و مهم ترین انواع اردوها به ویژه در آموزش و پروش اردوی تربیتی است. انتخاب عنوان « تربیتی » برای اردوهای از این نوع به این معنی نیست که اردوهای دیگر غیر تربیتی می‌باشند. بلکه به دلیل امنیت بیشتر مفاهیم تربیتی و اخلاقی این اجتماعات دانش آموزی به این نام خوانده می‌شود.
معمولاٌ این نوع اردوها در آموزش و پرورش جهت شناسایی و کشف استعدادهای مختلف دانش آموزان و فراهم نمودن زمنیه‌های رشد آنها و نیز بررسی مشکلات و موانع احتمالی موجود در این راه را فضایی سالم و دوستانه وبدور از چهار دیواری و فاضی رسمی مدرسه و کلاس تشکیل می‌گردد.
در اردوهای تربیتی روح حاکم بر برنامه‌ها، کشف واقعیت وجودی دانش آموزان و برقراری ارتباطی سالم و دوستانه بین او و مربی جهت انجام بهتر اقدامات تربیتی آتی در مدرسه می‌باشد و لذا حساسیت این اردوها را در مقام مقایسه با سایر اردوها بیشتر باید در همین ارتباطات دوستان جستجو کرد.
در یک اردوی تربیتی با وجودیکه تنوع علایق و گرایشهای دانش آموزان فعالیتهای متنوع و مختلفی را ایجاب می‌کند معهذا هیچکدام از اینها فی نفسه هدف واقع نمی‌شود بلکه هر کدام از برنامه‌ها می‌تواند وسیله‌ای برای نزدیک تر شدن گروهی خاص از دانش آموزان به مربی و دیگر دست اندرکاران تعلیم و تربیت گردد. و این نزدیکی و صمیمیت خود زمینه ساز شناخت دقیق تر از دانش آموزان و پذیرش بیشتر آنها نسبت به فعالیتهای تربیتی آینده خواهد بود.
« ارائه ضابطه و چهارچوبی دقیق و مدون ازمحتوای اردوهای تربیتی چندان ساده و ممکن نیست چون مراتب رشد و شکوفائی دانش آموازن مختلف و موانع رشد آنها نیز متفاوت است. ولی آنچه در اکثر اردوهای تربیتی وجود دارد و می‌تواند به عنوان وجه مشترک تلقی گردد. »^[۹]
اهداف اردوهای تربیتی
قبل از برنامه‌ریزی و نیل به انجام هر کاری باید اهداف مشخص و روشن باشد زیرا اهداف می‌تواند معیار و سنجش برای اعمال و افعال انجام شده باشد و هر تصمیم و پروژه‌ای زمانی با موفقیت و پویائی همراه است که هدف معرفی شده باشد.
هدف :‌ نقطه‌ای است که آدمی‌برای رسیدن به آن در حرکت و تلاش است محرک آدمی‌به کار و فعالیت و راهنمایی او در حرکت است یا آن مقصود و غرضی است که فرد در جهت دستیابی به آن در مسیر مشخص با بهره جستن از امکانات و ابزار سودمند و قابل قبول دست به تحرک و تلاش زده و در نیل به آن، موانع و مشکلات احتمالی را خنثی می کند و تا تحقق آن مقصود از حرکت و تلاش باز نمی ایستد.
هر چند این اهداف نیز با توجه به نامشان براحتی و به سهولت ایجاد نمی‌شوند ولی تعیین چنین اهدافی روح و نشاط و امید رادر آدمی زنده نگاه می‌دارند و شوق انسان به تلاش و فعالیت را بیشتر می‌کنند.
اهداف ذیل که آقای قاسم کریمی و خانم سبزه پرورد در اردوهای تربیتی اظهار کردند می‌تواند نمونه کار ما در اردوهای تربیتی باشد.

ولادت حافظ در اوایل قرن هشتم هجری و حدود سال( ۷۲۷ه .ق)در شیراز اتفاق افتاد. بعد از مرگ بهاءالدّین پسران او پراکنده شدند ولی شمس الدّین محمّد که خردسال بود با مادردرشیرازبماند و روز گار آن دو به تهیدستی می‌گذشت،به همین سبب حافظ همین که به مرحلۀ تمیز رسید در نانوایی محله به خمیر گیری مشغول شد تا آن که عشق به تحصیل کمالات اورا به مکتب خانه کشانید و به تفصیلی که در تذکرۀ میخانه آمده است وی چند گاهی ایّام را بین کسب معاش و آموختن سواد می‌گذرانید. بعد از آن زندگانی حافظ تغییر کرد و او در جر گۀ طالبان علم در آمد و مجلس‌های درس عالمان و ادیبان زمان رادر شیراز درک کرد و به تتبّع و تفحّص در کتاب‌های مهمّ دینی و ادبی پرداخت.
حافظ در دو رشته از دانش‌های زمان خود یعنی علوم شرعی و علوم ادبی کار می‌کرد و چون استاد او
قوام الدّین خود عالم به قراآت سبع بود طبع حافظ نیز در خدمت او به حفظ قرآن با توجّه به قرائت‌های چهارده گانه (از شواذ و غیر آن)ممارست می‌کرد و خود در شعر‌های خویش چندین بار بدین اشتغال مداوم به کلام الله اشاره نموده است و به تصریح تذکره نویسان اتخاذ تخلّص حافظ نیز ازهمین اشتغال نشأت گرفته است.
حافظ مردی بود ادیب،عالم به دانش‌های ادبی و شرعی و مطلّع از دقیقه‌های حکمت و حقیقت‌های عرفان. استعداد خارق العاده فکری او به وی مجال تفکّرهای طولانی همراه با تخیّل بسیار باریک شاعرانه می‌داد و او جمیع این موهبت‌های ربّانی را با ذوق لطیف وکلام دلپذیر استادانۀخود در می‌آمیخت و از آن میان شاهکار‌های بی بدیل خود را به صورت غزل‌های عالی به وجود می‌آورد. او بهترین غزل‌های مولوی و کمال و سعدی و همام و اوحدی و خواجو و یا بهترین بیت‌های آنان را مورد استقبال و جوابگویی قرار داده است.
عهد حافظ با آخرین مرحله‌های تحوّل زبان فارسی و فرهنگ اسلامی ایران مصادف بود و از این روی زبان و اندیشۀ او در مقام مقایسه با استادان پیش از وی به ما نزدیک تر و دل‌های ما با آن مأنوس تر است و به این سبب است که ما حافظ را زیادتر از شاعران خراسان و عراق درک می‌کنیم و سخن او را بیشتر می‌پسندیم.
از اختصاص‌های کلام حافظ آن است که او معنی‌های دقیق عرفانی وحکمی و حاصل تخیّل‌های لطیف و تفکّر‌های دقیق خود را در موجزترین کلام و روشن ترین و صحیح ترین آن ها بیان کرده است.
او در هر بیت و گاه در هر مصراع نکته ا یی دقیق دارد که از آن به (مضمون) تعبیر می‌کنیم. این شیوۀ سخنوری که البته در شعر فارسی تازه نبود حافظ تکمیل کننده و در آورندۀ آن به پسندیده ترین وجه و مطبوع ترین صورت است و بعد از او شاعران در پیروی از شیوه او در آفرینش (نکته‌های) دقیق و ایراد (مضمون‌های) باریک و گنجانیدن آن ها در موجز ترین عبارت‌ها، که از یک بیت و گاه از یک مصراع تجاوز نکند، مبالغه نمودند و در همین شیوه است که رفته رفته به شیوع سبک معروف به (هندی) منجر گردید.
نکتۀ دیگردر بیان اختصاص‌های شعرحافظ توجۀ خاصّ اوست به ایراد صنعت‌های مختلف لفظی و معنوی در بیت‌های خود به نحوی که کمتر بیتی ازشعرهای اورا می‌توان خالی از نقش و نگار صنایع یافت.
ظاهراً حافظ صوفی خانقاه نشین نبود و با آن که مشرب عرفان داشت و در حقیقت از زمرۀ عالمان عصر و مخصوصا در شمار عالمان علوم شرعی بود.و هیچ گاه به تشکیل مجلس درس نپرداخت بلکه از راه وظیفۀ دیوانی ارتزاق می‌نمود و گاه نیز به مدح پادشاهان در قصیده‌ها و غزل‌ها و قطعه‌های خود همّت می‌گماشت و از صله‌ها و جایزه‌هایی که به دست می‌آورد برخوردار می‌شد. وفات حافظ به سال ۷۹۲ هجری اتفاق افتاد.^[۱۸]
شهرت و آوازۀ این شاعر (شیرین سخن) اعتبار، جایگاه و پایگاه او در میان شاعران و ادیبان کرد، بر همگان آشکار است. در این جا برای پرهیز از اطالۀکلام به دو مورد اشاره می‌شود:

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

حافظ و مه لای جزیری (۱۵۶۷-۱۶۴۰) به نقل از معروف خزنه دار در تاریخ ادب کردی.
حافظ و استاد حقیقی (۱۲۸۱- ۱۳۷۵ه.ش) به نقل از سید احمد پارسا، در حافظ پژوهی.
حافظ و مه‌لای جزیری:
مه لای جزیری مشهور ترین شاعر کرد وا هل شهر جزیره در منطقه بوتان کردستان ترکیه، شیفته حافظ بوده است. اودر قالب رباعی (چوار خشته کی)با بهره گیری از غزل اوّل دیوان حافظ به مطلع :
الا یـــا ایّهـــا السّاقی ادر کاساً و ناولها که عشق آسان نمود اوّل ولی افتاد مشکل‌ها (۱-۱)
ملمّعی زیبا آفریده است.
مه لای جزیری در این ملمّع مصراع‌های چهارم را از غزل حافظ انتخاب کرده است و آن چنان با سه مصراع کردی دیگر رباعی، از نظر معنی و لفظ به هم پیوند داده که مایۀ شگفتی شاعران بعد از خود گردیده است و به همین جهت، این ملمّع الهامی شد تا شاعران دیگر به دیوان حافظ روی آورند و با کلام زیبای او مأئوس شوند.
تامّل و ژرف نگری در این ملمّع مؤید آن است که :
شعر حافظ آن چنان جذّاب ودلکش است که که مرزها را در نوردیده و درمیان دل وجان ها جای گرفته است،علاوه بر آن سخت کوشی وتلاش شاعران و ادیبان کرد در خور توجّه است، آنان به شیوه‌های شگفت انگیز در تحصیل علوم و یادگیری دیگر زبان ها، جدّی بوده‌اند ، با وجودآن که از کلیۀ امکانات ارتباطی امروزی بی بهره بوده‌اند ، توانسته‌اند ، زبان های عربی ،فارسی و ترکی را بیاموزند و با بهره گیری از ادبیّات آن ها، ادبیّات کردی را غنی ترکنند.
استاد عباس حقیقی شاعر،ادیب و مترجم توانای کرد (۱۲۸۱-۱۳۷۵ هجری)یکی دیگر از مشتاقان حافظ است که علاقۀ دیرینۀ خویش را به حافظ این گونه ابراز داشته است:
ساختن ملمّع‌های تضمینی
حقیقی در دو غزل کردی با بهره گیری از سروده‌های حافظ دو ملمّع زیبا آفریده است.
ملمّع اوّل ایشان کردی و فارسی است که مصراع‌های فارسی آن مربوط به غزل زیر از حافظ می‌باشد:
اگر آن ترک شیرازی به دست آرد دل ما را به خال هندویش بخشم سمرقند و بخارا
(۳-۱)
ملمّع دوم ایشان کردی و عربی است. حقیقی در این غزل مصراع‌های عربی غزل ملمّع زیر را از حافظ در سروده خود تضمین کرده است:
از خون دل نوشتم نزدیک دوست نامه انی رایت دهراً من هجرک القیامه
(۴۲۶-۱)
ساختن مسمّط ‌های تضمینی با شعر حافظ
حقیقی در دو مورد غزل‌هایی از حافظ را تضمین کرده است :
بار اوّل غزل زیر از حافظ با مطلع:
سینه از آتش دل در غم جانانه بســوخت آتشی بود در این خانه که کاشانه بسوخت
(۱۷-۱)
در مسمّطی مخمس به زبان فارسی تضمین کرده است.
بار دوم با بهره گرفتن از غزلی با مطلع :
مژدۀ وصل تو کو کز سر جان برخیزم طایــر قدسم و از دام جهان بر خیزم
(۳۳۶-۱)
مسمّط مخمس زیبای دیگری ساخته است.
۳-نقیضه سازی:
حقیقی با بهره گرفتن از غزلی از حافظ با مطلع :
((سال‌ها دل طلب جام جم از ما می‌کرد آنچه خود داشت طلب ز بیگانه تمنا می‌کرد))
(۱۴۳-۱)
به سرودن شعری طنز آمیز به نام (محشر کبری) پرداخته و در آن وضعیت اسفناک کارمندان را با زبانی طنز آمیز بیان کرده است.
ترجمه :
حقیقی در کتاب (رنگین کمان) تنها یک غزل حافظ را با مطلع زیر تر جمه کرده است:
((صبا به لطف بگو آن غزل رعنا را که سر به کوه و بیابان تو داده ای مارا))
(۴-۱)
امّا کتاب شه و نم (شبنم) ایشان صرفاً به ترجمه اشعار حافظ اختصاص دارد.
ایشان در این کتاب ۱۰۰ غزل، ۹ رباعی و مثنوی ساقی نامه را به کردی برگردانده است.^[۱۹]
پیشینۀ تأثیر وتأثر در ادبیّات
تاثیر و تاثّر در ادبیّات “پیشینه ای کهن” دارد، شاعران توانا بنای شعر و شاعری را استوار و محکم نهادند ،وشاعران دیگر بعد از آن ها با مطالعۀ آثار شان راه و رسم شاعری را آموختند، و از کلام آنان هر چه را می‌پسندیدند به مقتضای کلام و زمان، در دیوان خود می‌آوردند.گاهی مضامین را عاریه می‌کردند ،زمانی با تضمین و اقتباس‌وتخمیس و … به کلام حود رونق می‌بخشیدند.بنا به این اصل ،استفاده از کلام و شعر دیگران در دیوان محوی طبیعی به نظر می‌رسد، برای نمونه به چند مورد اشاره می‌شود.
رودکی:
نیکبخت آن کسی که داد و بخورد شوربخت آن که او نخورد و نداد

در این پژوهش متغیر مجازی که در سمت چپ الگوی رگرسیونی استفاده خواهد شد، متغیر مجازی رکودتورمی است و برای تخمین پارامترها هم از روش حداکثردرست­نمایی استفاده خواهد شد. در روش حداکثر درست­نمایی، با هدف ماکزیمم­سازی درست­نمایی، پارامترهای مدل تخمین زده می­شوند. در واقع، روش تخمین حداقل مربعات خطا، حالت خاصی از روش حداکثر درست­نمایی است، برای زمانی که خطای مشاهده شده و داده ­ها ار توزیع نرمال پیروی نمایند.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

این پژوهش در نظر دارد تا از تجزیه و تحلیل لوجیت در داده ­های مقطعی به منظور دسته­بندی مقطع زمانی به دو گروه سال­های دارای رکودتورمی و سال­های فاقد رکودتورمی بپردازد. بدین ترتیب که برای هر کدام از دو بخش سال­های نمونه، مدل رگرسیون تخمین جداگانه­ ای تخمین زده خواهد شد و نتایج مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت.
فصل چهارم:
تجزیه و تحلیل داده ها
4-1) مقدمه:
در این فصل فرضیه تاثیر اجرای سیاست­های تعدیل اقتصادی بر شکل گرفتن دور باطل رکودتورمی در ایران، در قالب مدل اقتصاد سنجی ارزیابی خواهد شد. برای این کار، مدل رگرسیون لوجیت مورد استفاده قرار خواهد گرفت. پس از برآورد، نتایج برازش، ارزیابی و آزمون خواهند شد. سپس هر یک از متغیرهای مورد بررسی، به لحاظ اقتصادی تفسیر خواهند شد. در بخش پایانی این فصل هم شاخص­ های اقتصادی که با توجه به نتایج به­دست ­آمده، احتیاج به توجیه و تفسیر بیشتر داشتند، بررسی خواهند شد.
4-2) مدل اقتصاد سنجی:
رگرسیون لوجستیک مانند رگرسیون چندمتغیره ضرایب متغیرهای مستقل را برآورد می­ کند اما همانطور که پیش از این گفته شد، نحوه عملکرد آن کاملا متفاوت از روش­های برآورد معمول است. در رگرسیون چند­متغیره از روش حداقل مربعات معمولی استفاده می­ شود، اما در این روش مجموع مجذورات اختلاف بین مقادیر واقعی و مقادیر پیش ­بینی شده متغیر وابسته حداقل می­گردد. مدل لوجستیک از منحنی لوجستیک پیروی می­ کند. داده ­های واقعی در این شیوه برازش، گویای آن هستند که پدیده مورد نظر اتفاق افتاده است یا خیر و برای این دو حالت، دو متغیر یک یا صفر را اختیار می­ کند. وقوع یا عدم وقوع پدیده مورد نظر با توجه به سطوح مختلف از ترکیبات خطی متغیرهای مستقل تعیین می­شوند. (شیرین­بخش و همکاران، 1390 : صفحه 118)
مدل لوجستیک برای بیان احتمال وقوع پیشامد از جایگزینی تابع چگالی لوجستیک، به جای تابع چگالی نرمال استاندارد، استفاده می­ کند. معادله­ آن به این صورت خواهد بود:
که در آن و (z)η تابع چگالی لوجستیک است.
4-3) برآورد ضرایب متغیرهای مستقل در رگرسیون لوجستیک:
در روش رگرسیون لوجستیک مجموع مجذور اختلاف بین مقادیر واقعی و مقادیر پیش­­بینی شده متغیر وابسته
حداقل می­ شود. همان­طور که ذکر شد، در رگرسیون لوجستیک به دلیل طبیعت غیرخطی تبدیل لوجستیک، از روش حداکثر درست­نمایی استفاده می­ شود.
در مدل لوجیت، احتمال وقوع پدیده مورد نظر، که در این پژوهش وقوع پدیده رکوتورمی است، به صورت معادله زیر تعریف می­گردد:
لگاریتم طبیعی معادله بالا، معادله­ای به شکل زیر را به ­وجود خواهد آورد:
P/1-P نسبت احتمال حادثه مورد نظر است و بیانگر شانس وقوع رکودتورمی بر عدم وجود آن است. پس از لگاریتم­گیری از معادله­ای که شامل متغیرهای مورد بررسی در پژوهش است، معادله­ای به دست خواهد آمد که نسبت به پارامترها خطی است. L نسبت برتری نامیده می­ شود که بر حسب تمامی متغیرهای مستقل خطی است.
لازم به توضیح است که در رگرسیون لوجستیک، در صورتی که نسبت شانس P/1-P قابل محاسبه باشد، معادله فوق را می­توان به روش حداقل مربعات معمولی برآورد کرد. اما در سایر موارد می­توان ضرایب را مدل لوجیت و به روش عمومی حداکثر درست­نمایی برآورد نمود. (عرب­مازار، 1369 : صفحه 383 )
با برآورد ضرایب، مدلی به دست خواهد آمد که هر یک از ضرایب آن مقدار متغیر لگاریتم شانس وقوع رکودتورمی را به ازای یک واحد تغییر در متغیر مستقل نشان می­دهد. متغیرهای مستقل مورد بررسی در مدل شامل عرض از مبدا، متغیر مجازی رکودتورمی با یک دوره تاخیر، متغیر مجازی سال­های اجرای سیاست­های تعدیل اقتصادی در ایران، رشد بهره­وری نیروی کار، لگاریتم درآمدهای نفتی، لگاریتم قیمت نفت، سهم بدهی­های دولت به تولید ناخالص داخلی، رشد دستمزد نیروی کار و لگاریتم نرخ بهره با یک دوره تاخیر است. مدل برآورد شده به صورت زیر است:
اجزای آن به صورت زیر تعریف می­شوند:
P_i احتمال صفر یا یک شدن متغیر وابسته که صفر آن به منزله عدم وقوع رکودتورمی و یک آن به منزله وقوع رکودتورمی است.
C ضریب عرض از مبدا است و بیانگر مقدار لگاریتم نسبت مزیت یا برتری رکودتورمی به ازای مقادیر صفر برای متغیرهای مستقل است. البته ذکر این نکته ضروری است که وجود عرض از مبدا در بسیاری از مدل­های اقتصادی متضمن معنای فیزیکی نیست.
b_i ضرایب رگرسیون لوجیت برای هر یک از متغیرهای مستقل هستند.
DSLAG متغیر مستقل مجازی رکودتورمی با یک دوره تاخیر است.
DSP متغیر مستقل مجازی سال­های اجرای سیاست­های تعدیل اقتصادی است.
LDGWAR متغیر مستقل لگاریتم بدهی­های دولت به سیستم بانکی با اعمال متغیر دامی سال­های جنگ است.
LINOIL متغیر مستقل لگاریتم درآمدهای نفتی است.
LOILPEXC متغیر مستقل لگاریتم قیمت فروش نفت ایران به دلار است.
PROD متغیر مستقل رشد بهره­وری نیروی کار است.
INTLAG متغیر مستقل نرخ بهره با یک دوره تاخیر زمانی است.
CPILAG متغیر مستقل نرخ تورم با یک دوره تاخیر است.
در این پژوهش برای تخمین مدل لوجیت از نرم­افزار Eviwes استفاده شده است.
در رگرسیون لوجستیک مانند رگرسیون معمولی، معنادار بودن ضریب یک متغیر مستقل را می­توان با این فرض آزمون کرد که صفر بودن ضریب مزبور هیچ تاثیری در میزان احتمال موفقیت متغیر وابسته ندارد. در رگرسیون لوجستیک برای انجام این کار از آماره والد^[95] استفاده می­ شود.
پیش از بررسی نتایج برآورد مدل فوق؛ آزمون والد برای تعیین معناداری کلی مدل انجام شده است، که نتایج آن در جدول پیش­رو گزارش شده است:
جدول شماره 1 : آزمون والد

Wald Test:

Equation: EQLOGIT1

نمونه گروه کوچکتری از جامعه است که برای مشاهده و تجزیه و تحلیل انتخاب شده است با مشاهده مشخصات نمونه ای که از یک جامعه انتخاب شده است می توان از مشخصات کل جامعه استنتاج معینی به عمل آورد (فرهنگی و صفرزاده،۱۳۸۵؛ توسط جان بست،۱۳۸۱). در گزینش گروه نمونه بایستی به دو نکته توجه نمود:

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

نخست آنکه گروه نمونه معرف جامعه باشد، یعنی ویژگی هایی از جامعه که در رابطه با موضوع پژوهش مهم است باید در آن منعکس باشد.
دوم میزان دقت نمونه برداری است، مقصود آن است که دامنه ی خطای برآورد ویژگی های جامعه از روی نتایج نمونه ای باید هر چه ممکن است کوچک و مقدار این خطا نیز مشخص و معلوم باشد (سنجری،۱۳۸۸).
برای تعیین حجم نمونه بسته به اینکه حجم جامعه معلوم باشد یا نامعلوم دو فرمول کلی وجود دارد. در حالتی که حجم جامعه نامعلوم باشد از فرمول زیر برای تعیین حجم نمونه استفاده می‌شود.

n
a میزان خطای تخمین ۰۵/۰
d خطای حدی حد اکثری ۰۵/۰
p نسبت در جامعه
n حجم نمونه
براساس این فرمول، حجم نمونه به دست آمده ۳۸۴ نفر می باشد که برای حصول اطمینان از جمع آوری پرسشنامه ها ۴۰۰ پرسشنامه توزیع گردیده است. که در نهایت ۳۸۵ پرسشنامه بطور کامل جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
۴٫۳٫روش نمونه گیری
روش های نمونه گیری به دو دسته احتمالی و غیر احتمالی تقسیم می شوند: نمونه گیری احتمالی شامل:
تصادفی ساده: همه اجزای جامعه آماری در نظر گرفته می شوند و هر عنصر برای انتخاب شدن به عنوان آزمودنی شانس مساوی دارد.
نمونه برداری سیستماتیک: هر n امین عنصر جامعه آماری با شروع از یک نقطه تصادفی در چارچوب جامعه آماری انتخاب می شود.
تصادفی طبقه ای: که خود به دو نوع متناسب با حجم و غیر متناسب با حجم تقسیم می شود. در اینجا جامعه آماری ابتدا به طبقه های معنا دار تقسیم می شود، سپس آزمودنی ها به یکی از دو صورت زیر انتخاب می شوند: ۱٫نسبت به تعداد کل آنها در جامعه آماری ۲٫ بر اساس معیار دیگری به غیر از تعداد کل جامعه آماری.
خوشه ای: نخست گروههایی که اعضای نامتجانس دارند شناسایی می شوند. سپس بعضی از آنها بطور تصادفی انتخاب می گردند و سرانجام همه اعضای هر گروه که بطور تصادفی انتخاب شده اند مورد مطالعه قرار می گیرند.
ناحیه ای: نمونه گیری خوشه ای در داخل یک ناحیه یا محل ویژه صورت می گیرد.
مضاعف: نمونه ای یکسان با دسته ای فرعی از نمونه، دو مرتبه مورد مطالعه قرار می گیرد.
نمونه گیری غیر احتمالی شامل:
نمونه گیری در دسترس: در دسترس ترین اعضا به عنوان آزمودنی انتخاب می شوند.
نمونه گیری هدفدار: شامل دو نوع نمونه گیری قضاوتی و سهمیه ای می باشد (سکاران،۱۳۸۴)
در این تحقیق از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است.
۵٫۳٫تعریف عملیاتی متغیرها
قابلیت اعتماد: این بعد با شاخص های توانائی انجام خدمات وعده داده شده به طور کامل، با کیفیت و در زمان مقرر، نشان دادن علاقه به ارائه خدمات و حل مشکلات ورزشکاران و حفظ اطلاعات محرمانه مراجعه کنندگان سنجیده می شود.
پاسخگویی: این بعد با تمایل کارکنان در کمک به مشتری در ارائه خدمات سریع و مطمئن، سرعت و دقت پاسخگوئی، در دسترس بودن هنگام نیاز و اعلام زمان دقیق ارائه خدمات ورزشی سنجیده می شود.
اطمینان دهی: این بعد با شاخص های قابل اعتماد بودن، داشتن کارکنانی با دانش و مهارت کافی، آشنائی با نحوه استفاده از تجهیزها و تکنولوژی‌های جدید است که خود نمایانگر شایستگی و توانائی کارکنان سازمان برای القای حس اعتماد و اطمینان درمشتری است، مودب و متین بودن کارکنان و احساس آرامش مراجعه کنندگان هنگام تماس با مشتری سنجیده می شود.
همدلی: بعد همدلی با شاخص های علاقه قلبی به مراجعه کنندگان، توجه خاص به تک تک افراد، درک نیازهای ورزشکاران، ارائه خدمات ورزشی در ساعات مناسب و به دنبال بهترین منافع برای مراجعه کنندگان سنجیده می شود.
عوامل فیزیکی: این بعد با شاخص های ظاهر فیزیکی تجهیزها، کارکنان، مدرن بودن و چیدمان درست تجهیزها، کیفیت تجهیزهای ورزشی سنجیده می شود.
۶٫۳٫مقیاس اندازه گیری
در این تحقیق از مقیاس سروکوال برای اندازه گیری کیفیت خدمات و تحلیل شکاف یا عدم شکاف استفاده شد. مقیاس سروکوال از مشهورترین روش های اندازه‌گیری کیفیت خدمات بوده که در سال ۱۹۸۵ توسط پاراسارامون، بری و زیتهمل طراحی شد. مقیاس سروکوال دارای ۲۲ سوال تخصصی در مورد پنج بعد کیفیت خدمات (قابلیت اعتماد، پاسخگویی،قابلیت اطمینان دهی، همدلی، عوامل فیزیکی) راجع به ادراکات و انتظارات می باشد که توسط مراجعه کنندگان اداره کل ورزش و جوانان پاسخ داده شد. برای سنجش هر یک از سوالات پرسشنامه از طیف پنج گزینه ای لیکرت (کاملا مخالفم=۱، مخالفم=۲، تاحدودی موافقم=۳، موافقم=۴، کاملا موافقم=۵) استفاده شده است. توزیع سوالات پرسشنامه در جدول ۳-۱ آورده شده است.
جدول ۳-۱- توزیع سوالات پرسشنامه

متغیر

تعداد سوالات (وضعیت موجود)

تعداد سوالات (وضعیت مطلوب)

منبع

اطمینان دهی

۴

۴

پاراسورامان و دیگران، ۱۹۸۸

پاسخگویی