-
- دانش آموزان وقت مناسب جهت استفاده از وسایل کمک آموزشی را ندارند.
-
- دانش آموزان نحوه استفاده و کار کردن با وسایل کمک آموزشی را نمی دانند.
-
- موقع استفاده از وسایل کمک آموزشی توسط معلم همه دانش آموزان به راحتی نمی توانند ببینند.
-
- دانش آموزان نمی توانند به طور انفرادی و مستقل از وسایل کمک آموزشی خودشان استفاده کنند.
-
- وسایل صوتی و تصویری در یادگیری دانش آموزان تاثیر زیادی دارد.
- گردش علمی به میزان زیادی در یادگیری دانش آموزان تاثیر دارد.
جامعه آماری : تعدادی از دانش آموزان و معلمان ابتدایی منطقه ۱۷ تهران
روش تحقیق : در این تحقیق در پی نشان دادن و توصیف ارتباط بین کاربرد وسایل کمک آموزشی با یادگیری و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان هستیم لذا از روش تحقیق توصیفی استفاده نموده ایم زیرا میخواهیم شرایط موجود و واقعی را گزارش کنیم و با بهره گرفتن از روش های گوناگون به توصیف آن بپردازیم .
به طور خلاصه در این تحقیق ویژگی های زیر مد نظر میباشد:
الف ) جمع آوری اطلاعات واقعی و مفصل از پدیده ای ویژه
ب ) شناسایی و بررسی مسائل شرایط و وقایع جاری
ج ) مقایسه و ارزشیابی وقایع
پرسشنامه ای تهیه شد که دارای ۲۳ سوال و از نوع پاسخ گزین بود که پاسخ دهندگان می بایستی با توجه به سوال به یکی از گزینه های خیلی زیاد ،زیاد ، متوسط ، کم پاسخ دهند و برای دانش آموزان و معلمان از یک نوع بود.
روش آماری : برای نقد و بررسی و تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش های آماری هم چون گرفتن فراوانی درصد فراوانی و استفاده از جدول فی دو بهره گرفته ایم .
جمع بندی نتایج :
-
- وسایل و مواد آموزشی مورد نیاز برای تدریس هر یک از دروس علوم ،جغرافی ، ریاضی و سایر درسها در حد مورد نیاز در مدارس وجود ندارد به طور متوسط ۶۵% از معلمان و ۶۰% از دانش آموزان به پرسشهایی که در این زمینه شده است اظهار داشته اند که میزان وسایل کمک آموزشی در زمینه هر یک از دروس فوق کم میباشد .
-
- استفاده از وسایل و مواد آموزشی موجود در مدرسه در مورد هر یک از دروس مختلف رضایت بخش نیست . ۶۱% از دانش آموزان و ۷۵% از معلمان به پرسشهایی که در این زمینه شده است اظهار داشته اند که از وسایل کمک آموزشی در زمینه دروس مختلف استفاده نمی شود.
-
- معلمانی که از وسایل کمک آموزشی موجود در مدرسه در زمینه هر یک از دروس مختلف استفاده میکنند تاثیر قابل ملاحظه ای در یادگیری دانش آموزان دارد. به طور متوسط ۷۹% دانش آموزان و ۸۸% از معلمان اظهار داشته اند که استفاده از وسایل کمک آموزشی در زمینه هر یک از دروس تاثیر زیادی در یادگیری دانش آموزان دارد.
-
- ۹۸% از معلمان و ۹۲% از دانش آموزان اظهار داشته اند که در درسهایی که از وسایل کمک آموزشی استفاده نمی شود یادگیری دانش آموزان خیلی کم است.
-
- ۹۲% از معلمان و ۸۶% از دانش آموزان اظهار می دارند که وجود کلاسهای مخصوص آزمایشگاه تاثیر زیادی در یادگیری دانش آموزان دارد زیرا یادگیری علاوه بر شنیدن با دیدن و احتمالا لمس کردن همراه است.
-
- ۹۰% از معلمان و ۷۷% از دانش آموزان اظهار داشتند که شرکت دانش آموزان در تهیه وسایل کمک آموزشی به میزان قابل ملاحظه ای در یادگیری آن ها مؤثر است . یعنی دانش آموزانی که وسایل و مواد آموزشی را به عنوان نوعی تکلیف تهیه میکنند، یادگیری آن ها در زمینه آن ها درس عمیق تر و از ثبات و دوام بیشتری برخوردار است.
-
- ۸۴% از معلمان و ۵۷% دانش آموزان معتقدند که معلمان در تهیه وسایل آموزشی دخالت ندارند . می توان چنین نتیجه گرفت که معلمان بر این باورند که وسایل و مواد آموزشی همان چیزی است که در کارخانه ها تولید می شود و در اختیار مدارس قرار میگیرد در حالی که بسیاری از مفاهیم را می توان توسط وسایلی که با کمک دانش آموزان و معلمان ساخته می شود انتقال داده ها و سطح فراگیری دانش آموزان را به حداکثر ممکن رسانید.
-
- حجم زیاد درسها، تعداد بیش از حد دانش آموزان در هر کلاس، دو شیفته بودن مدارس و … از عوامل مهمی هستند که معلمان همیشه با کمبود وقت مواجه هستند، ۸۰% از معلمان و ۷۴% از دانش آموزان در مورد کمبود فرصت جهت استفاده از وسایل و مواد آموزشی نظر یکسانی دارند.
-
- در درسهایی که از وسایل و مواد آموزشی استفاده می شود به میزان قابل توجهی برای دانش آموزان تازگی دارد و این عامل مهمی است برای تثبیت یادگیری و باعث می شود، درصد مطلوبی توجه دانش آموزان را به درس مربوطه جلب کند. ۸۲% معلمان و ۷۸% دانش آموزان اظهار داشته اند در درسهایی که از وسایل و مواد آموزشی استفاده می شود توجه دانش آموزان خیلی بیشتر به درس جلب می شود نسبت به درسهایی که از وسایل و مواد آموزشی استفاده نمی شود.
- ۶۸% از معلمان و ۶۱% از دانش آموزان اظهار داشته اند نحوه کار کردن با وسایل و مواد آموزشی موجود در مدرسه را نمی دانند علل این ناتوانایی در استفاده از وسایل عبارتند از :
کمبود وسایل و مواد آموزشی ، فرصت و ساعت درس محدود و کم، تعداد زیاد دانش آموزان در هر کلاس، حجم زیاد درسها و کتابها، با توجه به نکاتی که ذکر شد نه تنها دانش آموزان قادر نخواهند بود از وسایل استفاده کنند بلکه معلمان نیز فرصت استفاده از آن ها را ندارند.
-
- استفاده از وسایل صوتی در یادگیری دانش آموزان تاثیر زیادی ندارند پاسخ دهندگان در مورد تاثیر استفاده از وسایل صوتی نظر قاطعی نداده اند. ۵۰% از آن ها استفاده از وسایل صوتی را در یادگیری مؤثر دانسته اند. ۵۰% دیگر بی اثر دانسته اند .
-
- ۷۰% معلمان و ۶۵% دانش آموزان اظهار داشته اند که کاربرد وسایل تصویری نسبت به وسایل صوتی تا حد زیادی در یادگیری مؤثر است و یا بعبارتی دیگر میزان تاثیر استفاده از وسایل فوق از نظر معلمان و دانش آموزان خیلی زیاد است.
- گردش علمی مثل بازدید از موزه ها و مناظر طبیعی به میزان زیادی در یادگیری دانش آموز مؤثر است ۸۶ % از معلمان ۷۸ % از دانش آموزان در رابطه با ویژگی فوق اظهار نظر یکسانی داشتند و گردش علمی مورد توجه آنان میباشد .
موانع و مشکلات کاربرد مواد و وسایل آموزشی که مسئولان بویژه دست اندرکاران آموزش وپرورش می بایستی آن ها را مرتفع کنند عبارتند از :
۱-تهیه و استفاده از این گونه وسایل مستلزم بودجه قابل توجهی است .
۲-فقدان ایمان و تربیت بعضی از معلمان در استفاده از آن ها
۳-کمبود کادر متخصص در راهنمایی معلمان و تولید مواد
۴-در نظر گرفتن زمانی که معلمان برای آماده کردن آن ها صرف میکنند .
۵-مجهز و آماده نبودن بیشتر کلاسها برای کاربرد آن ها .
۶-مشکلاتی که حمل و نقل آن ها به کلاس درس به وجود می آورد .
۷-عدم توجه مسئولان آموزشی درترویج این گونه مواد و وسایل
۸-کمبود اینگونه مواد و وسایل نسبت به تعداد شاگردان
۹- کارایی نسبی و نه مطلق اینگونه مواد و تجهیزات در تدریس معانی اخلاقی و مجرد
۱۰- برداشت غلط بسیاری از مردم در باره آن ها به عنوان وسایل تفریحی و ایجاد تفنن.