۱-۶-۳ متغیرهای وابسته
متغیرهای وابسته در این تحقیق شامل: تمایل و علاقه جوانان روستایی نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی می‌باشد.
۲-۶-۳ متغیرهای مستقل
مجموعه متغیرهای مستقل در این تحقیق که بر تمایل جوانان برای اشتغال در حرفه ی کشاورزی مؤثر می‌باشند، شامل :
– ویژگی های فردی و حرفه ای جوانان روستایی(سن، جنسیت، میزان تحصیلات، وضعیت تاهل، وضعیت فعلی، شغل پدر، تعداد اعضای خانوار شاغل در بخش کشاورزی، فاصله تا مرکز شهر، مساحت زمین زراعی خانواده، میزان اراضی آبی، میزان اراضی دیم، میزان اراضی باغی).
– اجزای تئوری رفتار برنامه ریزی شده(نگرش، هنجار ذهنی، کنترل رفتاری درک شده، هنجار اخلاقی، هویت خود و هنجار توصیفی)
– اجزای نظریه ی شغلی شناختی اجتماعی(خودکارآمدی، نتیجه انتظارات، درک رفتار دیگران، علاقه، حمایت ها و موانع)
جدول ۱-۳ متغیرهای پژوهش و مقیاس آن ها
ردیف
متغیر
مقیاس
۱
ویژگی های فردی و حرفه ای
سن
نسبی
جنسیت
اسمی
وضعیت تاهل
اسمی
سطح تحصیلات
نسبی
وضعیت فعلی پاسخگو
اسمی
شغل پدر
اسمی
تعداد اعضای خانوار شاغل در بخش کشاورزی
نسبی
فاصله تا مرکز شهر
نسبی
مساحت زمین زراعی خانواده
نسبی
میزان اراضی آبی
نسبی
میزان اراضی دیم
نسبی
میزان اراضی دیم
نسبی
سابقه کشاورزی
نسبی
سابقه کشاورزی والدین
نسبی
شرکت در کلاس های آموزشی ترویجی
اسمی
میزان علاقه به سکونت در روستا
نسبی
۲
نگرش جوانان نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی
نسبی
۳
هنجار ذهنی جوانان نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی
نسبی
۴
کنترل رفتاری درک شده جوانان نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی
نسبی
۵
هنجار اخلاقی جوانان نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی
نسبی
۶
هویت خود جوانان نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی
نسبی
۷
هنجار توصیفی جوانان نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی
نسبی
۸
خودکارآمدی جوانان نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی
نسبی
۹
نتیجه انتظارات جوانان نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی
نسبی
۱۰
علاقه جوانان نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی
نسبی
۱۱
حمایت جوانان نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی
نسبی
۱۲
موانع جوانان نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی
نسبی
۱۳
درک رفتار دیگران نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی
نسبی
تمایل نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی
نسبی
۷-۳ تعریف مفهومی و کارکردی برخی متغیرها
۱-۷-۳ تمایل نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی
تمایل به عنوان عامل انگیزشی است که رفتار را تحت تاثیر قرار می‌دهد. تمایل نشان دهنده آن است که فرد برای انجام رفتار چقدر تمایل دارد تلاش کند(آجزن، ۱۹۹۱). تمایل جوانان نسبت به اشتغال در حرفه کشاورزی به قصد، عزم و اراده آن ها جهت اشتغال و یا عدم اشتغال در حرفه کشاورزی در آینده اشاره دارد. بنابرین در این پژوهش از ۱۲ گویه در قالب طیف لیکرت(خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم، خیلی کم) استفاده شد. به عنوان مثال« من قصد دارم درآینده نزدیک به کارهای کشاورزی بپردازم»، « من اهداف روشنی از شغل کشاورزی برای آینده خود دارم»، « ترجیح می دهم در آینده کشاورزی کنم»، « من تصمیم دارم در آینده نزدیک کشاورزی کنم چون برای پیشرفت روستا لازم است» و از این قبیل اشاره دارد.
۲-۷-۳ نگرش جوانان نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی
اشاره دارد به درجه ای که یک فرد دارای ارزیابی مطلوب یا نامطلوب از رفتار مورد نظراست(نچیز،۲۰۱۲). به عبارت دیگر نگرش، ارزشیابی مثبت یا منفی فرد را از انجام یک رفتار را منعکس می‌کند. نگرش، حالتی درونی است که بر انتخاب عمل فرد نسبت به یک شی، یک شخص یا یک رویداد اثر می‌گذارد. سنجش نگرش در این پژوهش از طریق مطرح کردن ۱۰ گویه در قالب طیف لیکرت (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم، خیلی کم) صورت گرفت. به عنوان مثال« به نظرم کشاورزی شغل مفید و مناسبی است»، « شغل کشاورزی از ارزش معنوی بالایی برخوردار است»، « شغل کشاورزی برای من رضایت بخش است»، « شغل کشاورزی برای من بسیار با ارزش است» و گویه هایی از این قبیل اشاره دارد.
۳-۷-۳ هنجار ذهنی در رابطه با اشتغال در حرفه ی کشاورزی
هنجار ذهنی به برداشت فرد از نظرات افراد مهم برای انجام یا عدم انجام رفتار اشاره دارد. به عبارت دیگر، هنجار ذهنی، ادراکات مربوط به نظرات اجتماع برای انجام یا عدم انجام رفتار توسط فرد می‌باشد(دیبار، ۲۰۰۶). منظور از هنجار ذهنی، افرادی که برای جوانان مهم هستند(خانواده، دوستان و…) نسبت به اشتغال در حرفه کشاورزی تاثیر دارند. سنجش هنجار ذهنی در این پژوهش از طریق مطرح کردن ۱۰ گویه در قالب طیف لیکرت (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم، خیلی کم) صورت گرفت. به عنوان مثال« خانواده من تمایلی ندارند من شغل کشاورزی را انتخاب کنم»، « دوستانم معتقدند که انتخاب شغل کشاورزی برای من اشتباه است»، « مردم منطقه کشاورزی را شغلی با ارزش می دانند»، « بسیاری از افرادی که برای من مهم هستند فکر می‌کنند شغل کشاورزی برای من مفید است» و گویه هایی از این قبیل.
۴-۷-۳ کنترل رفتاری درک شده در رابطه با اشتغال در حرفه ی کشاورزی
درک درباره اینکه چقدر انجام دادن یک رفتار آسان یا مشکل می‌باشد به عبارت دیگر سهولت یا دشواری درک شده(نچیز،۲۰۱۲). تخمین توانایی فرد برای انجام رفتار کنترل رفتاری درک شده نامیده می شود(بامبرگ و ماستر،۲۰۰۷). سنجش کنترل رفتاری درک شده در این پژوهش از طریق مطرح کردن ۹ گویه در قالب طیف لیکرت (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم، خیلی کم) صورت گرفت. به عنوان مثال« انجام کارهای کشاورزی برای من آسان است»، « من احساس می کنم که توانایی انجام کارهای کشاورزی را دارم»، « من احساس می کنم مهارت لازم در شغل کشاورزی را ندارم»، « انجام کار کشاورزی بیش از توان جسمانی من است» و گویه هایی از این قبیل.
۵-۷-۳ هنجار اخلاقی در رابطه با اشتغال در حرفه ی کشاورزی
هنجار اخلاقی عبارت از تصور فرد از درست یا نادرست بودن اخلاقی انجام یک رفتار خاصی است که دربرگیرنده احساس شخصی و احساس مسئولیت فرد در قبال انجام یا عدم انجام آن رفتار خاص است(کانر و آرمیتاژ،۱۹۹۸). در این جا احساس درونی جوانان نسبت به اشتغال در حرفه ی کشاورزی می‌باشد. سنجش هنجار اخلاقی در این پژوهش از طریق مطرح کردن ۶ گویه در قالب طیف لیکرت (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم، خیلی کم) صورت گرفت. به عنوان مثال« اگر من کار کشاورزی انجام دهم احساس خوبی دارم»، « انتخاب شغل کشاورزی از اصول وجدانی در درون من است»، « اگر شغل کشاورزی داشته باشم احساس خوبی دارم» و گویه هایی از این قبیل اشاره دارد.
