سوال ۶- آیا بین تاب آوری شطرنج بازان حرفه ای و غیر حرفه ای با توجه به گروههای سنی آنان تفاوت وجود دارد؟
سوال ۷- آیا بین تاب آوری شطرنج بازان حرفه ای و غیر حرفه ای با توجه به سابقه شطرنجی آنان تفاوت وجود دارد؟
سوال ۸- آیا بین تاب آوری شطرنج بازان حرفه ای و غیر حرفه ای با توجه به تحصیلات آنان تفاوت وجود دارد؟
سوال ۹- آیا بین مهارت های حل مسئله شطرنج بازان حرفه ای و غیر حرفه ای با توجه به جنسیت آنان تفاوت وجود دارد؟
سوال ۱۰- آیا بین مهارت های حل مسئله شطرنج بازان حرفه ای و غیر حرفه ای با توجه به گروههای سنی آنان تفاوت وجود دارد؟
سوال ۱۱- آیا بین مهارت های حل مسئله شطرنج بازان حرفه ای و غیر حرفه ای با توجه به سابقه ی آنان تفاوت وجود دارد؟
سوال ۱۲- آیا بین مهارت های حل مسئله شطرنج بازان حرفه ای و غیر حرفه ای با توجه به سطح تحصیلات آنان تفاوت وجود دارد؟
۱-۶-فرضیه های تحقیق:
فرضیه اول: بین سبک های یادگیری با تاب آوری رابطه وجود دارد.
فرضیه دوم: بین سبک های یادگیری و مهارت های حل مسئله رابطه وجود دارد.
فرضیه سوم: بین تاب آوری و مهارت های حل مسئله رابطه وجود دارد.
۱-۷-تعریف واژه ها و اصطلاحات:
سبک های یادگیری:
الف) تعریف مفهومی:سبک های یادگیری به راه هایی اشاره دارند که بر مبنای آن ها افراد مفاهیم، قوانین و اصولی را به وجود می آورند تا به مدد آن در برخورد با موقعیت های جدید هدایتشوند. وول فولک سبک یادگیری را به عنوان راه های متفاوت دریافت و سازماندهی اطلاعات تعریف کردهاست. بنا به این تعریف، سبک یادگیری به تفاوت های بین افراد در ترجیح روش های دریافت، سازماندهی و پردازش اطلاعات و تجربه ها در یادگیری مفاهیم تازه اشاره میکند(حجازی، ۱۳۸۵ص۲۱).
ب) تعریف عملیاتی: عبارت از ترکیب دو نمره بالاتری از ریز مؤلفه هایی است که آزمودنی در پرسشنامه سبک های یادگیری کلب (۲۰۰۵) به دست می آورد.
تاب آوری:
الف) تعریف مفهومی:تاب آوری به فرایند پویای انطباق مثبت با تجربه های تلخ وناگوار اطلاق می شود (مستن، ۲۰۰۱). تابآوری، که “مقاومت در برابر استرس ” یا “رشد پس ضربه ای” (تدشی و همکاران ۱۹۹۷) نیز نامیده شده است، در امتداد یک پیوستار با درجات متفاوت از مقاومت در برابر آسیبهای روان شناختی قرار میگیرد (اینگرام و پرایس ، ۲۰۰۱ص ۲۳).
ب) تعریف عملیاتی: عبارت از نمراتی است که آزمودنی در آزمونتابآوری کانر و دیویدسون (۲۰۰۳)به دست می آورد.
راهبردهای حل مسئله:
الف) تعریف مفهومی: راهبرد حل مسئله یک فرایند مقابلهای و آگاهانه، منطقی و تلاشگرانه و هدفمند است که می تواند فرد را برای مقابله سودمند با انواع وسیعی از موقعیتهای استرس زا یاری دهد (شهابی، ۱۳۸۶).
ب) تعریف عملیاتی: عبارت از نمراتی است که آزمودنی در آزمون راهبردهای حل مسئله کسیدی و لانگ[۱۲] (۱۹۹۶) که شش عامل حل مسئله خلاقانه[۱۳]، اعتماد[۱۴]، و گرایش[۱۵]، درماندگی[۱۶]، مهارگری[۱۷]، و اجتناب[۱۸] را مورد ارزیابی قرار میدهد بدستمیآورد. سه عامل اول راهبردهای حل مسئله انطباقی و سه عامل دیگر راهبردهای حل مسئله غیر انطباقی را تشکیل میدهند.
فصل دوم
ادبیات و پیشینه پژوهش
فصل دوم
ادبیات و پیشینه پژوهش
۲-۱-مقدمه
در این فصل ابتدا به بررسی متغیرهای پژوهش ( تاب آوری روانی، سبک های یادگیری و مهارتهای حل مسئله ) و نظریه های مرتبط با آن ها که مبنای نظری این مطالعه را روشن میکنند، پرداخته می شود و سپس به پژوهش های انجام شده در ایران و خارج از ایران اشاره خواهد شد.
۲-۲-تاب آوری
انسان ها در برابر شرایط نامساعد، خطرها و ناملایمات معمولاً احساس بی پناهی میکنند و در بسیاری مواقع نیز سعی میکنند که در برابر خطرها و موقعیت های ناگوار، تحمل نمایند واغلب نتایج غیر منتظره ای به دست می آورند. توانایی اجرای این «جادوی رایج [۱۹]» (ماستن[۲۰]، ۲۰۰۱) اغلب در حوزه علوم اجتماعی، انعطاف پذیری یا «تاب آوری» نام دارد. تاب آوری در علوم اجتماعی به عنوان «فرایند کشسانی و واکنش در مقابل ناملایمات» فرض می شود(هانتر[۲۱]، ۲۰۰۱ص۱۲).
کانر[۲۲] (۲۰۰۶) تاب آوری را به عنوان «روشی برای اندازه گیری توانایی فرد در مقابله با عوامل استرس زا و عواملی که سلامت روان فرد را تهدید میکند»، تعریف کردهاست.
افراد تاب آور دارای رفتارهای خود شکنانه نیستند. از نظر عاطفی آرام بوده و توانایی مقابله با شرایط ناگوار را دارند. بونا[۲۳] (۲۰۰۴) راه های به دست آوردن تاب آوری را داشتن سرسختی، خود افزایی، مقابله سرکوب گرایانه، داشتن خلق و خو و احساسات مثبت میداند.
برای درک تفاسیر و روش های مرتبط با تاب آوری، ممکن است به تمایز بین احتمال خطر و مصادیق تاب آوری نیاز داشته باشیم. در سه دهه اخیر تحقیق کاملی در این خصوص انجام و نمونه های تاب آوری جمع آوری شده است (گارمزی، نوچترلین[۲۴]، ۱۹۷۲ ،لاتر[۲۵]، ۲۰۰۳). تاب آوری به عنوان قدرت یا توانایی برگشتن به زندگی اولیه و شروع وضعیت جدید از طریق کاهش فشار عصبی یا تحریف آن و جایگزینی نشاط تعریف میگردد. تاب آوری همچنین به عنوان توانایی بهبود بیماری افسردگی یا مسائلی از این دست نیز فهمیده می شود (وبستر[۲۶]، ۱۹۹۵ص۳۲).
تاب آوری مهارتی مناسب است برای پشت سر گذاشتن مشکلات زندگی حتی وقتی که شرایط نامطلوب و سخت وجود دارد، مثل اینکه شخص یک طناب قابل ارتجاع [۲۷]را دور مشکلات بسته که به فرد کمک میکند وقتی اوضاع بد شد آن ها را به عقب بکشد و به آن ها به چشم انسانها بنگرد(فولر[۲۸]،۱۹۹۸ص۶۷).
تاب آوری به توانایی یک انسان گفته می شود که به طور موفقیت آمیز شرایط نامطلوب را پشت سرگذارده وبا آن ها تطابق مییابد و به رغم مواجهه با مشکلات زندگی به قابلیت تحصیلی و هیجانی و اجتماعی دست مییابد (دیویدیس[۲۹]، ۱۹۹۹ص۷۶).
مفهوم تاب آوری طی پژوهش هایسه دهه گذشته علوم اجتماعی، به مثابه یک پدیده چند بعدی شناخته شده است که در بافت های مختلف اجتماعی و درونی متفاوت هستند(کانر ودیویدسون[۳۰]، ۲۰۰۳ص۴۳).
در تحقیقات گذشته تاب آوری بر متغیرهایی مثل توانایی بیمار، پنهان سازی احتمال خطر و عوامل آسیب پذیر تأکید شده است(لاتر،۲۰۰۳ص۳۴).
بر طبق مدل های ارائه شده از سوی اورال، آلتروسپ و پاولسن[۳۱]، ۲۰۰۶) سه حوزه عملکردی برای تاب آوری تعریف و بر آن ها تمرکز شده است.
۱٫ تاب آوری به عنوان یک ویژگی شخصیتی یا توانایی پیشبینی افراد در مقابل تاثیرات منفی ناملایمات و احتمال خطر فرض می شود.
۲٫ یک وضعیت روحی مثبت یا سلامت روانی(مثل درک مثبت، خود پنداره، پیشرفت تحصیلی، موفقیت در وظایف و. ..) یا فقدان بیماری روحی روانی به رغم وجود یا احتمال خطر تعریف میگردد.
۳٫ یک فرایند پویا که بر کنش بین متغیرهای فردی و پیرامونی تاثیر گذاشته و در طول زمان تغییر میکند. این تعریف به دلیل چهارچوب فراگیر و تلفیق ویژگی های فردی با ویژگی های محیطی ایجاد تاب آوری، بیش از تعاریف قبلی مورد توجه است.